Lluis Napoleón Bonaparte (en francés: Louis Napoléon Bonaparte) (2 de setiembre de 1778, Ajaccio – 25 de xunetu de 1846, Livorno) foi un príncipe francés, hermanu del emperador Napoleón Bonaparte. A partir de 1806, y gracies a la influencia del so hermanu, convertir en Rei d'Holanda col nome de Lluis I d'Holanda (en neerlandés: Lodewijk I). Dempués de la derrota de Napoléon uso'l títulu de Conde de Saint-Leu.
De primeres de la so carrera pasó pol exércitu y sirvió pa Napoleón n'Exiptu. Gracies a Napoleón, foi xeneral a la edá de 25 años, anque él mesmu sintió que taba diendo demasiáu lloñe, demasiao rápidu.
Rei d'Holanda
Napoleón nomar rei d'Holanda el 5 de xunu de 1806. Anque'l so hermanu mayor quixo faer d'él pocu más qu'un gobernador francés, Lluis tomó'l so obligaciones como rei seriamente, llamándose a sí mesmu Rei Lodewijk I (adoptando la forma holandesa pal so nome), intentando aprender l'idioma holandés y esforciándose duramente pa ser un gobernante d'Holanda responsable ya independiente. Supuestamente, cuando llegó per primer vegada a Holanda, díxo-y al pueblu que yera'l Konijn van 'Olland ("coneyu de 'Olland"), en cuenta de Koning van Holland ("Rei d'Holanda"), porque'l so holandés nun yera perfectu. Sicasí, esto amosó que taba intentando falar l'idioma y ganóse el respetu de los sos súbditos.
Dos grandes traxedies asocedieron mientres el so reináu: la esplosión d'un barcu llenu de pólvora nel corazón de la ciudá de Leiden en 1807, y un importante hinchente en 1809. En dambos casos, Lluis personal y conducentemente supervisó los esfuercios locales d'auxiliu, lo que lu ayudar a ganase'l nome de Lluis el Bonu.
El so reináu nos Países Baxos foi de curtia vida sicasí, lo cual debióse a dos factores. El primeru foi que Napoleón buscaba amenorgar el valor de los préstamos a franceses d'inversores holandeses por dos tercios, significando un golpe económicu seriu. El segundu foi'l que se convirtió en sida pa la esixencia d'abdicación de Napoleón. Como Napoleón taba preparando un exércitu pa la campaña de Rusia, buscaba tropes de tolos territorios sol so control, y de los países estremeros aliaos. Esto incluyía les tropes de los Países Baxos. Lluis, faciendo frente al pidimientu del so hermanu, negóse categóricamente. Napoleón entós acusó a Lluis de poner los intereses holandeses sobre los de Francia y forzar a abdicar el 1 de xunetu de 1810.
Mientres el reináu de Napoleón I, Lluis Bonaparte foi nomáu Conde de Saint-Leu. En 1808 foi nomáu tamién Condestable de Francia, un títulu puramente honoríficu.
Dempués de la muerte del so hermanu mayor Xosé en 1844, Lluis foi vistu polos bonapartistas como'l llexítimu Emperador de los franceses, a pesar de qu'él tomó poques midíes p'avanzar na pretensión. (El so fíu y herederu, el futuru Napoleón III, per otru llau, foi nesos tiempos encarceláu en Francia por intentar maquinar un golpe d'Estáu bonapartista).
El matrimoniu foi forzáu ente ellos y foi dafechu ensin amor. Por regla xeneral, los Bonaparte, cola esceición de Napoleón, tarrecíen a los Beauharnais. Lluis inclusive duldó la llexitimidá de los sos fíos.
Lluis Napoleón Bonaparte y Hortensia de Beauharnais tuvieron trés fíos:
Napoleón Lluis Bonaparte, nacíu'l 11 d'ochobre de 1804. Foi nomáu Príncipe Real d'Holanda a la muerte del so hermanu, y foi'l Rei Lodewijk II per una selmana, ente l'abdicación del so padre y la invasión d'Holanda poles tropes napoleóniques. Morrió'l 17 de marzu de 1831, y foi soterráu en Saint-Leu-la-Forêt, Île-de-France.
.svg)
2.svg){kind=small}
