Từ Văn Chiêu

Từ Văn Chiêu
Thông tin cá nhân
Sinhkhông rõ
Mất1802
Giới tínhnam
Nghề nghiệpchỉ huy quân đội
Quốc tịchĐại Việt
Thời kỳnhà Tây Sơn

Từ Văn Chiêu (徐文昭, ? – 1802?) là một tướng lĩnh của nhà Tây Sơn trong lịch sử Việt Nam.

Sự nghiệp

Làm tướng trong thời loạn

Không rõ thân thế của ông. Theo lời kể trong sách Hoàng Việt long hưng chí, thì trước đây ông là Tham tán của Thái Đức Hoàng đế Nguyễn Nhạc, sau vì tư thông với ngưới thiếp của Hoàng đế, sợ bị tội bèn trốn vào Nam, theo chúa Nguyễn Phúc Ánh. Khi ấy là lúc Thái sư Bùi Đắc Tuyên vừa bị tướng Võ Văn Dũng giết chết (1795), và vị Hoàng đế trên đã mất khoảng hai năm trước (1793) [1].

Sau đó, ông được chúa Nguyễn phong chức Phó Vệ úy, tước Tuyển Phong hầu. Ban đầu, chúa Nguyễn định cho ông làm tướng dưới quyền của Tống Viết Phước; nhưng sau nghe lời xin của ông, chúa cho ông theo tướng Tôn Thất Hội, đi đóng giữ Diên Khánh [2].

Tháng 6 (âm lịch) năm 1800, chúa Nguyễn ngự tại cửa Cù Mông, chia đồn lập trại, chuẩn bị đối đầu với quân Tây Sơn. Lúc này, theo sự điều động của chúa, Từ Văn Chiêu đến làm thuộc hạ của tướng Nguyễn Huỳnh Đức. Nhưng chẳng bao lâu sau, vì có mối bất hòa với tướng Tống Viết Phước từ trước, nên khi nghe tướng Tây Sơn là Võ Văn Dũng vừa đem lực lượng binh thuyền hùng hậu vào cửa Thị Nại (Quy Nhơn), Từ Văn Chiêu bèn quay trở lại với nhà Tây Sơn [3]. Kể từ đó, ông chỉ huy đánh nhiều trận gây thiệt hại lớn cho quân Nguyễn. Ngay cả danh tướng Tống Viết Phước cũng bị bại trận dưới tay ông hai lần.

Lần thứ nhất xảy ra sau trận thủy chiến ở đầm Thị Nại vào năm Tân Dậu (1801). Theo sử liệu thì lúc bấy giờ, Tống Viết Phước đang đóng quân ở Càn Dương. Một hôm, Từ Văn Chiêu đem quân Tây Sơn đến đánh úp đồn của Viết Phước, giết chết Vệ uý Trần Văn Xung ở chợ Chánh Lộc. Tức giận, tướng Phước tổ chức phản công, đuổi quân Tây Sơn chạy đến Thạch Cốc ở Phù Mỹ[4]. Nhà sử học Tạ Chí Đại Trường kể:

"Phúc (Phước) rủi gặp kẻ thù. Đô đốc Từ Văn Chiêu vẫn hậm hực về tiếng gọi "hàng tướng" của Phúc, có dịp để trả thù bằng một trận phục binh chiến thắng lớn lao. Phó Đô thống chế Phạm Văn Cơ, Vệ uý Nguyễn Văn Tri bị bắt, hai Vệ uý Hoàng Phúc Bảo, Hoàng Văn Tứ bị giết khiến Phúc phải bỏ quân chạy về Thi Nại. Như vậy rõ ràng chiến thắng thủy trận mới đó (ý nói trận Thị Nại, 1801) chưa đủ làm điên đảo Tây Sơn trên bộ"...[5]

Lần thứ hai xảy ra sau tháng 5 âl năm 1801, tức thời điểm chúa Nguyễn vừa đoạt xong Phú Xuân. Theo sử liệu thì lúc bấy giờ chúa Nguyễn bèn lệnh cho Tống Viết Phước đem quân thủy, Lê Văn Duyệt và Lê Chất đem quân bộ, chia đường vào cứu thành Bình Định. Biết được, Trần Quang Diệu cho Đô đốc Nguyễn Văn Khôn và Tham đốc Hồ Văn Tự dẫn quân đi ngăn cản. Song, liệu bề chống không lại, hai viên tướng trên liền cho quân tháo lui. Thừa thế, Tống Viết Phước đưa quân thủy vượt bến Tân Quan, vào đến Phúc Cốc (Hang Dơi), nhưng bất ngờ bị phục binh. Tống Viết Phước ra sức chống cự nhưng không địch nổi, bị tướng Tây Sơn là Từ Văn Chiêu bắt sống. Theo sách Hoàng Việt long hưng chí, thì ngay sau đó ông bị Từ Văn Chiêu chém đầu vì thù riêng [6].

Đề cập đến sự kiện này, Tạ Chí Đại Trường kể:

"Nguyễn Ánh sai Lê Văn Duyệt, Lê Chất, Tống Viết Phúc (Phước) đánh vào. Đến Trà Khúc, Phúc lập được công lớn: đánh bắt Đô đốc Nguyễn Văn Khôn, Tham đốc Hồ Văn Tự cùng 3.000 quân. Nhưng ông rủi ro lại gặp kẻ thù: viên tướng do Trần Quang Diệu phái ra với Đại Đô đốc Lê Danh Phong (sau ra hàng) lại là Từ Văn Chiêu, nên đã phục binh giết chết Phúc, ngăn hẳn con đường tiến quân của Duyệt, Chất"...[5]

Bị bắt sống

Tháng 3 (âm lịch) năm 1802, Trần Quang Diệu và Võ Văn Dũng được tin quân Tây Sơn thua ở Trấn Ninh, liệu bề chống không nổi, hai ông bèn cùng với một số tướng lĩnh khác, trong đó có Từ Văn Chiêu, bỏ thành Bình Định tìm đường ra Bắc. Họ dẫn quân đi đường thượng đạo qua Ai Lao định ra Nghệ An. Song khi ra đến châu Qui Hợp, xuống huyện Hương Sơn, thì nghe quân Nguyễn đã lấy được Nghệ An rồi, bèn đi gấp về huyện Thanh Chương... Theo sách Hoàng Việt long hưng chí, thì "bất chợt bọn Diệu gặp cánh quân do Phó Đô thống Vũ Doãn Văn và Tiền đồn chánh thống Lê Đức Vịnh chỉ huy đi tới. Trần Quang Diệu cùng các thuộc tướng là Từ Văn Chiêu, Nguyễn văn Giáp, Lê Văn Hưng, Nguyễn Văn Mân...và quân sĩ ốm đau mỏi mệt không thể giao chiến được, đành phải để quân Nam bắt sống...Thế Tổ (tức Nguyễn Phúc Ánh) sai giao bọn Quang Diệu cho Tả quân Lê Văn Duyệt giam giữ...[7].

Tuy nhiên, theo Tạ Chí Đại Trường thì khi đến Thanh Chương, bởi "lính theo hao mòn vì thiếu ăn, bệnh tật, nên bỏ rơi tướng họ sa vào tay bọn nông dân ham tiền" [5].

Thực lục chép:[8]

Phó đô thống chế Tả dinh là Võ Doãn Văn và chánh thống Tiền đồn là Lê Đức Định bắt được Thiếu phó giặc là Trần Quang Diệu ở miền thượng đạo Nghệ An.

Diệu từ Quy Nhơn đem đồ đảng chạy trốn, chui rừng lội suối, gặp các sách Man có ai ngăn giữ thì ra sức đánh gỡ mà qua, trong khoảng vài tháng lương thực cạn hết, quân lính hao tan. Đến sách Quy Hợp, chợt gặp quan quân, tướng sĩ giặc đều mỏi, không thể đánh được. Diệu bèn bị bắt. Bắt được đồ đảng là bọn Từ Văn Chiêu, Nguyễn Văn Giáp, Lê Văn Hưng, Nguyễn Văn Mân và 76 thớt voi đực. Tin thắng trận báo lên. Vua sai Lê Văn Duyệt đóng xiềng giam lại, dặn không được tự tiện giết.

Sau Văn Chiêu ốm, sai giết.

Chú thích

  1. ^ Ngô Giáp Đậu, Hoàng Việt long hưng chí. Nhà xuất bản Văn học, 1993, tr. 212.
  2. ^ Hoàng Việt long hưng chí, tr. 215.
  3. ^ Hoàng Việt long hưng chí, tr. 257.
  4. ^ Thạch Cốc tức Thạch Cốc tự, tục gọi là "chùa Hang", nay thuộc xã Mỹ Hoà, huyện Phù Mỹ, Bình Định.
  5. ^ a b c Tạ Chí Đại Trường, Lịch sử nội chiến 1771-1802, tiết 19.
  6. ^ Hoàng Việt long hưng chí (tr. 306).
  7. ^ Hoàng Việt long hưng chí, tr. 341.
  8. ^ Đại Nam Thực Lục tập 01, Quốc sử quán triều Nguyễn.

Read other articles:

Barito Pacific

PT Barito Pacific TbkJenisPublikKode emitenIDX: BRPTIndustripetrokimia, energi, diversifikasiDidirikan1979KantorpusatJakarta, IndonesiaTokohkunciPrajogo PangestuAgus Salim PangestuProdukpetrokimia, energi panas bumi, propertiPendapatanUSD 2.35 miliar (2018)Laba bersihUSD 70.3 Juta (2018)PemilikPrajogo Pangestu (71,16%)Publik (28,84%)Situs web[1] PT Barito Pacific Tbk (IDX: BRPT) merupakan perusahaan di sektor sumber daya alam yang terdiversifikasi dan terintegrasi. PT Barito Pacific Tbk didir...

 

Blambangan, Muncar, Banyuwangi

BlambanganDesaKantor Desa BlambanganPeta lokasi Desa BlambanganNegara IndonesiaProvinsiJawa TimurKabupatenBanyuwangiKecamatanMuncarKode pos68472Kode Kemendagri35.10.05.2005 Luas7.06 km²Jumlah penduduk7,615 jiwaKepadatan1,078.61 jiwa/km² Blambangan adalah sebuah desa di Kecamatan Muncar, Kabupaten Banyuwangi, Jawa Timur, Indonesia. Pembagian wilayah Desa ini terdiri dari 3 dusun, yaitu: Dusun Krajan Dusun Mangunrejo Dusun Sukosari lbsKecamatan Muncar, Kabupaten Banyuwangi, Jawa TimurDes...

 

大字 (数字)

この項目には、一部のコンピュータや閲覧ソフトで表示できない文字が含まれています（詳細）。 数字の大字（だいじ）は、漢数字の一種。通常用いる単純な字形の漢数字（小字）の代わりに同じ音の別の漢字を用いるものである。 概要 壱万円日本銀行券（「壱」が大字） 弐千円日本銀行券（「弐」が大字） 漢数字には「一」「二」「三」と続く小字と、「壱」「�...

Matzikama Local Municipality

Local municipality in Western Cape, South AfricaMatzikamaLocal municipality SealLocation in the Western CapeTopographic mapCoordinates: 31°15′S 18°30′E / 31.250°S 18.500°E / -31.250; 18.500CountrySouth AfricaProvinceWestern CapeDistrictWest CoastSeatVredendalWards8Government • TypeMunicipal council • MayorMr. J. Van Der Hoven (DA)Area • Total12,981 km2 (5,012 sq mi)Population (2011)[1] •...

 

قائمة البلدان والأقاليم حسب نسبة الحدود/المساحة

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (سبتمبر 2023) يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها...

 

Couiza

Couiza Vue de Couiza en 2022 Blason Administration Pays France Région Occitanie Département Aude Arrondissement Limoux Intercommunalité Communauté de communes du Limouxin Maire Mandat Jacques Hortala 2020-2026 Code postal 11190 Code commune 11103 Démographie Gentilé Couizanais Populationmunicipale 1 127 hab. (2021 ) Densité 166 hab./km2 Géographie Coordonnées 42° 56′ 29″ nord, 2° 15′ 10″ est Altitude Min. 218 mMax. 563 ...

Musim 2006 Chicago Bears

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Desember 2022. Chicago Bears dalam musim kompetisi 2006 merupakan ke-87 kalinya tim sepak bola Amerika ini mengikuti musim kompetisi reguler NFL, dan ke-25 kalinya mengikuti playoff NFL. Dalam musim kompetisi 2006, tim ini mencatat prestasi 13-3 (13 kali menang, 3 k...

 

Data General Nova

16-bit minicomputer series This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Data General Nova – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2016) (Learn how and when to remove this message) NovaData General Nova 1200 front panelManufacturerData GeneralProduct familyNovaOperating systemRDOS A Nova s...

 

Royal Proclamation of 1763

British declaration outlining government for North American colonies Indian Magna Carta redirects here. This term has also been applied to the United States Indian Reorganization Act. The Royal Proclamation of 1763, Library and Archives Canada A portion of eastern North America; the 1763 proclamation line is the border between the red and the pink areas Part of a series on theConstitution of Canada Constitutional history Bill of Rights (1689) Act of Settlement (1701) Treaty of Paris (1763) Ro...

Sirkuit Internasional Okayama

Okayama International CircuitLokasiMimasaka, Okayama Prefecture, JapanZona waktuGMT +9Acara besarSuper GTMFJ SuperbikeSuper TaikyuWTCC (former)[1]F1 Pacific Grand Prix (former)Panjang3.703 km (2.300 mi)Tikungan13Rekor lap1:14.023 ( Michael Schumacher, Benetton B194, 1994)Situs webwww.okayama-international-circuit.jp Okayama International Circuit Co., Ltd.株式会社岡山国際サーキットJenisKabushiki gaishaDidirikanAida (part of Mimasaka), Okayama Prefecture, Japan (13 Agustus ...

 

Richie Brockelman, Private Eye

American TV series or program Richie Brockelman, Private EyeGenreCrime dramaCreated byStephen J. CannellSteven BochcoStarringDennis DuganCountry of originUnited StatesOriginal languageEnglishNo. of seasons1No. of episodes5 (and 1 pilot)ProductionExecutive producersStephen J. CannellSteven BochcoOriginal releaseNetworkNBCReleaseMarch 17 (1978-03-17) –April 14, 1978 (1978-04-14) Richie Brockelman, Private Eye is an American detective drama that was broadcast on NBC for five ep...

 

A Petal

1996 South Korean film For other uses, see Petal (disambiguation). A PetalPoster for A Petal (1996)Hangul꽃잎Revised RomanizationKkonnip[1]McCune–ReischauerKkotip' Directed byJang Sun-woo[2]Written byOriginal work: Ch'oe Yoon; screenplay: Jang Moon-Il, Jang Seon-Woo[3]Produced byPark Keon-seopStarringLee Jung HyunMoon Sung-keunCinematographyYou Young-gilEdited byKim Yang-ilMusic byWon IlDistributed byMiracin KoreaRelease date April 5, 1996 (1996-04-0...

Earl Grey tea

Tea blend flavoured with oil of bergamot Hot Earl Grey tea made in a teapot, and decanted into a teacup Earl Grey tea is a tea blend which has been flavoured with oil of bergamot. The rind's fragrant oil is added to black tea to give Earl Grey its unique taste.[1] However, many if not most Earl Greys use artificial bergamot flavour.[2] Traditionally, Earl Grey was made from black teas such as Chinese keemun, and therefore intended to be served without milk.[3] Sometime...

 

Парей-ле-Фрезиль

КоммунаПарей-ле-ФрезильParay-le-Frésil Герб 46°39′24″ с. ш. 3°36′42″ в. д.HGЯO Страна  Франция Регион Овернь Департамент Алье Кантон Шевань Мэр Gérard Renaud(2008–2014) История и география Площадь 37,3 км² Высота центра 205–252 м Часовой пояс UTC+1:00, летом UTC+2:00 Население Население 430 ...

 

Del suo veloce volo (singolo)

Del suo veloce volosingolo discograficoScreenshot tratto dal video del branoArtistaFranco Battiato, Antony and the Johnsons Pubblicazione12 novembre 2013 Durata4:03 Album di provenienzaDel suo veloce volo GenerePop EtichettaUniversal Music RegistrazioneArena di Verona, 2 settembre 2013 Formatidownload digitale Franco Battiato - cronologiaSingolo precedentePassacaglia(2012)Singolo successivo— Antony and the Johnsons - cronologiaSingolo precedenteCut the World(2012)Singolo successivo— Del s...

Death of Khaled Mohamed Saeed

Egyptian who died due to police brutality Khaled Mohamed SaeedKhaled Mohamed SaeedBorn(1982-01-27)27 January 1982Died6 June 2010(2010-06-06) (aged 28)Sidi Gaber, Alexandria, EgyptCause of deathKilled by Security Officers on 6 June 2010NationalityEgyptianKnown forHis murder, in front of his home, by two Security Officers generated protests, a Facebook page against torture and the subsequent Egyptian revolution that overthrew Hosni Mubarak. Khaled Mohamed Saeed (Arabic: خالد ...

 

Gunnar Gren

Gunnar Gren Gunnar Gren 1957.Personlig informationFullständigt namnJohan Gunnar Gren(före 3 sept 1958 Olsson)SmeknamnIl professoreFödelsedatum31 oktober 1920FödelseortGöteborg, SverigeDödsdatum10 november 1991 (71 år)DödsortAnnedal, Göteborg, SverigePositionHögerinnerJuniorlag 0000–0000 Silverkällans IK[1] BK Strix Lindholmens BK Seniorlag* År1937–19411941–19491949–19531953–19551955–19561956–19591963–19641976 Klubb Gårda BK IFK Göteborg AC Milan AC Fior...

 

155e méridien ouest

Cercle Arctique T. Cancer Équateur T. Capricorne Cercle AntarctiqueTracé du méridien de 155° ouest En géographie, le 155e méridien ouest est le méridien joignant les points de la surface de la Terre dont la longitude est égale à 155° ouest. Géographie Dimensions Comme tous les autres méridiens, la longueur du 155e méridien correspond à une demi-circonférence terrestre, soit 20 003,932 km. Au niveau de l'équateur, il est distant du méridien de Greenwich de...

Ludovic Halévy

French writer (1834–1908) This article includes a list of references, related reading, or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please help improve this article by introducing more precise citations. (December 2020) (Learn how and when to remove this message) Ludovic HalévyLudovic Halévy early in his careerBorn(1834-01-01)1 January 1834Paris, FranceDied7 May 1908(1908-05-07) (aged 74)Paris, FranceOccupationAuthorChildrenÉlie and DanielPare...

 

Microsoft Word

Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. La mise en forme de cet article est à améliorer (mars 2023). La mise en forme du texte ne suit pas les recommandations de Wikipédia : il faut le « wikifier ». Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (avril 2020). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web ...