Tôn giáo UFO thường đề cập đến niềm tin vào việc giao tiếp với người ngoài hành tinh.[2][3] Stephen Hunt viết trong cuốn Alternative Religions: A Sociological Introduction (tạm dịch: Tôn giáo thay thế: Dẫn nhập về xã hội học), "Một dạng bán tôn giáo có lẽ giống như một hình thức tôn giáo chính thống hơn là giáo phái đĩa bay".[2] Trong những nhóm này, cá nhân giáo đồ tin rằng hoạt động giao tiếp giữa người ngoài hành tinh và con người có thể diễn ra dưới hình thức tiếp xúc vật lý, thần giao cách cảm và xuất hồn.[2] Thông thường, các nhóm tin rằng nhân loại sẽ được những người ngoài hành tinh này cứu giúp khi con người được chỉ dạy về cách sống tốt hơn.[2] Một số nhóm tin rằng người ngoài hành tinh sẽ tới đưa những tín đồ này đến một địa điểm tích cực hơn.[2] Sinh vật ngoài Trái Đất thường tới đây cầu mong nhân loại tự cải thiện chính mình và tránh xa một xã hội tham lam và bạo tàn.[2] Các tôn giáo UFO đặt trọng tâm vào sự phát triển tâm linh và sự tiến hóa của nhân loại.[2] Tôn giáo UFO có thể được hình thành trước hoặc sau khi một cá nhân tuyên bố bản thân từng bị người ngoài hành tinh bắt cóc và được đưa lên tàu vũ trụ cùng họ.[4]
Christopher Hugh Partridge viết trong cuốn UFO Religions (Tôn giáo UFO) rằng J. Gordon Melton xác định tôn giáo UFO đầu tiên là nhóm "I AM" Activity do Guy Ballard lập nên.[1] Partridge nhận định rằng nhóm này "có thể được coi là tiền thân của tôn giáo UFO như Hội Aetherius, và tư tưởng của những người theo đạo UFO như George Adamski" nhưng xem đây không phải là tôn giáo UFO mà chỉ là tôn giáo Thông Thiên học.[5]
Partridge lưu ý rằng trong các tôn giáo về UFO, có niềm tin rằng Đấng Sáng Thế hoặc "thực thể đã tiến hóa" không thăng thiên từ Trái Đất, mà thay vào đó đến từ một cõi giới hoặc hành tinh khác và hạ phàm xuống Trái Đất.[6] Trong khi đại đa số phe phái liên kết với I AM đều phủ nhận UFO không quan trọng, thì một số giảng viên theo phái Chân sư Thăng thiên ngày nay như Joshua David Stone lại đề cập đến UFO.
Partridge mô tả sự cố Roswell năm 1947 là một điểm mấu chốt về niên đại trong tâm linh UFO, nhận xét: "hiện được thiết lập vững chắc về thứ có thể được mô tả như một 'địa điểm tâm linh' đóng vai trò quan trọng về mặt UFO học";[7] và James R. Lewis cũng kêu gọi sự chú ý về sự kiện này trong cuốn sách của ông có nhan đề The Gods Have Landed (tạm dịch: Các vị thần giáng lâm), lưu ý rằng vụ này từng được giới nghiên cứu UFO coi là ngày mở ra "sự xuất hiện của UFO trong tâm thức công chúng".[8] Partridge đặt tôn giáo UFO trong bối cảnh của thuyết bí truyền mang hơi hướng Thông Thiên học và khẳng định rằng nó bắt đầu liên kết với cái tên "tôn giáo UFO" sau sự kiện năm 1947 tại Roswell, New Mexico.[6] Theo Partridge, hầu hết tôn giáo về UFO vẫn có nhiều điểm chính liên quan đến Thông Thiên Học, chẳng hạn như niềm tin vào cùng Hệ thống thứ bậc của linh hồn, và ông cũng đưa ra những điểm tương đồng với tư tưởng Thời đại Mới.[6] Ông lưu ý rằng trong tiến trình tư tưởng của tôn giáo UFO từ sau năm 1947, nhiều nhóm trong số này đã duy trì niềm tin rằng những sinh vật ngoài Trái Đất này là "thực thể báo trước một kỷ nguyên mới".[6]
Hunt mô tả Hội Aetherius do George King thành lập năm 1955 "có lẽ là giáo phái UFO đầu tiên và lâu dài nhất".[9] Ông xếp Hội Aetherius và Raël giáo vào số "nổi tiếng nhất" trong các "giáo phái đĩa bay".[2] Khi chấp bút viết bài cho cuốn Encyclopedia of Religion and Society (tạm dịch: Bách khoa toàn thư về tôn giáo và xã hội), những người đóng góp gồm Melodie Campbell và Stephen A. Kent đã xếp Hội Aetherius và Unarius là một trong số giáo phái đĩa bay "lâu đời nhất và được nghiên cứu nhiều nhất".[10] Họ mô tả Cổng Thiên Đường và Giáo đoàn Đền thờ Mặt Trời là "các nhóm gây tranh cãi nhất khi kết hợp tín ngưỡng UFO với các biến thể từ những lời khẳng định của người tiếp xúc UFO".[10] Gregory L. Reece xếp Khoa luận giáo thành "nhóm UFO" trong cuốn UFO Religion: Inside Flying Saucer Cults and Culture (tạm dịch: Tôn giáo UFO: Bên trong giáo phái và nền văn hóa đĩa bay), đồng thời thảo luận về các yếu tố của thuyết nguồn gốc vũ trụXenu và Chính kịch không gian trong học thuyết Khoa luận giáo.[11] Ông so sánh Khoa luận giáo và Hội Aetherius với Bộ Chỉ huy Ashtar, rồi viết: "Dù giáo phái này mang những điểm tương đồng mạnh mẽ với Bộ Chỉ huy Ashtar hoặc Hội Aetherius, việc họ nhấn mạnh vào sự kiện Xenu như là thông điệp trung tâm của nhóm dường như đặt cả giáo phái vào trong thuyết phi hành gia cổ đại truyền thống. Dù bằng cách nào đi chăng nữa, Khoa luận giáo có lẽ trông khác biệt nhất so với các nhóm UFO khác trong nỗ lực gìn giữ tất cả nội dung của đề tài chính kịch không gian ẩn mình dưới lớp vỏ bọc này."[11] Lời so sánh tương tự còn được thực hiện trong cuốn New Religions: A Guide (tạm dịch: Tôn giáo mới: Hướng dẫn) khi mô tả thần thoại Xenu là "một huyền thoại về thuyết phi hành gia cổ đại cơ bản".[12] Tác giả Victoria Nelson viết trong cuốn The Secret Life of Puppets (tạm dịch: Đời sống bí mật của lũ rối) rằng "[t]ôn giáo UFO nổi bật nhất hiện nay có lẽ là Giáo hội Khoa luận giáo của nhà văn khoa học viễn tưởngL. Ron Hubbard".[13]