Zeynel Paşa

Zeynel Paşa; beylerbeyi ve vezirlik görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Kapıcıbaşı görevindeyken Safevîler üzerine yapılan seferde Hemdem Paşa’nın öldürülmesiyle Temmuz/Ağustos 1514’de Karaman beylerbeyi görevine getirildi.[1] Çaldıran Muharebesi’nde Karaman beylerbeyi olarak Anadolu beylerbeyi Hadım Sinan Paşa’nın yanında Osmanlı ordusunun sağ kanadında görev aldı.[2] Çaldıran Muharebesinden sonra Hadım Sinan Paşa’nın Rumeli beylerbeyi olmasıyla kendisi de Anadolu beylerbeyi olarak atandı.[1] 24 Ağustos 1516 yılında yaşanan Mercidâbık Muharebesinde Anadolu beylerbeyi olarak Osmanlı ordusunun sağ kanadını kumanda etti.[3]

1516 yılının Ekim/Kasım ayında I. Selim’in huzurunda gerçekleştirilen toplantıda, Anadolu Eyaleti Defterdarı Zehrimar Kasım Efendi ile tartışması sebebiyle görevinden alındı.[4] Sadrazam Yunus Paşa'nın 13 Eylül 1517'de I. Selim tarafından idam ettirilmesi sonrasında yeni sadrazam olarak düşünülse de padişah tarafından bu görev için uygun görülmedi.[5] Bununla birlikte padişahla yakın ilişkisi devam etmiş olmaktadır ki Osmanlı kaynaklarında Mart/Nisan 1518’de padişahla ava giden kişiler arasında yer aldığı görülmektedir. Mısır Seferi dönüşünde vezirlik görevine getirildi.[1]

I. Süleyman döneminde Belgrad üzerine düzenlenen seferde, 1521 yılı Haziran ayında Sofya dolaylarında padişah huzurunda gerçekleştirilen divanda (mecliste) Kefe mutasarrıflığıyla görevlendirildi.[6]

Bazı kaynaklarda Zeynel Paşa'nın 1527 yılında görevi sırasında Kefe’de öldüğü belirtilmekle birlikte,[7] başka bir Zeynel Paşa ile karıştırılmıyorsa 27 Haziran 1530'da başlayan I. Süleyman’ın şehzadelerinin sünnet düğünü törenine emekli vezir olarak katıldığı görülmektedir.[8][9]

Şairliği

Zeynel Paşa, Zeynî ve Zeynîlî mahlalarıyla şiirleri olan divan şairlerindendir.[10]

Kaynakça

  1. ^ a b c Seslikaya, Ali (2014). "Yavuz Sultan Selim'in Sefer Menzilnâmeleri (Çaldıran, Kemah, Dulkadiroğlu Ve Mısır Seferi Menzilnâmeleri) Ve Haydar Çelebi Ruznâmesi: Transkripsiyon Ve Değerlendirme" (PDF). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi Bilim Dalı–Yüksek Lisans Tezi. acikbilim.yok.gov.tr. ss. 21,57,115,119,159,162,177. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  2. ^ Varlık, Mustafa Çetin (1993). "Çaldıran Savaşı". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt 8. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 193-195. 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  3. ^ Emecen, Feridun yıl= 2004. "Mercidâbık Muharebesi". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt 29. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 174-176. 30 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  4. ^ Emecen, Feridun (2009). "Selim I". Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Cilt 36. Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 407-414. 16 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  5. ^ Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (2011). Osmanlı Tarihi II. Cilt İstanbul'un Fethinden Kanuni Sultan Süleyman'ın Ölümüne Kadar 10. Baskı (Tıpkı Basım). Ankara: Türk Tarih Kurumu. s. 294. ISBN 978-975-16-0010-3. 
  6. ^ Yurdaydın, Hüseyin G. (1950). "Ferdî'nin Süleymannâme"sinin Yeni Bir Nüshası-Tebliğ". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih –Coğrafya Fakültesi Dergisi. 8 (1-2). DergiPark. s. 214. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  7. ^ Önkan, Ömer (2015). "Osmanlı Şiirinde Bir Edebi Muhit Olarak Kefe (Feodisiya)" (PDF). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 8 (38). sosyalarastirmalar.com. s. 300. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  8. ^ Kapanşahin, Muhittin (2019). "Kanûnî Sultan Süleyman'ın Çocuklarının Sünnet Düğününde Oynanan Oyunlar" (PDF). New Era International Journal Of Interdisciplinary Social Researches. Cilt 4. www.newerajournal.com. s. 37. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  9. ^ Gökbilgin, Tayyip. "Süleyman I" (PDF). tayyibgokbilgin.info/. 18 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Mart 2022. 
  10. ^ Tanyıldız, Ahmet (2014). "ZEYNÎ, Zeynel Paşa". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. teis.yesevi.edu.tr. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2022.