Loan Thư

Loan Thư
欒書
Thông tin cá nhân
Mất573 TCN
Giới tínhnam
Gia quyến
Thân phụ
Loan Thuẫn
Hậu duệ
Loan Yểm
Gia tộchọ Loan nước Tấn
Nghề nghiệpchính khách
Quốc tịchTấn

Loan Thư (chữ Hán: 欒書, bính âm: Luán Shū), tức Loan Vũ tử (欒武子), là tông chủ của họ Loan, thế gia nước Tấn thời Xuân Thu trong lịch sử Trung Quốc.

Thân thế

Tổ tiên của họ Loan là Tân Phụ, vốn mang họ Cơ, thuộc dòng dõi công thất nước Tấn. Tân Phụ có công phò tá Khúc Ốc Hoàn Thúc tranh ngôi với chi trưởng nên được phong ở ấp Loan, từ đó lấy chữ Loan làm họ, truyền dần đến đời Loan Chỉ. Loan Chỉ theo giúp Tấn Văn công xưng bá chư hầu, được phong làm Hạ quân tướng, thống lĩnh Hạ quân, từ đó trở nên một gia tộc lớn. Loan Chỉ sinh Loan Thuẫn, Loan Thuẫn sinh Loan Thư. Sau khi Loan Thuẫn qua đời, Loan Thư lên nối chức cha làm đại phu. Năm 597 TCN, ông được phong làm Hạ quân tá.

Chiến tranh với Sở và Tề

Cùng năm đó, Sở Trang vương vây nước Trịnh. Trịnh Tương công cầu cứu nước Tấn. Tấn Cảnh công sai Loan Thư cùng các đại phu Tuân Lâm Phủ, Sĩ Hội, Khước Khắc, Tiên Hộc, Hàn Quyết cứu Trịnh.

Quân Tấn đi chậm, khi đến nơi thì Trịnh Tương công đã phải ra hàng và ăn thề với Sở Trang vương. Tuân Lâm Phủ định quay về, Tiên Hộc đề nghị tiến quân giao chiến. Tuân Lâm Phủ lệnh cho toàn quân qua sông Hoàng Hà. Hai bên đánh nhau to, quân Tấn bị đánh bại. Khi chạy về đến sông Hoàng Hà, các binh sĩ tranh nhau qua sông, nhiều người bị giết. Tướng Trí Anh bị bắt[1].

Năm 592 TCN, Tấn Cảnh công cử Khước Khắc làm chánh sứ và Loan Kinh làm phó sứ sang Tề. Tề Khoảnh công thấy Khước Khắc bị gù, bèn bày trò mua vui cho mẹ bằng cách dùng người gù đánh xe cho mẹ, đồng thời cũng trêu chọc sứ LỗVệ. Khước Khắc nổi giận bèn bỏ, xin Tấn Cảnh công đem quân đánh Tề.

Năm 591 TCN, Tấn Cảnh công bèn chấp thuận cho Khước Khắc đánh Tề, vua Tề phải gửi con tin cầu hòa.

Năm 589 TCN, Tề Khoảnh công mang quân đánh nước Lỗnước Vệ. Tấn Cảnh công bèn sai Loan Thư cùng Khước Khắc, Sĩ Nhiếp, Hàn Quyết mang 800 cỗ xe đi cứu LỗVệ. Quân Tấn đại thắng, suýt bắt được vua Tề. Tề Khoảnh công phải sai Tân Mỵ Nhân đi sứ giảng hòa[2].

Năm 587 TCN, Tấn Cảnh công thăng Loan Thư làm Trung quân tướng, tức Chính khanh nước Tấn.

Năm 585 TCN, Sở Cung vương đem quân đánh nước Trịnh, Loan Thư suất quân cứu Trịnh, đánh lui quân Sở, bắt được tướng Sở là Chung Nghi. Sau đó TấnTrịnh hội thề ở Mã Lăng.

Theo Tả truyện, sau khi Triệu Sóc (con Triệu Thuẫn) mất, vợ Sóc là Trang cơ tư thông với Triệu Anh Tề, Triệu Quát đang làm đại phu họ Triệu, đuổi Anh Tề. Năm 583 TCN, Trang Cơ thù Triệu Quát, gièm pha với Tấn Cảnh công. Loan Thư và Khước Khắc hùa theo Trang Cơ, vu khống Triệu Quát tạo phản, Tấn Cảnh công bèn giết Triệu Quát.

Năm 583 TCN, Sở Cung vương dùng của cải để lôi kéo nước Trịnh. Trịnh lại theo Sở. Sau đó Trịnh Thành công sang triều kiến nước Tấn để giữ quan hệ, bị Tấn Cảnh công bắt giữ. Nước Trịnh sai Bá Quyên đến xin giảng hòa, Tấn Cảnh công giết Bá Quyên, sai Loan Thư đi đánh Trịnh. Đầu năm 582 TCN, Loan Thư dẫn quân tiến đến nước Trịnh.

Nước Trịnh không đầu hàng, lại mang quân vây nước Hứa. Đến tháng 5, nước Tấn tập hợp thêm các chư hầu Tề, Tống, Tào đi đánh Trịnh.

Người nước Trịnh đã lập con Trịnh Thành côngTrịnh Hi công làm vua mới. Loan Thư thấy Trịnh đã chính thức lập vua mới liền bàn với chư hầu nên trả lại vua Trịnh. Tấn Lệ công thả Trịnh Thành công về nước[3].

Giết Tấn Lệ công

Tấn Lệ công có nhiều vợ, muốn bỏ các đại phu mà cho các họ ngoại thích là anh em các bà vợ vào làm quan. Anh vợ của Lệ công là Tư Đồng có hiềm khích với Khước Chí (郤至), Loan Thư cũng giận Khước Chí không cùng ý kiến với mình khi giao tranh với quân Sở, nên xảy ra thù oán.

Cùng lúc, Sở Cung vương cũng cho người đến gièm pha với Lệ công:

"Sở dĩ có trận Yển Lăng vì Khước Chí gọi quân Sở đến vì ý đồ làm loạn nước Tấn để đưa công tử Chu[4] về làm vua. Vì các chư hầu không tham dự đủ để giúp Sở nên việc không thành thôi".

Tấn Lệ công hỏi ý Loan Thư. Loan Thư vốn ghét Khước Chí nên đề nghị cho điều tra. Tấn Lệ công bèn sai Khước Chí đi sứ nhà Chu thăm công tử Chu. Trong khi đó chính Loan Thư lại nói với công tử Chu nên gặp gỡ Khước Chí. Khước Chí không biết là mưu sắp đặt nên gặp gỡ công tử Chu. Tấn Lệ công được tin, cho rằng Khước Chí có ý phản thật, muốn giết Khước Chí.

Khước Kỳ khuyên Khước Chí ra tay trước nhưng Khước Chí không muốn mang tiếng phản vua và gây ra tranh chiến tàn hại dân, chấp nhận cái chết.

Tháng 12 năm đó, Tấn Lệ công bắt giết hết cả họ Khước Chí. Nhân đó Tư Đồng muốn trừ khử cả Loan Thư và Tuân Yển, bèn bắt hai người đến triều đình, khuyên Tấn Lệ công giết luôn. Tấn Lệ công không nỡ ra tay[5], tạ lỗi với Loan Thư và Tuân Yển và thả hai người về.

Loan Thư cùng Tuân Yển sợ sẽ bị giết, bèn bàn nhau ra tay trước. Tháng chạp nhuận năm 573 TCN, Loan Thư và Tuân Yển nhân lúc Tấn Lệ công ra ngoài chơi bèn mang quân đánh úp, bắt sống Tấn Lệ công giam lại.

Sau 6 ngày, Loan Thư sai người đến giết chết Lệ công và dùng một cỗ xe chôn cất ông, lập công tử Chu lên ngôi, tức Tấn Điệu công

Cùng năm đó, Loan Thư qua đời. Con ông là Loan Yểm lên thế tập.

Xem thêm

Tham khảo

  • Sử ký Tư Mã Thiên, thiên:
    • Tấn thế gia
    • Trịnh thế gia
    • Sở thế gia
  • Khổng Tử (2002), Xuân Thu tam truyện, tập 3, Nhà xuất bản TP Hồ Chí Minh

Chú thích

  1. ^ Sau khi Sở Trang vương mất, Trí Anh được thả về Tấn
  2. ^ Xuân Thu Tam truyện, tập 3, tr 257
  3. ^ Sử ký, Trịnh thế gia
  4. ^ Cháu chắt của Tấn Tương công
  5. ^ Sử ký, Tấn thế gia
Loan Thư
Tước hiệu
Tiền nhiệm
Khước Khắc
Chính khanh nước Tấn
587 TCN573 TCN
Kế nhiệm
Hàn Quyết

Read other articles:

Keuskupan Corpus ChristiDioecesis Corporis ChristiKatolik LokasiNegara Amerika SerikatWilayahAransas, Bee, Brooks, Duval, Jim Wells, Kenedy, Kleberg, Live Oak, Nueces, Refugio, San Patricio, and a portion of McMullin CountyProvinsi gerejawiKeuskupan Agung Galveston-HoustonPopulasi- Katolik388,878 (69.9%)InformasiDenominasiKatolik RomaRitusRitus RomaPendirian23 Maret 1912KatedralKatedral Corpus ChristiPelindungBunda dari GuadalupeKepemimpinan kiniPausFransiskusUskupWilliam ...

 

Thailand Selatan Thailand Selatan merupakan sejumlah kawasan di Thailand yang berbatasan dengan Semenanjung Malaysia. Tempat ini terdiri dari 14 wilayah yang diantaranya adalah Wilayah Narathiwat, Wilayah Pattani, Wilayah Yala, Wilayah Songkhla, Wilayah Satun, Wilayah Trang dan Wilayah Krabi. Mayoritas penduduknya adalah orang Melayu yang beragama Islam, meskipun Thailand diperintah oleh kerajaan Buddha. Administrasi No Nama Nama (Thai) Luas Jumlah Penduduk Kepadatan GPP (THB) (2007) GPP/kapi...

 

Cet article est une ébauche concernant l’aéronautique. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Voilure tournante d'un hélicoptère Un aérogire est un aérodyne à voilure tournante, c'est-à-dire un aéronef plus lourd que l'air dont la sustentation (portance) est assurée par la rotation d'un ou plusieurs rotors. L'hélicoptère équipé d'un rotor principal assurant également sa propulsion et d'...

Pour les articles homonymes, voir Schmitt. Éric-Emmanuel SchmittÉric-Emmanuel Schmitt en 2013. (français)BiographieNaissance 28 mars 1960 (64 ans)Sainte-Foy-lès-LyonNationalités belgefrançaiseDomicile BruxellesFormation École normale supérieureLycée du ParcActivités Dramaturge, réalisateur, acteur, nouvelliste, scénariste de bande dessinée, écrivain, traducteur, scénariste, philosophe, romancierPériode d'activité depuis 1991Autres informationsMembre de Académie royale ...

 

Borough ParkBorough Park, seen from the new Northside BridgeLocationWorkington, EnglandCoordinates54°38′55.37″N 3°33′03.78″W / 54.6487139°N 3.5510500°W / 54.6487139; -3.5510500Capacity3,101 (500 seated)Record attendance21,000SurfaceGrassOpened1937TenantsWorkington A.F.C. Workington Town (1944–1956) Borough Park is a football stadium in Workington, Cumbria, England. The home ground of Workington A.F.C., it has a capacity of 3,101, of which 500 is seated. ...

 

Taiwanese politician In this Chinese name, the family name is Hsueh. Hsueh Jui-yuan薛瑞元Official portrait, 20225th Minister of Health and WelfareOutgoingAssumed office 18 July 2022Prime MinisterSu Tseng-changChen Chien-jenDeputy List Victor Wang, Lee Li-Feng (Deputy)Shih Chung-Liang (Vice) Preceded byChen Shih-chungSucceeded byChiu Tai-yuan (designate)Vice Minister of Health and WelfareIn officeAugust 2017 – 18 July 2022MinisterChen Shih-chungDeputyHo Chi-kung, Lu Pau-ching...

American crime procedural comedy-drama TV series (2005–2017) BonesGenrePolice proceduralComedy dramaCreated byHart HansonShowrunners Hart Hanson (seasons 1–9) Stephan Nathan (season 10) Michael Peterson (seasons 11–12) Jonathan Collier (seasons 11–12) Starring Emily Deschanel David Boreanaz Michaela Conlin Eric Millegan T. J. Thyne Jonathan Adams Tamara Taylor John Francis Daley John Boyd Theme music composerThe Crystal MethodComposers Peter Himmelman Sean Callery Country of originUni...

 

Sports facility at the College of William & Mary 37°16′25″N 76°42′55″W / 37.2735°N 76.7152°W / 37.2735; -76.7152 Jimmye Laycock Football CenterLocationWilliamsburg, VAOwnerCollege of William & MaryConstructionBroke ground2006OpenedJune 21, 2008Construction cost$11 millionArchitectMoseley ArchitectsTenantsWilliam & Mary Tribe football (2008–present) Part of a series on theCampus of theCollege of William & Mary Historic Campus (College Yard)...

 

Pour les articles homonymes, voir Robert Leckie. Robert Leckie Surnom Lucky Naissance 18 décembre 1920Philadelphie, Pennsylvanie Décès 24 décembre 2001 (à 81 ans) Origine États-Unis Allégeance États-Unis Arme United States Marine Corps Grade Private First Class Années de service 1942 – 1945 Conflits Seconde Guerre mondiale Bataille de Guadalcanal Bataille de Peleliu Distinctions Purple HeartCommendation Medal Autres fonctions Écrivain modifier  Robert Leckie (né le 18 ...

Cypriot singer This article needs to be updated. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (March 2023) Michalis HatzigiannisΜιχάλης ΧατζηγιάννηςHatzigiannis performing in August 2011Background informationBorn (1978-11-05) November 5, 1978 (age 45)Nicosia, CyprusOriginKyrenia, CyprusGenresPoppop rocklaïkoéntekhnoOccupation(s)Singer, composer, executive producerInstrument(s)Vocals, guitars, piano, keyboard, laoutoYears ac...

 

Навчально-польова дивізія «Курляндія»Feldausbildungs-Division Kurland Колона німецьких танків на дорозі. Східний фронт.На службі 2 — 15 лютого 1945Країна  Третій РейхНалежність  ВермахтВид  Сухопутні військаРоль піхотаЧисельність піхотна дивізіяУ складі Див. Командування�...

 

Frederick Delius BiografiKelahiran29 Januari 1862 Bradford Kematian10 Juni 1934 (72 tahun)Grez-sur-Loing Penyebab kematianSifilis Tempat pemakamanSurrey Galat: Kedua parameter tahun harus terisi! Data pribadiPendidikanUniversity of Music and Theatre Leipzig Bradford Grammar School KegiatanPekerjaankomponis GenreOpera Murid dariCarl Reinecke InstrumenPiano Karya kreatifKarya terkenal(1895) Q2109950(1904) Piano Concerto(1916) Requiem KeluargaPasangan nikahJelka Rosen (1903–1934) KerabatDo...

Türkeistämmige in Deutschland sind mehrheitlich Türken, aber auch Kurden und andere nationale Minderheiten der Türkei, die selbst Staatsbürger der Türkei sind oder waren oder auf deren Vorfahren dies zutraf, und die oder deren Vorfahren ab 1960 aus der Türkei im Gefolge der Gastarbeitermigration in die Bundesrepublik Deutschland aus den verschiedensten Gründen eingewandert sind. In Deutschland lebten 2018 etwa drei Millionen Personen mit Migrationshintergrund, die ihre familiären ode...

 

Gereja Katolik EritreaKatedral Kidane, AsmaraPenggolonganGereja Katolik TimurBentukpemerintahanKebijakan episkopalBadanpemerintahanMetropolitanatPausPaus FransiskusMetropolitan Mgr.(Uskup Agung Asmara)Menghesteab TesfamariamWilayah EritreaLiturgiRitus AleksandriaKantor pusatAsmaraDidirikan19 Januari 2015Terpecah dariGereja Katolik Ethiopia (2015)Umat167.722 umat (2017) [1] Bagian dari seriGereja Katolik menurut negara Afrika Afrika Selatan Afrika Tengah Aljazair Angola Benin Bots...

 

This is a list of current and confirmed prospective destinations that AirAsia and its subsidiaries Indonesia AirAsia, Thai AirAsia, Philippines AirAsia, AirAsia Cambodia, AirAsia X and Thai AirAsia X are flying to, as of July 2024. Due to the coronavirus pandemic, the route list (especially for international destinations) may not be up to date, however, may resume once trading conditions permit. Tony Fernandes the CEO of AirAsia, remains hopeful to resume a significant portion of its previou...

Japanese light novel, manga and anime BeatlessCover of the novelGenreScience fiction[1] Serial novelWritten bySatoshi HaseIllustrated byRedjuicePublished byKadokawa ShotenEnglish publisherNA: J-Novel ClubTokyo Otaku ModeMagazineNewtypeOriginal runJune 10, 2011 – July 10, 2012Volumes1 MangaWritten byKilaPublished byKadokawa ShotenImprintKadokawa Comics Ace ExtraDemographicShōnenOriginal runJune 10, 2011 – July 10, 2012Volumes1 MangaBeatless: DystopiaWritte...

 

Bay in Nunavut, Canada Batty BayBatty Bay, Somerset Island, Nunavut, Canada.Batty BayShow map of NunavutBatty BayShow map of CanadaLocationPrince Regent InletCoordinates73°14′N 91°25′W / 73.233°N 91.417°W / 73.233; -91.417 (Batty Bay)[1]Ocean/sea sourcesArctic OceanBasin countriesCanadaMax. length10 km (6.2 mi)SettlementsUninhabited Batty Bay is a narrow bay in the Qikiqtaaluk Region, Nunavut, Canada. It is an arm of Prince Regent...

 

La radiotoxicité du tritium est la nocivité du tritium en tant que radionucléide. En dépit de l'affinité du tritium et de l'eau, cette toxicité a été considérée comme faible globalement, avant que la variété de ses états et des organismes intéressés impose de la préciser en substituant à cette appréciation autant de conclusions limitées à des conditions d'exposition et espèces précises, demeurant faible pour l'homme en principe. Radiotoxicité Le tritium n'est pas réput...

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Saint Thomas Academy – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2013) (Learn how and when to remove this message) Private military high school in Mendota Heights, Minnesota, United StatesSaint Thomas AcademyAddress949 Mendota Heights RoadMendota Hei...

 

Questa voce sull'argomento calciatori inglesi è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Martin DevaneyNazionalità Inghilterra Altezza178 cm Calcio RuoloCentrocampista Termine carriera2014 - giocatore CarrieraGiovanili 1997-1999 Coventry City Squadre di club1 1999-2005 Cheltenham Town201 (37)2005 Watford0 (0)2005-2009 Barnsley144 (15)2009-2010→  MK Dons5 (0)2010...