Condor yr Andes
Sw Cincinnati
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Aves
Urdd:	Falconiformes (dadleuol)
Teulu:	Cathartidae
Genws:	Vultur Linnaeus, 1758
Rhywogaeth:	V. gryphus
Enw deuenwol
Vultur gryphus Linnaeus, 1758

Aderyn ysglyfaethus anferth o Dde America yw Condor yr Andes (Vultur gryphus). Mae'n perthyn i deulu'r Cathartidae, fwlturiaid y Byd Newydd. Fe'i ceir ym mynyddoedd yr Andes yn bennaf ond mae'n cyrraedd lefel y môr yn y de.

Mae'r condor rhwng 100–122 cm o hyd a 274–310 cm ar draws yr adenydd. Mae'n pwyso 7.5–15 kg. Mae'r oedolyn yn ddu gyda phen moel cochaidd, coler wen a darn gwyn ar yr adain. Mae'r adar ifainc yn frownddu gyda choler a phen brown.

Mae'n bywdo ar anifeiliaid marw megis gwanacos a defaid. Mae'n chwilio am fwyd mewn tir agored ac mae'n defnyddio clogwyni ar gyfer cysgu a nythu. Mae'n dodwy un ŵy fel rheol sy'n deor ar ôl 54–58 o ddyddiau. Gall yr aderyn ifanc hedfan ar ôl chwe mis.

• Ferguson-Lees, James & David Christie (2001) Raptors of the World, Christopher Helm, Llundain.

• (Saesneg) ARKive: Andean Condor Archifwyd 2013-11-10 yn y Peiriant Wayback
• (Saesneg) Internet Bird Collection: Andean Condor Archifwyd 2016-03-05 yn y Peiriant Wayback

Eginyn erthygl sydd uchod am aderyn. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.