Gazi Turali-begova (Poljska) džamija

Gazi Turali-begova džamija (Poljska)
Vanjski izgled Poljske džamije
Gazi Turali-begova (Poljska) džamija nalazi se u Bosna i Hercegovina
Gazi Turali-begova (Poljska) džamija
Položaj Poljske džamije u Bosni i Hercegovini
Osnovne informacije
LokacijaTuzla - centar
Geografske koordinate44°32′11″N 18°40′46″E / 44.536426°N 18.679331°E / 44.536426; 18.679331
ReligijaIslam
OpćinaTuzla
EntitetFederacija Bosne i Hercegovine
Država Bosna i Hercegovina
Oznaka baštineNacionalni spomenik Bosne i Hercegovine
Arhitektonski opis
Arhitektonski stilOsmanski stil
Dovršeno1572.
Specifikacije
Kapacitet250
Dužina12,05 m
Širina19,96 m
Munare1

Gazi Turali-begova (Poljska) džamija nalazi se u samom centru Tuzle.[1][2] Proglašena je za nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine, te je jedna od četiri na području medžlisa Islamske zajednice Tuzla skupa sa Jalskom, Šarenom i Džindijskom džamijom. Obnavljana je više puta, a posljednji put je otvorena nakon radova 14. septembra 2014.

Historija

Drugi ugao Poljske džamije

Poljska (Turali-begova) džamija izgrađena je 1572, sredstvima jednog od utemeljivača moderne urbane Tuzle, Gazi Turali-bega. To potvrđuje vakufnama iz 15.02.1572. upisana u sudski registar u Čačku.

Više puta je obnavljana i adaptirana, a među njima se ističe adaptacija iz 1878. Tada je, zbog izgradnje ceste i tonjena džamije, donji pod propao jedan metar, a gornji prozori postali donji. Tada su i džamija i munara nazidane. Sljedeća velika adaptacija izvršena je navjerovatnije 1890, kada je uz džamiju izgrađeno i turbe od tesanog kamena, a posljednja 1967. Džamija je skoro bila pod detaljnom rekonstrukcijom, te zbog njene jedinstvenosti i monumentalnosti, Medžlis Islamske zajednice Tuzla preduzeo je sve neophodne mjere da se "Poljska džamija" obnovi u klasičnom osmanskom arhitektonskom stilu iz 16. vijeka, sa velikim trijemom i visokom munarom.[1][3]

Opis

Arhitektonska forma ukazuje na blisku vezu sa tradicionalnom arhitekturom bosanske kuće.[4] Dimenzije džamije iznose 12,05 x 19,96 m. U interijeru su dimenzije 10,05 x 9,97 m u kojem se izdvaja precizno izvedena unutrašnja kupola nastala tokom obnove 1890. Zidovi su debljine 1,00 m, a krov je četverovodan koji je pokriven biber-crijepom.[5]

U haremu nalaze se i četiri mezara s nišanima. Nišani su od bijelog kamena s natpisom arapskim slovima, a jedan od njih jeste mezar hadži Osman-bega Azabagića, oca bivšeg reisul-uleme Mehmeda Teufika Azabagića, a mnogi drugi su potonuli u zemlju, tako da se ne vide natpisi.[6]

Ponovno otvaranje renovirane Turali-begove džamija bio je 14. septembra 2014. godine.[7]

Galerija

Literatura

  • Hamdija Kreševljaković, "Turali-begov vakuf u Tuzli", Prilog historije XVI vijeka, Sarajevo, 1941.
  • Adem Handžić, "Tuzla i njena okolina u XVI vijeku", Sarajevo, 1975.
  • Dragiša Trifković, "Tuzlanski vremeplov", knjiga I-IV, Beograd-Tuzla, 1981-1987.
  • Džemal Ćilimković, "Tuzla u osmansko doba", Tuzla, 1966.
  • Miklós Fóti, Biographical Notes on the Life of Turali of Tuzla (Aga, Bey and Vakıf). Archivum Ottomanicum 40 (2023) 25–34.

Reference

  1. ^ a b "Poljska (Turali-begova) džamija". KONS.gov.ba. Arhivirano s originala, 13. 8. 2020. Pristupljeno 15. 9. 2018.
  2. ^ "Poljska (Turali-begova) džamija" (PDF). bastina.ba. Pristupljeno 15. 9. 2018.[mrtav link]
  3. ^ "Gazi Turali-begova (Poljska) džamija". medzlistuzla.ba. Arhivirano s originala, 1. 9. 2018. Pristupljeno 15. 9. 2018.
  4. ^ AĐ (13. 5. 2023). "Gazi Turali-begova džamija u Tuzli". Muftijstvo tuzlansko. Pristupljeno 7. 6. 2024.
  5. ^ "Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika". old.kons.gov.ba. Arhivirano s originala, 3. 8. 2023. Pristupljeno 7. 6. 2024.
  6. ^ adminmedzlis (26. 7. 2013). "Gazi Turali-begova (Poljska) džamija". Medžlis Islamske zajednice Tuzla. Pristupljeno 7. 6. 2024.
  7. ^ "Svečano otvorena rekonstruirana Poljska džamija u Tuzli". Avaz.ba. 14. 9. 2014. Pristupljeno 15. 9. 2018.

Vanjski linkovi

Commons logo
Commons logo
Commons ima datoteke na temu: Gazi Turali-begova (Poljska) džamija
Portal iconPortal Bosna i Hercegovina