İbnü'l-Mutahhar el-Hillî |
|---|
|
![]() |
| Okunuş | İbnü'l-Mutahhar el-Hillî tam adıyla Cemâlüddîn el-Hasen bin Yusuf bin Ali İbnü'l-Mutahhar el-Hillî |
|---|
| Doğum | Hille, Irak |
|---|
| Ölüm | Hille, Irak |
|---|
| Defin yeri | İmam Ali Türbesi
31°59′46″K 44°18′51″D |
|---|
| Milliyet |  Iraklı |
|---|
| Meslek | Âlim, müctehid |
|---|
| Din | İslam (Şiî) |
|---|
|
İbnü'l-Mutahhar el-Hillî tam adıyla Cemâlüddîn el-Hasen bin Yusuf bin Ali İbnü'l-Mutahhar el-Hillî (Arapça: جمال الدين الحسن بن يوسف بن علي بن المطهر الحلي, d. 1250, Hille - ö. 1325, Hille) Iraklı Şii usul ilmi âlimi.[1]
Hayatı
O hicri kameri 648 yılın Ramazan ayında, 29’uncu gününde Hille’de dünyaya geldi. Hem anne ve hem de baba tarafından ünlü ve tanınmış ailelerindendi. O İslami bilimler ile tanınmış ailedenidi.
Allame küçük yaştan tahsilini başladı. İlk aşamada Kur’an eğitimi almak için okula giderek okuma yazma öğrenmiştir. Daha sonra mukaddimat, Arap edebiyatı, fıkıh ilimleri, usulü fıkıh, hadis, kelam ilimlerini babası, Şeyh Yusuf Sedidüddin ve dayıısından ders alıp, mantık, felsefe ve heyet ilimlerini diğer hocalar yanında özellikle Nasîrüddin Tûsî öğrenmiş, içtihat derecesine erişmişti.[2]
Muhakkik Hilli’nin ölümünden sonra 676 kameri yılında onun öğrencileri ve dönemin alimler Allame Hilli’yi müçtehit olarak seçtiler. Böylece Allame 28 yaşta şiilerin merci-i taklidi oldu.[3]
Olcaytu İlhanlı hükümdarı, Allame’yi İran’a davet etti. Allame Hilli o dönemde İran’a giderek şii mezhebini yayılması için çalışmıştır.[4][5]
Ölümü
Allame Olcaytu'nun ölümünden sonra hicri kameri 716 yılında Hille’ye geri döndü ve ömürün sonuna kadar orada kaldı. Hicri 21 Muharrem 726 / 1326 yılında, 78 yaşında Hille şehrinde vefat etti. Allame Hilli İmam Ali türbesinde defnedildi.[6]
Üstatları
- Şeyh Yusuf Sediduddin (babası)
- Muhakkik Hilli
- Seyyid Raziyuddin Ali bin Tavus
- Seyyid Ahmed bin Tavus
- Hace Nasuriddin Tusi
- Muhammed bin Ali Esedi
- Yahya bin Said Hilli
- Mufiduddin Muhammed bin Cehm Hilli
- Kemaluddin Meysem bin Ali bin Meysem Bahrani
- Cemaluddin Hüseyin bin Eyaz Nahvi
- Muhammed bin Muhammed bin Ahmed Keşşi
- Necmuddin Ali bin Ömer Katibi
- Burhanuddin Nesefi
- Şeyh Faruk Vasıti
- Şeyh Takiyuddin Abdullah bin Cafer Kufi[7]
Öğrencileri
- Muhammed bin Hasan bin Yusuf Hilli, Fahru’l-Muhakkikin (Allamenin oğlu)
- Seyyid Amududdin Abdulmuttalib (yeğeni)
- Seyyid Ziyauddin Abdullah Hüseyni A’reci Hilli (yeğeni)
- Seyyid Muhammed bin Kasım Hasani (İbn Maiyye)
- Raziyuddin Ebu’l-Hasan Ali bin Ahmed Hilli
- Kutbuddin Razi
- Seyyid Necmuddin Mehna bin Sinan Medeni
- Tacuddin Mahmud bin Mevla
- Takiyuddin İbrahim bin Hüseyin Amuli
- Muhammed bin Ali Curcani
Eserleri
- Muhtelefu’ş-Şia[8]
- Tezkiretu’l-Fukaha[9]
- Keşfu’l-Murad
- Babu Hadiye Aşer
- Hulasatu’l-Akval
- Cuheru’n-Nezid
- Nehcu’l-Hak
- Keşfu’s-Sıdk
- Minhacu’l-Kerame[10]
Kaynakça
