Rustenburg is 'n stad teen die voet van die Magaliesberge in die Noordwesprovinsie van Suid-Afrika, 112 kilometer noordwes van Johannesburg, met 'n bevolking van sowat 105 000. Dit is een van die snels groeiende dorpe in die land wat ook bekend staan vir sy aangename klimaat. Naby die dorp lê die twee grootste platinummyne en ook die grootste platinum-raffinadery, Precious Metal Refiners (PMR), ter wêreld. PMR lewer sowat sewentig persent van die wêreld se platinumproduksie. Die N4 nasionale pad gaan as 'n snelweg verby die stad.
Rustenburg is in 1850 as 'n administratiewe sentrum vir die omliggende landelike gebied gestig. Volgens ds. Lion Cachet is die dorp so genoem "omdat die Boere hier minder gely het onder die naturelle-aanvalle", 'n plek van rus. Die plaaslike Gereformeerde gemeente is op 11 Februarie1859 gestig. Sommige van die eerste sittings van die Transvaalse Volksraad, so ver terug as 1852, het op Rustenburg plaasgevind. Die president van die Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal), Paul Kruger, koop in 1863Boekenhoutfontein, 'n plaas van vyf vierkante kilometer noordwes van Rustenburg. In 1971 is restourasie aan die plaashuis voltooi wat deur die argitek Johan de Ridder onderneem is. Daarna is die huis tot 'n monument verklaar. Die plaashuis bestaan uit drie geboue met al die oorspronklike meubels van oom Paul.
Die Afrikaanssprekende Tswanas
In Thlabane, 'n dorp buite Rustenburg, het sowat 1 000 Afrikaanssprekende Tswanas hulle teen die middel van die 19de eeu met die ondersteuning van die Transvaalse Volksraad gevestig. Dit was mense wat al lank op plase gewoon en naas die taal ook die gebruike van Afrikaners aangeneem het. Weens 'n gebrek aan infrastruktuur – hulle kon geen Afrikaanse onderwys of kerk bywoon nie – het hierdie gemeenskap later weer Tswana en Engels as huistale gepraat.[2]
Eerste en Tweede Vryheidsoorlog
Tydens die eerste Britse besetting van 1877, is 'n fort opgerig, waarin die garnisoen tydens die Oorlog van 1880–81 beleër is, tog het hulle die aanval afgeslaan.
Gevegte het ook tydens die Tweede Vryheidsoorlog in die omgewing plaasgevind by Buffelspoort, Moedwil, Kosterrivier en Olifantsnek.
Die Bhyat-gesin
Onder die eerste inwoners van Rustenburg was ook setlaars van Indiese afkoms, waaronder die bekende Bhyat-gesin, wat 'n groot bydrae tot die geskiedenis van Rustenburg gelewer het. Ter ere van die Bhyats is een van die strate van Rustenburg hernoem tot Fatima Bhyatstraat. Fatima Bhyat en haar eggenoot Abubakr Ahmed Bhyat het 'n ysterware-winkel in die dorp besit, wat President Paul Kruger tydens die Vryheidsoorlog van toerusting op kredietbasis voorsien het. Hulle het later goud daarvoor ontvang.
.jpg)
.svg)
