Пятрас Цвірка

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Цвірка.
Пятрас Цвірка
Petras Cvirka
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 12 сакавіка 1909(1909-03-12)
Месца нараджэння Клангей, Ковенскі павет, Ковенская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці 2 мая 1947(1947-05-02)[1] (38 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства  Літоўская ССР
Жонка Marija Cvirkienė[d]
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці
празаік, паэт, публіцыст
Мова твораў літоўская мова
Дэбют 1924
Грамадская дзейнасць
Партыя
Узнагароды
Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пятрас Цвірка (літ.: Petras Cvirka, 12 сакавіка 1909, вёска Клангей, Ковенскі павет, Ковенская губерня, Расійская імперыя — 2 мая 1947, Вільнюс, Літоўская ССР) — літоўскі пісьменнік.

Біяграфія

Нарадзіўся 12 сакавіка 1909 года ў в. Клангей Ковенскага павета Ковенскай губерні (цяпер — Літва) у сялянскай сям’і.

Вучыўся ў Каўнаскім мастацкім вучылішчы (1926—1930). У 1940 годзе — дэпутат народнага сейма. Быў перакананым антыфашыстам.

Памёр 2 мая 1947 года ў Вільнюсе. Пахаваны ў Вільнюсе на могілках Роса.

Творчасць

Выступіў у 1924 годзе як паэт і навеліст. Аўтар сатырычнага рамана «Франк Крук» (т. 1-2, 1934); сацыяльнага рамана з жыцця літоўскага сялянства «Зямля — карміцелька» (1935). Цвірку належаць таксама зборнікі апавяданняў «Паўсядзённыя гісторыі» (1938), «Карані дуба» (1945), «Зерне братэрства» (1947) і інш.; апавяданні для дзяцей, казкі (зборнік «Казкі Нёманскага краю», апублікаваныя ў 1948), нарысы, гумарыстычныя апавяданні, памфлеты, артыкулы пра літаратуру.

Ушанаванне памяці

  • У 1951 годзе ў Каўнасе быў адкрыты мемарыяльны музей Пятраса Цвіркі. У 1991 годзе ён быў пераўтвораны ў Музей дзіцячай літаратуры, цяпер у ім маецца мемарыяльны пакой Пятраса Цвіркі.
  • У 1953 годзе быў адкрыты мемарыяльны музей у в. Клангей, які дзейнічаў як філіял Музея літаратуры Літоўскай ССР.
  • У 1959 годзе выпушчана паштовая марка СССР, прысвечаная Пятрасу Цвірку.
  • У 1959 годзе ў Вільнюсе разбіты сквер імя Пятраса Цвіркі з помнікам пісьменніку (скульптар Юозас Мікенас, архітэктары Уладзісловас Мікучаніс, Ігнас Лаўрушас). У 1992 годзе помнік быў уключаны ў Рэгістр культурных каштоўнасцей Літоўскай Рэспублікі (код 7286); у 2021 годзе пазбаўлены статусу ахоўванага дзяржавай аб’екта культурнай спадчыны ў адпаведнасці з загадам Міністра культуры, па якім не ахоўваюцца выявы кіраўнікоў і членаў камуністычнай партыі СССР ды іншых асоб, адказных за рэпрэсіі супраць жыхароў Літвы. 19 лістапада 2021 года помнік быў дэмантаваны[2].
  • Была заснавана Літаратурная прэмія імя Пятраса Цвіркі.

Зноскі

  1. ↑ а б Цвирка Пятрас // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  2. ↑ В Вильнюсе снесли памятник классику литовской литературы за его советское прошлое

Літаратура

  • В. Галинис. Выдающийся советский литовский писатель Петрас Цвирка. Москва, 1961.
  • История литовской литературы. Вильнюс: Vaga, 1977. С. 591—611.
  • Atsiminimai apie Petrą Cvirką. Vilnius, 1969.
  • D. Judelevičius. Petras Cvirka satyrikas. Vilnius, 1958.
  • Lietuvių rašytojai. Bibliografinis žodynas: A—J. Vilnius: Vaga, 1979. С. 237—353.
  • Тетерина Е. Н. О пасторальности в творчестве Пятраса Цвирки // Literatura. Vilniaus: Vilniaus Universitetas, 2015. № 56/57. С. 42—51.

Спасылкі