Öncü deprem, daha büyük bir depremden önce meydana gelen ve hem zaman hem de mekan açısından onunla ilişkili olan bir depremdir. Bir depremin öncü, ana şok veya artçı şok olarak adlandırılması ancak tüm depremler dizisi gerçekleştikten sonra mümkündür.[1]
Oluşumu
Tüm orta ve büyük depremlerin yaklaşık %40'ında [2] ve Moment magnitüd ölçeği 7.0 ve üstü depremlerin yaklaşık %70'inde öncü deprem aktivitesi tespit edilmiştir.[3][4] Ana depremden birkaç dakika, birkaç gün, hatta daha uzun süre önce ortaya çıkarlar. Örneğin; 2002 Sumatra depremi, 2004 Hint Okyanusu depreminin öncüsü olarak kabul edilir ve iki olay arasında iki yıldan fazla bir gecikme vardır.
1950'deki M8.6 Hindistan-Çin depremi örneğindeki gibi bazı büyük depremlerde (M>8.0), hiçbir öncü deprem aktivitesi görülmeyebilir.
Birçok depremle ilişkili öncü şokların gözlemlenmesi, bunların çekirdeklenme öncesindeki hazırlık sürecinin bir parçası olduğunu düşündürmektedir.[2] Deprem kırılmasının bir modelinde süreç, çok küçük bir olayla başlayan ve daha büyük bir olayı tetikleyen, ana şok kırığı tetiklenene kadar devam eden bir basamak şeklinde oluşur. Ancak bazı öncü şokların analizi, bunların fay etrafındaki gerilimi hafifletme eğiliminde olduklarını göstermiştir. Bu görüşe göre öncü depremler ve artçı depremler aynı sürecin parçalarıdır.[5]
Ayrıca bakınız
Kaynakça