| Congustro d'Obarra
|
|
|
O congustro d'Obarra
|
| Datos chenerals
|
| Tipo |
ZEPA
PIC
|
| Establiu |
|
| Superficie |
|
| Situación
|
| Situación |
 Ribagorza
|
| Latitut |
|
| Lonchitut |
|
| Mapa
|
|
|
O congustro d'Obarra[1] (en aragonés estándard congosto d'Obarra u tamién dito congosto de la Croqueta[2] u en catalán congost d'Ovarra) ye un paso u val estreita entre montanyas crepatas, foratiau por as auguas d'o río Isabana que desepara os municipios de Las Pauls y de Beranui, situau entre Turbón y a sierra de Cis, en a comarca aragonesa de Ribagorza, adintro d'a val d'Isabana.
Entre Alins y Obarra o río se i encaixa tanto, que a carretera Graus-Pont de Suert, que lo remonta, bi ha estau aturada dica a decada de 1970. Actualment ye reformada y os túnels son practicables con vehíclo. O río Isabana ha creyau iste congosto adintro d'a suya compleganza poco extensa, formando un paisache muit poliu. O Isabana reculle d'o macizo de Turbón as auguas d'o río blanco (que viene d'as tierras d'Espés) chusto antis d'o dito congosto, y asinas arriba a la Baixa Ribagorza a traviés d'o congosto d'Obarra.
A l'ueste a sierra de Vallabriga[3] y a l'este a sierra de Cis forman un anticlinal de calsineras y dolomias muit resistents, por dencima d'os 1.500 metros d'altaria, devantadas mientres o Cretacico Superior, que domina as margas eocenicas de Ribagorza.
A la ezquierda d'o congosto se troba o camín de la Croqueta (roca situada sobre Obarra que plega a os 1.462 metros), que pasa por o barranco de la Garanta, deixa a la ezquierda a borda Farrás y arriba dica a carretera que puya ta Espés y ta Las Pauls.[4] Entre la Croqueta y els Bistarrons d'a sierra de Cis nomás queda espacio pa la carretera y o río dada la verticalidat d'as parez y o encaixe ocasionau por as auguas.
A erosión d'os materials carbonataus d'o Cretacico por os cuals discurre o río Isabana en iste punto y o suyo encaixamiento ha formau con o tiempo un estreito canyón de parez verticals. As caracteristicas morfolichicas d'o cauz vienen definidas por un grupo de gorgas y chicoz cascants que discurren por un leito encaixau.[5]
"Obarra" significa en basco 'forau entre rocas'. O congosto ye o puesto mas estreito de toda a val.
Tot o congosto ye incluyiu en a Zona d'especial protección pa las aus (ZEPA).[6]
Paralelismo entre o río Isabana y o río Esera
De norte a sud o río Isabana y o río Esera antis de fusionar-se en Graus baixan as suyas auguas de forma paralela. Os dos ríos han creyau o suyo propio congosto. En o Esera trobamos o congustro de Ventamillo que da acceso a la vall de Benás situada tamién en Ribagorza a o suyo paso entre as poblacions de Seira y El Ru.[7] O congustro de Ventamillo ye una graniza crepa, d'uns 4 km. A fisonomía d'a zona son basicament rocas calsineras, estando o puesto por a on as cheleras baixaban dende o macizo de la Maladeta.
Santa María d'Obarra
Santa María d'Obarra ye un monesterio romanico[8] construyiu en o primer cuarto d'o sieglo XI en as riperas d'o río Isabana y situau en o Prepireneu, a o piet de l'extremo occidental d'a sierra de Cis, chusto cuan s'ubre a val d'Isabana dimpués d'o congustro d'Obarra.
Flora y fauna d'o congustro d'Obarra
O bosque de ripera ye cuasi inexistent en o congosto. Auguas ta alto ye formau pOr alamos, fraixins, abetullos, tilleras y avellaneras. Dimpués, se contina con as selvas de fabos, caixicos y pins, dominando en as versants acompanyau por arbustos como o buixo y aliagas.
Istas zonas de selva son ocupadas por l'aiguadero negro, o trencapinyols, o rocasero y a perdiz blanca. Os mamiferos mas visibles son o corzo, a chineta y A mincharra blanca. Entre as aus rupicolas (que se crían en as rocas) que habitan o congosto se troban a culroya rocasera y a gralleta. Entre os anfibios destaca a granota roya. A sola especie acuatica present en o trampo inventariau ye a truita. Como especie destacable en as auguas d'o río Isabana se troba a lodriga.[9]
Referencias
Vinclos externos
.png)
