Ysgrifennydd Gwladol dros Gysylltiadau â'r Gymanwlad

Enghraifft o:	swydd
Math	Ysgrifennydd Gwladol
Daeth i ben	1966
Dechrau/Sefydlu	1947
Rhagflaenydd	Secretary of State for Dominion Affairs
Olynydd	Ysgrifennydd Gwladol Materion y Gymanwlad
Gwladwriaeth	y Deyrnas Unedig

Roedd yr Ysgrifennydd Gwladol dros Gysylltiadau â'r Gymanwlad yn weinidog yng Nghabinet Prydain a oedd yn gyfrifol am ddelio â chysylltiadau'r Deyrnas Unedig ag aelodau o Gymanwlad y Cenhedloedd (ei hen drefedigaethau). Adran y gweinidog oedd Swyddfa Cysylltiadau'r Gymanwlad.

Crëwyd y swydd ym 1947 allan o hen swydd yr Ysgrifennydd Gwladol Materion Dominiwn. Ym 1966, cyfunwyd y swydd ag un Ysgrifennydd Gwladol y Trefedigaethau i ffurfio Ysgrifennydd Gwladol Materion y Gymanwlad, a gyfunwyd yn ei dro â'r Ysgrifennydd Gwladol dros Faterion Tramor ym 1968 i greu'r swydd Ysgrifennydd Gwladol newydd sef Yr Ysgrifennydd Gwladol dros Faterion Tramor a'r Gymanwlad.

Delwedd		Enw	Cyfnod yn y Swydd		Plaid	Prif Weinidog
		Christopher Addison Yr Is iarll Addison	7 Gorffennaf 1947	7 Hydref 1947	Llafur		Attlee (I & II)
		Philip Noel-Baker AS etholaeth Derby	7 Hydref 1947	28 Chwefror 1950	Llafur
		Patrick Gordon Walker AS etholaeth Smethwick	28 Chwefror 1950	26 Hydref 1951	Llafur
		Cadfidogl Hastings Ismay Yr Arglwydd Ismay	28 Hydref 1951	12 Mawrth 1952	–		Churchill III
		Robert Gascoyne-Cecil Ardalydd Salisbury	12 Mawrth 1952	24 Tachwedd 1952	Ceidwadol
		Philip Cunliffe-Lister Is iarll Swinton	24 Tachwedd 1952	7 Ebrill 1955	Ceidwadol
		Alec Douglas-Home Iarll Home	7 Ebrill 1955	27 Gorffennaf 1960	Ceidwadol		Eden
							Macmillan (I & II)
		Duncan Sandys AS etholaeth Streatham	27 Gorffennaf 1960	16 Hydref 1964	Ceidwadol
							Douglas-Home
		Arthur Bottomley AS etholaeth Middlesbrough East	18 Hydref 1964	1 Awst 1966	Llafur		Wilson (I & II)

• Gwefan y Swyddfa Dramor a'r Gymanwlad