Η Αυτοκρατορία Γκούπτα (σανσκριτικά: गुप्त साम्राज्य), ήταν αρχαία ινδική αυτοκρατορία που διήρκεσε από το 320 μ.Χ. μέχρι το 550 μ.Χ., καλύπτοντας μεγάλο τμήμα της ινδικής υποηπείρου.[1] Ιδρύθηκε από το Μαχαραγιά Σρι Γκούπτα, αποτελώντας μοντέλο κλασικού πολιτισμού.[2] Στα χρόνια της, η ειρήνη και ευημερία δημιούργησαν τις συνθήκες για την επιδίωξη επιστημονικών και καλλιτεχνικών επιτευγμάτων.[3] Η περίοδος αυτή καλείται ως Χρυσή Εποχή της Ινδίας[4] και σημαδεύτηκε από εκτεταμένες ανακαλύψεις στην Επιστήμη, την Τεχνολογία, τη Μηχανική, την Τέχνη, τη Διαλεκτική, τη Λογοτεχνία, τη Λογική, τα Μαθηματικά, την Αστρονομία, τη Θρησκεία και τη Φιλοσοφία που αποκρυστάλλωσαν τα στοιχεία που είναι γνωστά γενικώς ως ινδουιστική κουλτούρα.[5] Ο Τσαντραγκούπτα Α΄, ο Σαμουντραγκούπτα ο Μέγας και ο Τσαντραγκούπτα Β΄ ο Μέγας ήταν οι πιο αξιοσημείωτοι ηγέτες της δυναστείας των Γκούπτα.[6] Τον 4ο αιώνα μ.Χ., ο σανσκριτικός ποιητής Καλιντάσα, πιστώνει στους Γκούπτα την κατάκτηση περίπου 20 βασιλείων, τόσο εντός όσο και εκτός της ινδικής υποηπείρου, όπως το Βασίλειο των Σακών, των Χιονιτών Ούννων, τα βασίλεια των καμποτζιανών φυλών στα δυτικά και ανατολικά της κοιλάδας του ποταμού Ώξου, των Κιννάρας και Κιράτας κλπ.[7]
Η πολιτιστική αυτή δημιουργία έφτασε σε υψηλά επιτεύγματα ακόμα περισσότερο στην Αρχιτεκτονική, Γλυπτική και Ζωγραφική.[8] Η περίοδος των Ινδών Γκούπτα παρήγαγε λόγιους όπως τον Καλιντάσα, τον Αριαμπάτα, το Βαραχαμιχίρα, το Βισνού Σάρμα και το Βατσιαγιάνα που πέτυχαν σπουδαία επιτεύγματα σε πολλά ακαδημαϊκά πεδία.[9][10] Η επιστήμη και η τέχνη της πολιτικής διοίκησης έφτασαν επίσης σε νέα ύψη κατά τη διάρκεια εκείνης της εποχής.[11] Ισχυροί εμπορικοί δεσμοί έκαναν επιπλέον την περιοχή σημαντικό πολιτιστικό κέντρο και ως βάση που θα επηρέαζε τα διπλανά βασίλεια και περιοχές στη Βιρμανία, τη Σρι Λάνκα και τη Νοτιοανατολική Ασία.[12]
Τα πιο πρώιμα διαθέσιμα σήμερα ινδικά έπη πιστεύεται ότι γράφτηκαν περίπου εκείνη την περίοδο. Η αυτοκρατορία βαθμιαία παρήκμασε εξαιτίας πολλών παραγόντων, κυρίως όμως εξαιτίας της απώλειας σημαντικής εδαφικής επικράτειας και τις διαμάχες των φεουδαρχών καθώς και της εισβολής των Χιονιτών Ούννων από την Κεντρική Ασία.[13] Μετά την κατάρρευση της αυτοκρατορίας τον 6ο αιώνα μ.Χ., η Ινδία διαιρέθηκε πάλι σε πολυάριθμα τοπικά βασίλεια. Ένα μικρότερο παρακλάδι της δυναστείας των Γκούπτα συνέχισε να κυβερνά το ινδικό Βασίλειο της Μαγκάντα μετά τη διάλυση της αυτοκρατορίας. Οι Γκούπτα αυτοί τελικώς ανατράπηκαν από τον αυθέντη του ινδικού Βασιλείου Βαρδάνα, τον Χάρσα-Βαρδάνα, ο οποίος εγκαθίδρυσε μια νέα αυτοκρατορία το πρώτο μισό του 7ου αιώνα.
Ηγεμόνες
Η δυναστεία των Γκούπτα
Παραπομπές