Sau chiến thắng Việt Bắc Thu - Đông 1947, lực lượng kháng chiến của Việt Minh phát triển về mọi mặt. Để chuẩn bị cho những chiến dịch quy mô lớn, Trung ương Đảng chủ trương nhanh chóng chấn chỉnh và phát triển bộ đội chủ lực. Trong bối cảnh đó, ngày 11-12-1950, tại thôn Đồng Quế, xã Xuân Trạch, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh PhúcTrung đoàn 141 (Đại đoàn 312), tiền thân của Trung đoàn 141, Sư đoàn 3 hiện nay, được thành lập. Từ đó ngày 11-12, được lấy làm ngày truyền thống của đơn vị.[1]
Vào các năm 2019 và 2020, Trung đoàn 141 được Bộ Quốc phòng tặng danh hiệu “Đơn vị huấn luyện giỏi”; Bộ Tư lệnh Quân khu 1 tặng cờ đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua quyết thắng.[2]
