Nửa sau thế kỷ XVII, Phổ trở thành một trong những Đại cường quốc trên chính trường châu Âu. Tiềm lực quân sự Brandenburg-Phổ được tăng lên đáng kể dựa trên sự ra đời của một quân đội thường trực vào năm 1653, những chiến thắng quan trọng đầu tiên được ghi nhận tại các Trận Warsaw (1656), Trận Fehrbellin (1675) và Great Sleigh Drive (1678).
Brandenburg-Phổ cũng thành lập lực lượng hải quân[5] và các thuộc địa của Đức ở Bờ biển vàng Brandenburg và Arguin thuộc Tây Phi ngày nay.[6]Frederick William, được biết đến với biệt danh "Tuyển hầu vĩ đại",[7] đã mở cửa Brandenburg-Phổ, cho phép các cuộc nhập cư lớn ("Peuplierung") của những người tị nạn theo đạo Tin lành từ khắp châu Âu ("Exulanten") được vào định cư ở lãnh thổ của mình, đáng chú ý nhất là nhập cư của những tín hữu Kháng Cách tại Pháp (Huguenot) theo Sắc lệnh Potsdam.[8] Frederick William cũng bắt đầu tập trung hóa việc quản lý của Brandenburg-Phổ và giảm bớt ảnh hưởng của các điền trang.
Năm 1701, Frederick III, Tuyển hầu xứ Brandenburg đã tuyên bố thành lập Vương quốc Phổ, và nâng địa vị của các nhà cai trị Hohenzollern lên hàng vua chúa.[9] Tuyên bố này được hợp thức hoá nhờ vào địa vị chủ quyền của Công quốc Phổ nằm bên ngoài Đế chế La Mã Thần thánh, và sự chấp thuận của Hoàng đế La Mã Thần thánh của Vương tộc Habsburg cũng như các Hoàng tộc khác mở châu Âu trong quá trình thành lập liên minh cho Chiến tranh Kế vị Tây Ban Nha và Đại chiến Bắc Âu. Từ năm 1701 trở đi, các lãnh thổ của Nhà Hohenzollern cai trị được gọi là Vương quốc Phổ, hay đơn giản là Phổ. Về mặt pháp lý, liên minh cá nhân giữa Brandenburg và Phổ tiếp tục cho đến khi Đế chế La Mã Thần thánh giải thể vào năm 1806. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, quyền thống trị của hoàng đế đối với đế chế đã trở thành một hư vị chứ không còn thực quyền như trước đây nữa. Do đó, sau năm 1701, lãnh thổ lịch sử của Nhà Hohenzollern là Phiên bá quốc Brandenburg trên thực tế được xem là một phần của Vương quốc Phổ. Frederick và những người kế nhiệm của ông tiếp tục tập trung hóa và mở rộng nhà nước, biến liên minh cá nhân gồm các chính thể đa dạng về mặt chính trị tiêu biểu cho thời đại Brandenburg-Phổ thành một hệ thống các tỉnh trực thuộc[10] quyền cai trị của Berlin - Trung tâm cai trị của Nhà Hohenzollern.
Các Tuyển hầu xứ Brandenburg được kế thừa Công quốc Phổ sau cái chết của Albert Frederick vào năm 1618,[16] nhưng công quốc vẫn tiếp tục được giữ như một thái ấp của Ba Lan cho đến năm 1656/1657.[17] Kể từ khi John Sigismund bị đột quỵ vào năm 1616 và hậu quả là bị tàn tật nghiêm trọng về thể chất cũng như tinh thần, vợ của ông là Anna đã trị vì Công quốc Phổ dưới danh nghĩa của ông cho đến khi John Sigismund qua đời vì đột quỵ lần thứ hai vào năm 1619, ở tuổi 47.[16]
Khi Đế quốc Thụy Điểntham chiến và tiến vào Brandenburg, George William một lần nữa tuyên bố trung lập, nhưng Vua Gustavus Adolphus của Thụy Điển đã buộc George William phải trở thành đồng minh của Thụy Điển bằng cách chiếm đóng lãnh thổ đáng kể ở Brandenburg-Phổ và tập trung quân đội trước các bức tường thành phố Berlin.[20] George William không ký kết liên minh, nhưng cấp cho Thụy Điển quyền vận chuyển, hai pháo đài phong thủ và khoản trợ cấp quân sự.[20] Do đó, các đội quân Công giáo La Mã liên tục tàn phá Brandenburg và các vùng đất khác của Nhà Hohenzollern.
Frederick William đã tiếp quản Brandenburg-Phổ trong thời kỳ khủng hoảng chính trị, kinh tế và nhân khẩu học do chiến tranh gây ra.[21] Sau khi kế vị, tuyển đế hầu mới cho quân đội Brandenburgian nghỉ ngơi, nhưng có một đội quân được tăng cường trở lại vào năm 1643/44.[23] Việc Frederick William có ký kết hiệp định đình chiến và trung lập với Thụy Điển hay không vẫn còn bị tranh cải. Tuy nhiên, không có gì phải bàn cãi rằng ông đã thiết lập sự lớn mạnh của Brandenburg-Phổ.[24]
Vào thời điểm đó, các lực lượng của Đế chế Thụy Điển đang thống trị miền Bắc Đức, và cùng với đồng minh của mình là Vương quốc Pháp của Nhà Bourbon, Thụy Điển đã trở một thế lực giúp bảo đảm cho Hòa ước Westphalia vào năm 1648. Mục tiêu của Thụy Điển là kiểm soát Biển Baltic bằng cách thiết lập kiểm soát dọc trên đường bờ biển ("dominium maris baltici")[25] ngăn cản tham vọng của Frederick William nhằm giành quyền kiểm soát cửa sông Oder với Stettin (Szczecin) ở Pomerania.[26]
Các lãnh thổ của Phiên bá quốc Brandenburg từ lâu đã tìm cách mở rộng về phía Bắc, để ra được Biển Baltic. Hiệp ước Grimnitz (1529) đảm bảo người Nhà Hohenzollern sẽ thừa kế Công quốc Pomerania sau sự tuyệt tự dòng nam của Nhà Pomerania, và sẽ có hiệu lực sau cái chết của Công tước Pomerania Bogislaw XIV vào năm 1637.[23] Tuy nhiên, theo Hiệp ước Stettin (1630), Bogislaw XIV cũng đã chuyển giao quyền kiểm soát công quốc cho Thụy Điển,[27] người đã từ chối nhượng bộ yêu sách của các nhà cai trị Brandenburg. Hòa ước Westphalia đã giải quyết những tranh chấp lãnh thổ công quốc Pomerania giữa Brandenburg và Thụy Điển, theo đó xác định biên giới trong Hiệp ước Stettin (1653).[28] Thụy Điển giữ lại phần phía Tây bao gồm hạ Oder (Pomerania thuộc Thụy Điển), trong khi Brandenburg giành được phần phía Đông (Farther Pomerania).[28] Frederick William không hài lòng với kết quả này, và việc mua lại toàn bộ Công quốc Pomerania trở thành một trong những mục tiêu chính trong chính sách đối ngoại của ông.[29]
^Beier, Brigitte (2007). Die Chronik der Deutschen (bằng tiếng Đức). wissenmedia. tr. 162. ISBN3-577-14374-6.
^Cf. Meyers großes Konversations-Lexikon: 20 vols. – completely new ed. and ext. ed., Leipzig and Vienna: Bibliographisches Institut, 1903-08, here vol. 2, article 'Berlin', p 700. No ISBN
Clark, Christopher. Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia, 1600-1947 (2008)
Frost, Robert I (2004). After the Deluge. Poland-Lithuania and the Second Northern War, 1655-1660. Cambridge Studies in Early Modern History. Cambridge University Press. ISBN0-521-54402-5.
Holborn, Hajo. A History of Modern Germany. Vol 2: 1648–1840 (1962)
Hughes, Michael. Early Modern Germany, 1477–1806 (1992)
Ogilvie, Sheilagh. Germany: A New Social and Economic History, Vol. 1: 1450–1630 (1995) 416pp; Germany: A New Social and Economic History, Vol. 2: 1630–1800 (1996), 448pp
Sturdy, David J. (2002). Fractured Europe, 1600-1721. Wiley-Blackwell. tr. 59. ISBN0-631-20513-6.
Tiếng Đức
Beier, Brigitte (2007). Die Chronik der Deutschen (bằng tiếng Đức). wissenmedia. ISBN978-3-577-14374-5.
Buchholz, Werner biên tập (1999). Pommern (bằng tiếng Đức). Siedler. ISBN3-88680-780-0.
Carreras, Sandra; Maihold, Günther (2004). Preußen und Lateinamerika. Im Spannungsfeld von Kommerz, Macht und Kultur. Europa-Übersee (bằng tiếng Đức). 12. LIT. ISBN3-8258-6306-9.
Duchhardt, Heinz (2006). “Friedrich Wilhelm, der Große Kurfürst (1640-1688)”. Trong Kroll, Frank-Lothar (biên tập). Preußens Herrscher. Von den ersten Hohenzollern bis Wilhelm II (bằng tiếng Đức). Beck. tr. 95–112. ISBN3-406-54129-1.
Gabel, Helmut (1998). “Altes Reich und europäische Friedensordnung. Aspekte der Friedenssicherung zwischen 1648 und dem Beginn des Holländischen Krieges”. Trong Lademacher, Horst; Groenveld, Simon (biên tập). Krieg und Kultur. Die Rezeption von Krieg und Frieden in der Niederländischen Republik und im Deutschen Reich 1568-1648 (bằng tiếng Đức). Waxmann. tr. 463–480. ISBN3-89325-575-3.
Gotthard, Axel (2006). “Zwischen Luthertum und Calvinismus (1598-1640)”. Trong Kroll, Frank-Lothar (biên tập). Preußens Herrscher. Von den ersten Hohenzollern bis Wilhelm II (bằng tiếng Đức). Beck. tr. 74–94. ISBN3-406-54129-1.
Hammer, Ulrike (2001). Kurfürstin Luise Henriette. Eine Oranierin als Mittlerin zwischen den Niederlanden und Brandenburg-Preußen. Studien zur Geschichte und Kultur Nordwesteuropas (bằng tiếng Đức). 4. Waxmann. ISBN3-8309-1105-X.
van der Heyden, Ulrich (2001). Rote Adler an Afrikas Küste. Die brandenburgisch-preussische Kolonie Grossfriedrichsburg in Westafrika (bằng tiếng Đức) (ấn bản thứ 2). Selignow. ISBN3-933889-04-9.
Jähnig, Bernhart (2006). “Die politischen und rechtlichen Außenbeziehungen des Herzogtums Preußen (1525–1660)”. Trong Willoweit, Dietmar; Lemberg, Hans (biên tập). Reiche und Territorien in Ostmitteleuropa. Historische Beziehungen und politische Herrschaftslegitimation. Völker, Staaten und Kulturen in Ostmitteleuropa (bằng tiếng Đức). 2. Munich: Oldenbourg Wissenschaftsverlag. tr. 51–72. ISBN3-486-57839-1.
Klueting, Harm (2003). Reformatio vitae Johann Jakob Fabricius (1618/20-1673). Ein Beitrag zu Konfessionalisierung und Sozialdisziplinierung im Luthertum des 17. Jahrhunderts. Historia profana et ecclesiastica (bằng tiếng Đức). 9. LIT. ISBN3-8258-7051-0.
Kotulla, Michael (2008). Einführung in die deutsche Verfassungsgeschichte. Vom alten Reich bis Weimar (1495 bis 1933) (bằng tiếng Đức). Springer. tr. 261ff. ISBN978-3-540-48705-0.
Materna, Ingo; Adamy, Kurt (1995). Brandenburgische Geschichte (bằng tiếng Đức). Akademie Verlag. tr. 317ff. ISBN3-05-002508-5.
Neugebauer, Wolfgang (2006). “Friedrich III./I. (1688-1713)”. Trong Kroll, Frank-Lothar (biên tập). Preußens Herrscher. Von den ersten Hohenzollern bis Wilhelm II (bằng tiếng Đức). Beck. tr. 113–133. ISBN3-406-54129-1.
von Neugebauer, Wolfgang biên tập (2009). Das 17. und 18. Jahrhundert und Große Themen der Geschichte Preußens. Handbuch der Preußischen Geschichte (bằng tiếng Đức). 1. de Gruyter. ISBN978-3-11-014091-0.
Neuhaus, Helmut (2003). Das Reich in der frühen Neuzeit. Enzyklopädie deutscher Geschichte (bằng tiếng Đức). 42 (ấn bản thứ 2). Oldenbourg. ISBN3-486-56729-2.
Nicklas, Thomas (2002). Macht oder Recht: frühneuzeitliche Politik im Obersächsischen Reichskreis (bằng tiếng Đức). Franz Steiner Verlag. tr. 214ff. ISBN3-515-07939-4.
Olesen, Jens E. (2003). “Christian IV og dansk Pommernpolitik”. Trong Asmus, Ivo; Droste, Jens E.; Olesen (biên tập). Gemeinsame Bekannte: Schweden und Deutschland in der Frühen Neuzeit (bằng tiếng Đan Mạch). LIT Verlag. tr. 383–396. ISBN3-8258-7150-9.
Schmidt, Georg (2006). Der Dreissigjährige Krieg (bằng tiếng Đức) (ấn bản thứ 7). C.H.Beck. ISBN3-406-49034-4.
Weber, Matthias (2003). Preussen in Ostmitteleuropa. Geschehensgeschichte und Verstehensgeschichte. Schriften des Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im östlichen Europa (bằng tiếng Đức). 21. Oldenbourg. ISBN3-486-56718-7.
Gojko KačarГојко Качар Informasi pribadiNama lengkap Gojko KačarTanggal lahir 26 Januari 1987 (umur 37)Tempat lahir Novi Sad, SFR YugoslaviaTinggi 1,86 m (6 ft 1 in)[1]Posisi bermain GelandangInformasi klubKlub saat ini Hamburger SVNomor 44Karier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2003–2008 Vojvodina 78 (16)2008–2010 Hertha BSC 64 (10)2010– Hamburger SV 44 (3)Tim nasional‡2006–2009 Serbia U-21 16 (7)2007– Serbia 25 (0) * Penampilan dan gol di klu...
Men's 200 metres at the 2023 World ChampionshipsFinal of the eventVenueNational Athletics CentreDates23 August (heats)24 August (semi-finals)25 August (final)Winning time19.52Medalists Noah Lyles United States Erriyon Knighton United States Letsile Tebogo Botswana← 20222025 → Events at the2023 World ChampionshipsTrack events100 mmenwomen200 mmenwomen400 mmenwomen800 mmenwomen1500 mmenwomen5000 mmenwomen10,000...
Pulau PuraKecamatanNegara IndonesiaProvinsiNusa Tenggara TimurKabupatenAlorPemerintahan • Camat-Populasi • Total5,473 Jiwa jiwaKode Kemendagri53.05.11 Kode BPS5307062 Luas2,8 km²Desa/kelurahan6 Letak Pulau Pura antara Pantar (kiri) dan Alor (kanan) Pemandangan dari Pulau Pura Pulau Pura adalah sebuah pulau sekaligus kecamatan di Kabupaten Alor, Nusa Tenggara Timur, Indonesia. Semua wilayah Kecamatan Pulau Pura mencakup semua wilayah Pulau Pura dengan luas wilayah...
Government of Poland since 2023 Third Cabinet of Donald Tusk22nd Cabinet of Poland2023–presentMinisters pictured after their swearing-in, 13 December (2023)Date formed13 December 2023People and organisationsPresidentAndrzej DudaPrime MinisterDonald TuskDeputy Prime MinistersWładysław Kosiniak-KamyszKrzysztof GawkowskiNo. of ministers26[1]Member parties Civic Coalition Poland 2050 Polish Coalition New Left Supported by: Left Together Indep...
Eurovision Song Contest 2009Country SerbiaNational selectionSelection processBeovizija 2009Selection date(s)Semi-final:7 March 2009Final:8 March 2009Selected entrantMarko Kon and MilaanSelected songCipelaSelected songwriter(s)Aleksandar KobacMarko KonMilan NikolićFinals performanceSemi-final resultFailed to qualify (10th)Serbia in the Eurovision Song Contest ◄2008 • 2009 • 2010► Serbia participated in the Eurovision Song Contest 2009 with the song ...
German jurist and historian (1779–1861) Friedrich Carl von SavignyBorn(1779-02-21)21 February 1779Frankfurt am Main, Holy Roman EmpireDied25 October 1861(1861-10-25) (aged 82)Berlin, Kingdom of PrussiaEra19th century philosophyRegionWestern philosophy German philosophy SchoolGerman Historical SchoolMain interestsLegal studies, legal philosophy Minister of Justice of Prussia (Minister for the Revision of Laws)In office28 February 1842 – 20 March 1848MonarchFrederick William I...
Questa voce sull'argomento contee dell'Illinois è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Contea di LawrenceconteaLocalizzazioneStato Stati Uniti Stato federato Illinois AmministrazioneCapoluogoLawrenceville Data di istituzione1821 TerritorioCoordinatedel capoluogo38°43′12″N 87°43′48″W / 38.72°N 87.73°W38.72; -87.73 (Contea di Lawrence)Coordinate: 38°43′12″N 87°43′48″W / 38.72°N ...
ХристианствоБиблия Ветхий Завет Новый Завет Евангелие Десять заповедей Нагорная проповедь Апокрифы Бог, Троица Бог Отец Иисус Христос Святой Дух История христианства Апостолы Хронология христианства Раннее христианство Гностическое христианство Вселенские соборы Н...
Katharine Martha Houghton Hepburn Katharine Martha Houghton Hepburn (2 Februari 1878 – 17 Maret 1951) adalah seorang pelopor reformisme, feminisme dan hak suara perempuan di Amerika Serikat. Hepburn awalnya memiliki jabatan sebagai presiden Asosiasi Hak Pilih Wanita Connecticut. Kemudian ia bergabung dengan Partai Wanita Nasional.[1] Hepburn kemudian mendirikan sebuah organisasi bersama dengan Margaret Sanger yang bernama Planned Parenthood.[2] Ibu dari Hepburn merupakan...
Artikel ini ditujukan sebagai artikel untuk topik tingkatan bahasa dalam bahasa Jawa. Untuk kosakata dalam bahasa Jawa, lihat kata krama (kata krama madya), kata krama inggil (kata krama andhap), dan kata krama-ngoko. Krama (aksara Jawa: ꦏꦿꦩ, pengucapan bahasa Jawa: [krɔmɔ]; juga disebut sebagai subasita dan parikrama)[1] adalah salah satu tingkatan bahasa dalam bahasa Jawa. Bahasa ini menggunakan kata krama. Contoh awalan krama adalah dipun-, sedangkan akhiran krama adal...
Amarillo Museum of ArtAmarillo Museum of ArtLocation within TexasEstablished1972Location2200 S. Van Buren StreetAmarillo, TexasCoordinates35°11′21″N 101°50′41″W / 35.18922°N 101.844631°W / 35.18922; -101.844631TypeVisual artsNearest car parkEast of the museum, on S. Van Buren StreetWebsiteAmarillo Museum of Art The Amarillo Museum of Art is located at 2200 S. Van Buren Street on the grounds of Amarillo College in the city of Amarillo, in the county of Potte...
Village in Estonia Village in Saare County, EstoniaLiivaVillageLiivaCoordinates: 58°32′20″N 23°01′17″E / 58.53889°N 23.02139°E / 58.53889; 23.02139Country EstoniaCountySaare CountyParishSaaremaa ParishTime zoneUTC+2 (EET) • Summer (DST)UTC+3 (EEST) Liiva is a village in Saaremaa Parish, Saare County in western Estonia.[1] Before the administrative reform in 2017, the village was in Orissaare Parish.[2] References ^ Lisa. Asu...
Species of dam-building rodent North American beaver A male North American beaver Conservation status Least Concern (IUCN 3.1)[1] Secure (NatureServe)[2] Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Rodentia Family: Castoridae Genus: Castor Species: C. canadensis Binomial name Castor canadensisKuhl, 1820[3] Subspecies[23][24][25][26][27] List C. c. acadicu...
Parliamentary constituency in the United Kingdom, 1918–1983 Middleton and PrestwichFormer County constituencyfor the House of Commons1918–1983SeatsoneCreated fromMiddleton, Prestwich and Radcliffe-cum-FarnworthReplaced byBury South and Heywood & Middleton[1] Middleton and Prestwich was a parliamentary constituency centred on the Middleton and Prestwich districts of Greater Manchester. It returned one Member of Parliament (MP) to the House of Commons of the Parliament of the Un...
Irish mob boss Martin CahillCahill in the mid 1980sBorn(1949-05-23)23 May 1949Dublin, IrelandDied18 August 1994(1994-08-18) (aged 45)Ranelagh, Dublin, IrelandCause of deathAssassination by the Provisional IRANationalityIrishOther namesThe GeneralSpouseFrancesChildren5Conviction(s)Armed robbery Martin Cahill (23 May 1949 – 18 August 1994)[1] was an Irish crime boss from Dublin. He masterminded a series of burglaries and armed robberies, and was shot and killed while ou...
دانييل فاس Daniel Wass فاس مع فالنسيا في 2019 معلومات شخصية الاسم الكامل دانيال واس الميلاد 31 مايو 1989 (العمر 35 سنة) الطول 1.81 م (5 قدم 11 1⁄2 بوصة) مركز اللعب لاعب وسط أو ظهير الجنسية مملكة الدنمارك معلومات النادي النادي الحالي بروندبي الرقم 10 مسيرة الشباب سنوات فريق 1995...
Public university in Uganda Gulu University (GU)MottoFor Community TransformationTypePublicEstablished2002ChancellorDr Ruhakana Rugunda[1],[2],[3]Vice-ChancellorGeorge Openjuru[1]Administrative staff441 (2019)[2]Students~4,500+ (2019)[2]LocationGulu, Uganda02°47′18″N 32°19′01″E / 2.78833°N 32.31694°E / 2.78833; 32.31694CampusUrbanWebsitewww.gu.ac.ugLocation in Uganda Gulu University (GU) is a university in Uganda. It is one of the ni...
English politician For other people named Richard Grosvenor, see Richard Grosvenor (disambiguation). Sir Richard Grosvenor, 4th Baronet of Eaton Sir Richard Grosvenor, 4th Baronet (/ˈɡroʊvənər/ GROH-vən-ər; 26 June 1689 – 12 July 1732) was an English politician who sat in the House of Commons from 1715 to 1732. He was the brother of Sir Robert Grosvenor, 6th Baronet, an ancestor of the modern day Dukes of Westminster. Early life Richard Grosvenor was the eldest surviving son of Sir T...
Raised stone with a runic inscription The Lingsberg Runestone, Sweden, known as U 240 An early runestone: the Möjbro Runestone from Hagby (first placed near Möjebro), Uppland, Sweden. As with other early runic inscriptions, (e.g. Kylver Stone from about 300–400 CE) this is written from right to left, while later Runestones were written from left to right.[citation needed] The text is Frawaradaz anahaha is laginaz.[1] A runestone is typically a raised stone with a runic ins...
.svg)
