Phó Chủ tịch nước Cuba (tiếng Tây Ban Nha: Vicepresidente de Cuba) là chức vụ quan trọng thứ hai trong hệ thống phân cấp quyền lực Nhà nước Cuba. Chức vụ với tư cách là người đứng đầu Nhà nước và Chính phủ. Chức vụ được thành lập từ Hiến pháp mới Cộng hòa Cuba được thông qua vào năm 2019, thay thế Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước Cuba, chức vụ thực hiện chức năng tương tự theo Hiến pháp Nhà nước năm 1976. Phó Chủ tịch hiện tại của Cuba là Salvador Valdés Mesa.
Cuba đã có ba bản hiến pháp khác (có hiệu lực vào năm 1901, 1940 và 1976) trong đó hiến pháp năm 1976 đưa ra một cuộc tái tổ chức chức vụ. Trong lịch sử, chức vụ đã có nhiều tên gọi khác nhau; được gọi là "Phó Tổng thống Cộng hòa Cuba" trước Cách mạng Cuba và là "Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước" và "Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước" trong giai đoạn 1976–2019 trước khi chức vụ có tên gọi như hiện tại vào năm 2019.
Hiến pháp thông qua năm 1976 thành lập hai chức vụ Phó Chủ tịch; "Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước" và "Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước". Trong mỗi kỳ bầu cử, chỉ có một Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước, nhưng có tới 6 Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước. Tổng cộng có 19 người giữ chức "Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước" giai đoạn 1976–2019, nhưng chỉ có 4 "Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng Nhà nước". Hệ thống nhiều Phó Chủ tịch này đã bị giải thể vào năm 2019 và được thay thế bằng một hệ thống truyền thống hơn, hiện tại chỉ có một Phó Chủ tịch.
36 người đã được bổ nhiệm làm Phó Chủ tịch theo Hiến pháp. Raúl Castro là Phó chủ tịch tại vị lâu nhất, và đã nằm chức vụ này trong 31 năm 84 ngày. Domingo Méndez Capote là công chức giữ chức vụ này trong thời gian ngắn nhất, phục vụ trong 270 ngày. Trong số các phó chủ tịch, chỉ có hai người giữ chức quyền chủ tịch theo thời gian khi tổng thống vắng mặt; đó là Raúl Castro năm 2006–2008 và Anselmo Alliegro y Milá sau khi Fulgencio Batista bỏ trốn khỏi đất nước. Ramiro Valdés Menéndez là quan chức duy nhất được bầu lại làm Phó Chủ tịch sau khi rời nhiệm sở (ông là Phó Chủ tịch 1976–1986 và 2013–2019).
Điều kiện trở thành ứng viên
Theo điều 129 Hiến pháp Cuba năm 2019: Để trở thành Phó Chủ tịch nước, một người phải đủ 35 tuổi, được hưởng đầy đủ các quyền dân sự và chính trị của cá nhân, là công dân Cuba từ khi sinh ra và không có bất kỳ quốc tịch nào khác.
Bầu cử và nhiệm kỳ
Phó Chủ tịch nước được Quốc hội Chính quyền Nhân dân bầu theo hình thức, cùng thời hạn và giới hạn nhiệm vụ như Chủ tịch nước.
Chủ tịch nước và Phó Chủ tịch nước tiếp tục đảm nhiệm cho đến khi cuộc bầu cử kế nhiệm diễn ra bởi Quốc hội Chính phủ Nhân dân.
Nhiệm vụ và quyền hạn
Phó Chủ tịch nước thực hiện các trách nhiệm và sở hữu các quyền hạn được Chủ tịch nước ủy quyền hoặc giao nhiệm vụ.
Trong trường hợp Chủ tịch nước vắng mặt, ốm đau hoặc qua đời, Phó Chủ tịch nước sẽ tạm thời thay thế Chủ tịch nước.
Trong trường hợp vắng mặt nhất định, Quốc hội Chính quyền Nhân dân sẽ bầu Chủ tịch nước mới.
Trong khi vai trò Phó Chủ tịch nước vẫn còn bỏ trống, Quốc hội Chính quyền Nhân dân sẽ chọn người thay thế.
Nếu sự vắng mặt là bắt buộc, cả trong trường hợp Chủ tịch nước hoặc Phó Chủ tịch nước, Quốc hội Chính quyền Nhân dân sẽ chọn người thay thế họ. Cho đến khi một cuộc bầu cử được thực hiện, Chủ tịch Quốc hội Chính quyền Nhân dân sẽ đảm nhận, trong thời gian tạm thời, vai trò của Chủ tịch nước. Luật quy định phương thức thay thế trong những trường hợp này.