Die ploegbreker -boom lyk op die oog af nie veel na 'n boom nie.
'n Ondergrondse boom of ploegbreker is 'n plantspesie wat eintlik 'n boom is, maar waarvan net die kroon bogronds sigbaar is.[ 1]
Hulle kom in grasveld-biome voor, veral in die Afrikasavanne. In die wetenskap word hulle pyrogenic geoxylic suffrutices of geoksiele [ 2] genoem, omrede hulle ondergrondse houtige weefsels (xylos is hout in Grieks) het. Ondergrondse bome lyk bogronds soos klein takkies of struikies wat uit die grond groei, maar hulle is eintlik die uitlopers van 'n groot boom wat nie sigbaar is nie. Die hele area kan net een organisme wees. Ondergrondse bome kan baie oud word. Van hierdie bome het 'n beraamde ouderdom van ongeveer 13 000 jaar. Die grond beskerm hulle teen veldbrande en beweiding, omrede net die bogrondse dele aangetas kan word. Amper die enigste ding wat hulle kan dood is die mens se ploeg. In grond wat geploeg is, groei hulle nie terug nie. Dit is hoekom die ploeg 'n graslandbioom blywend kan verander.[ 3]
Voorbeelde van ondergrondse bome is vyf van die ses spesies plante wat gousiekte veroorsaak. Net die gousiekteboom is 'n 'gewone' bogrondse boom.[ 4] 'n Ander voorbeeld is die ploegbreker self, wat 'n ondergrondse koraalboom is wat baie ploeë gebreek het.
Geoksiele word in verskeie ordes van die eudikotiele aangetref: Asterales , Gentianales , Dillenales , Myrtales , Brassicales , Sapindales , Celastrales , Oxidales , Fagales , Rosales en Fabales . Dit wil sê dat hierdie verskynsel verskeie kere onafhanklik ontstaan het en dit is moontlik dat plante teruggekeer het na 'n lewenswyse as 'gewone' boom.[ 5]
Geoksiele in Suider-Afrika[ 6]
Anacardiaceae
Anisophylleaceae
Anisophyllea quangensis Engl. ex Henriq.
Annonaceae
Annona stenophylla Engl. & Diels
Annona stenophylla Engl. & Diels subsp. longipetiolata (R.E.Fr.) N.Robson
Annona stenophylla Engl. & Diels subsp. nana (Exell) N.Robson
Xylopia tomentosa Exell (syn. X. mendoncae)
Apiaceae
Heteromorpha involucrata Conrath
Heteromorpha kassneri H.Wolff
Steganotaenia hockii (Norman) Norman
Apocynaceae
Carissa praetermissa Kupicha
Chamaeclitandra henriquesiana (Hallier f.) Pichon
Landolphia cuneifolia Pichon
Rauvolfia nana E.A.Bruce
Strophanthus angusii F.White
Araliaceae
Asteraceae
Lopholaena disticha (N.E.Br.) S.Moore
Capparaceae
Maerua andradae Wild
Ritchiea pygmaea (Gilg) DeWolf (syn. Maerua pygmaea Gilg)
Celastraceae
Gymnosporia markwardii Jordaan
Salacia bussei Loes.
Salacia kraussii (Harv.) Harv.
Salacia luebbertii Loes.
Salacia rehmannii Schinz
Chrysobalanaceae
Magnistipula sapinii De Wild.
Parinari capensis Harv. subsp. capensis
Parinari capensis Harv. subsp. incohata F.White
Clusiaceae
Combretaceae
Combretum argyrotrichum Welw. ex M.A.Lawson
Combretum platypetalum Welw. ex M.A.Lawson subsp. baumii (Engl. & Gilg) Exell
Combretum platypetalum Welw. ex M.A.Lawson subsp. oatesii (Rolfe) Exell
Combretum platypetalum Welw. ex M.A.Lawson subsp. platypetalum
Combretum platypetalum Welw. ex M.A.Lawson subsp. virgatum Exell
Combretum viscosum Exell
Connaraceae
Rourea coccinea (Thonn. & Schumach.) Benth. subsp. coccinea (suffrutex form)
Dichapetalaceae
Dilleniaceae
Tetracera masuiana De Wild. & Th.Dur.
Ebeneaceae
Euphorbiaceae
Clutia monticola S.Moore
Clutia sp. 1 of White (1962)
Oldfieldia dactylophylla (Oliv.) J.Léonard (geosuff form)
Microstachys acetosella (Milne-Redh.) Esser (syn. Sapium acetosellum Milne-Redh.)
Sclerocroton oblongifolius (Müll-Arg.) Kruijt & Roebers
Fabaceae
Abrus melanospermum Hassk. subsp. suffruticosus (Boutique) D.K.Harder
Bauhinia mendoncae Torre & Hillc.
Brachystegia astlei Hoyle & Brummitt
Brachystegia michelmorei Hoyle
Brachystegia russelliae I.M.Johnst.
Copaifera baumiana Harms
Cryptosepalum exfoliatum De Wild. subsp. suffruticans (P.A.Duvign.) P.A.Duvign.
Cryptosepalum maraviense Oliv.
Elephantorrhiza elephantina (Burch.) Skeels
Elephantorrhiza obliqua Burtt Davy
Elephantorrhiza woodii E.Phillips
Entada arenaria Schinz subsp. arenaria
Entada arenaria Schinz subsp. microcarpa (Brenan) J.H.Ross
Entada dolichorrhachis Brenan
Entada nana Harms
Erythrina acanthocarpa E.Mey.
Erythrina baumii Harms
Erythrina zeyheri Harv.
Millettia makondensis Harms
Mucuna stans Welw. ex Baker
Tephrosia dasyphylla Baker subsp. amplissima Brummitt
Tephrosia dasyphylla Baker subsp. dasyphylla
Tephrosia hockii De Wild. subsp. hirsutostylosa (Dewit) J.B.Gillett
Tephrosia hockii De Wild. subsp. hockii
Tephrosia laxiflora R.E.Fr.
Tephrosia muenzneri Harms subsp. pedalis Brummitt
Tephrosia zambiana Brummitt
Flacourtiaceae
Caloncoba suffruticosa (Milne-Redh.) Exell & Sleumer (syn. Oncoba suffruticosa (Milne-Redh.) S. Hul & Breteler)
Casearia sp. nov. (Palma)
Hypericaceae
Psorospermum mechowii Engl.
Irvingiaceae
Phyllocosmus candidus (Engl. & Gilg) Hallier.f.
Lamiaceae
Clerodendrum abilioi R.Fern.
Clerodendrum baumii Gürke
Clerodendrum buchneri Gürke
Clerodendrum formicarum Gürke
Clerodendrum incisum Klotzsch
Clerodendrum lutambense Verdc.
Clerodendrum pusillum Gürke
Clerodendrum robustum Klotzsch
Clerodendrum ternatum Schinz
Kalaharia uncinata (Schinz) Moldenke
Rotheca cuneiformis (Moldenke) P.P.J.Herman & Retief
Rotheca hirsuta (Hochst.) R.Fern.
Rotheca louwalbertsii (P.P.J.Herman) P.P.J.Herman & Retief
Rotheca luembensis (De Wild.) R.Fern. subsp. luembensis (numers varieties & forms)
Rotheca pilosa (H.Pearson) P.P.J.Herman & Retief
Rotheca prittwitzii (B.Thomas) Verdc.
Vitex madiensis Oliv. subsp. milanjensis (Britten) F.White
Lecythidaceae
Napoleonaea gossweileri Baker f.
Linaceae
Hugonia gossweileri Baker f.
Malvaceae
Grewia avellana Hiern
Grewia decemovulata Merxm.
Grewia falcistipula K.Schum.
Grewia herbacea Hiern
Malphighiceae
Sphedamnocarpus angolensis (A.Juss.) Planch. ex Oliv.
Melastomaceae
Dissotis canescens (E. Mey. ex Graham) Hook. f. (syn. Heterotis canescens (E. Mey. ex Graham) Jacq.-Fel.)
Meliaceae
Moraceae
Myricaceae
Myrtaceae
Eugenia albanensis Sond. (Eugenia capensis subsp. albanensis (Sond.) F.White)
Eugenia capensis (Eckl. & Zeyh. ) Harv. subsp. A.
Eugenia malangensis (O.Hoffman) Niedenzu (syn. Eugenia angolensis Engl.)
Eugenia pusilla N.E.Br.
Syzygium guineense (Willd.) DC. subsp. huillense (Hiern) F.White
Ochnaceae
Oleaceae
Passifloraceae
Protaceae
Rhamnaceae
Rubiaceae
Ancylanthos rubiginosus Desf.
Catunaregam pygmaea Vollesen
Eriosemopsis subanisophylla Robyns
Fadogia ancylantha Schweinf.
Fadogia arenicola K.Schum. & K.Krause
Fadogia chlorantha K.Schum. var. chlorantha
Fadogia chlorantha K.Schum. var. thamnus (K.Schum.) Verdc.
Fadogia cienkowskii Schweinf.
Fadogia elskensii De Wild.
Fadogia fuchsioides Schweinf. ex Oliv.
Fadogia glaberrima Hiern
Fadogia gossweileri Robyns
Fadogia homblei De Wild.
Fadogia luangwae Verdc.
Fadogia schmitzii Verdc.
Fadogia stenophylla Welw. ex Hiern subsp. odorata (Krause) Verdc.
Fadogia tetraquetra K.Krause var. tetraquetra
Fadogia tetraquetra K.Krause var. grandiflora (Robyns) Verdc.
Fadogia tomentosa De Wild. var. tomentosa
Fadogia tomentosa De Wild. var. calvescens (Verdc.) Verdc.
Fadogia tomentosa De Wild. var. flaviflora (Robyns) Verdc.
Fadogia triphylla Baker var. triphylla
Fadogia triphylla Baker var. giorgii (De Wild.) Verdc.
Fadogia triphylla Baker var. gracilifolia Verdc.
Fadogia triphylla Baker var. pubicaulis Verdc.
Fadogia variifolia Robyns
Fadogia verdcourtii Tennant
Fadogia verdickii De Wild. & T.Durand
Fadogia vollesenii Verdc.
Fadogia sp. A of FTEA
Fadogiella rogersii (Wernham) Bridson
Fadogiella stigmatoloba (K.Schum.) Robyns
Gardenia brachythamnus (K.Schum.) Launert
Gardenia subacaulis Stapf & Hutch.
Leptactina benguelensis (Welw. ex Hook f.) R.D.Good subsp. benguelensis
Leptactina benguelensis (Welw. ex Hook f.) R.D.Good subsp. pubescens Verdc.
Leptactina epinyctios Bullock ex Verdc.
Mitriostigma greenwayii Bridson (suffrutex form)
Morinda angolensis (R.D.Good) F.White
Multidentia concrescens (Bullock) Bridson & Verdc.
Pachystigma albosetulosum Verdc. (syn. Vangueria albosetulosa (Verdc.) Lantz)
Pachystigma coeruleum Robyns (syn. Vangueria coerulea (Robyns) Lantz)
Pachystigma latifolium Sond. (syn. Vangueria latifolia (Sond.) Sond.)
Pachystigma micropyren Verdc. (syn. Vangueria micropyren (Verdc.) Lantz)
Pachystigma pygmaeum (Schltr.) Robyns (syn. Vangueria pygmaea Schltr.)
Pachystigma thamnus Robyns (syn. Vangueria thamnus (Robyns) Lantz)
Pachystigma venosum Hochst. (syn. Vangueria venosa (Hochst.) Sond.)
Pavetta decumbens K.Schum. & K.Krause
Pavetta pumila N.E.Br.
Pavetta pygmaea Bremek.
Pavetta radicans Hiern
Pavetta schumanniana F.Hoffm. ex K.Schum. (suffrutex form)
Pavetta vanwykiana Bridson
Psychotria diversinodula (Verdc.) Verdc.
Psychotria kikwitensis De Wild.
Psychotria mwinilungae Verdc.
Psychotria peduncularis (Salisb.) Steyerm.
Psychotria pumila Hiern var. pumila
Psychotria spithamea S.Moore
Pygmaeothamnus chamaedendrum (Kuntze) Robyns
Pygmaeothamnus zeyheri (Sond.) Robyns var. zeyheri
Pygmaeothamnus zeyheri (Sond.) Robyns var. rogersii Robyns
Sericanthe suffruticosa (Hutch.) Robbr.
Tapiphyllum cistifolium (Welw. ex Hien) Robyns var. latifolium Verdc.
Tapiphyllum molle Robyns
Tapiphyllum verticillatum Robyns (syn. Vangueria verticillata (Robyns) Lantz)
Tricalysia cacondensis Hiern (syn. Empogona cacondensis (Hiern) Tosh & Robbr.)
Tricalysia repens Robbr.
Sapindaceae
Deinbollia fanshawei Exell
Strychnaceae
Urticaceae
Pouzolzia parasitica (Forssk.) Schweinf.
Verwysings
↑ Vriende van Faerie Glen Natuurreservaat, nuusbrief 2016 .
↑ Savanna fire and the origins of the 'underground forests' of Africa Maurin O, Davies TJ, Burrows JE, Daru BH, Yessoufou K, Muasya AM, van der Bank M, Bond WJ. ,New Phytol. 2014 Oct;204(1):201-14. doi: 10.1111/nph.12936. Epub 2014 Jul 17. .
↑ Botanic Notables: The Immortal Underground Forest Anna Laurent Garden Design .
↑ The polyamines and endophytes of gousiekte-causing and non-pathogenic Vangueria and Pavetta species Sarah Lillian Stanton Proefskif 2014 Universiteit van Pretoria .
↑ Savanna fire and the origins of the 'underground forests' of Africa Maurin O, Davies TJ, Burrows JE, Daru BH, Yessoufou K, Muasya AM, van der Bank M, Bond WJ. ,New Phytol. 2014 Oct;204(1):201-14. doi: 10.1111/nph.12936. Epub 2014 Jul 17. .
↑ Maurin et.al. Supporting Information Notes S1 Provisional list of African geoxylic suffrutices occurring south of the Equator (taxa included in this study indicated in bold) nph12936-sup-0002-NotesS1.docx