Yalıhüyük

Yalıhüyük
Türkiye'de Bulunduğu Yer
Türkiye'de Bulunduğu Yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKonya
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • Kaymakamİbrahim Yazıcı[1]
 • Belediye başkanıMehmet Ali Yılmaz (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam81 km²
Rakım1002 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam1.785
 • Kır
-
 • Şehir
1.573
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu42470
İl alan kodu0332
İl plaka kodu42

Yalıhüyük, Konya ilinin bir ilçesidir. Coğrafî olarak Akdeniz Bölgesi'ndedir. 2023 itibarıyla Türkiye'nin nüfus açısından (1.854) en küçük ilçesi konumundadır.[3]

Tarih

Yalıhüyük'te bulunan birçok eser gün ışığına çıkmayı beklemektedir, birçok tarihî eser de tarihî eser yağmacılarının eline geçmiş ve birçoğu talan edilmiştir. Bazı tarihî eserlerin gayri resmi yollardan kayıt altına alınarak sergilendiği düşünülmektedir. Yalihüyük'te bulunan birçok evin duvarlarında kabartma taş resimler bulunmaktadır. Günümüze kadar korunabilen bazı eserlerin üzerindeki yazılardan ve kabartma resimlerden anlaşılan Bizans dönemi Efes kültürüne ait izler vardır.

Bozkır’a 20 km uzaklıkta bulunan ilçe, Suğla Gölü (Trogidis, Trogitis) kıyısında bulunan höyükten ismini almıştır. Bu bölge antik çağlarda İsauria Bölgesi olarak anılmaktadır. Bölgenin başkenti ise Bozkır ilçesine bağlı Ulupınar köyünün doğusunda yer alan ve bugün Zengibar Kalesi olarak bilinen İsauria’dır. Kısacası kazı ve sondaj çalışmalarından anlaşıldığı kadarıyla Yalıhüyük ve çevresi tarihinin, Neolitik ve Kalkolitik dönemlere kadar gittiği görülmüştür.

Tarihi, çevre ilçeler ve Konya Tarihi ile ortak özelliklere sahiptir. Yaklaşık 200 yıl öncesi toprak kayması görülmesi üzerine Suğla Gölü yakınına taşındığı bilinmektedir. Yeni yerleşim yerinin seçilmesinde Suğla Gölü alanının daralması ve gölden daha fazla yararlanma arzusunun dikkate alındığı ifade edilmektedir.

İlçe merkezindeki Höyük ve çevresi "Sit Alanı" ilan edildiğinden imara kapatılmıştır.

30 Temmuz 1971'de belediye statüsü alarak beldeye dönüştü.[6]

Coğrafya

Kuzeybatısında Seydişehir, güneyde Ahırlı, batıda Bademli kasabası ve güneydoğuda Bozkır ilçeleriyle çevrelenmiş olan Yalıhüyük engebesiz bir alanda kurulmuştur. Suğla Gölü'nün hemen yanında yer alan Yalıhüyük'te hayat göl sularının çekilmesiyle ortaya çıkan verimli arazilerde yapılan tarım faaliyetleriyle devam etmektedir. Yalıhüyük'ün güneybatısında bulunan Toros Dağları'ndaki Gölcük yaylası, her yıl yaylacılık merkezi olarak kullanılmaktadır. İlçe merkezinde Belediye teşkilatı 1972 yılında kurulmuştur. Arasöğüt ve Saray köyleri ile Mutlu yaylası Yalıhüyük'e bağlı yerleşim yerleridir.

Ekonomi

İlçenin temel geçim kaynağı tarımdır. Suğla Gölü sularının çekilmesiyle ortaya çıkan verimli tarım arazisi ve diğer tarım arazilerinde buğday (3500 ton/yıl) arpa (1500 ton), nohut (700 ton) yanı sıra yılda ortalama 11.000 ton da elma yetiştirilmektedir. 1998 yılında 579 dekar alanda şeker pancarı tarımı yapılmıştır. Bu arada haşhaş ekim izni çıkmış, ancak 1998 yılı itibarıyla haşhaş ekimi yapılmamıştır.

Yalıhüyük'te Gölcük Yaylası ve Yirce Yaylası, Sarınç Yaylası (sarnıç) ve Mutlu Yaylası hayvancılık yapılan merkezlerdir. Günümüzde gölcük yaylası turizm, tatil ve sağlık amacı ile birçok kişi uğramaktadır. Gölcük, Yirce, Sarınç(Sarnıç),Mutlu olmak üzere Yalıhüyük'te toplam 4 yayla vardır.

2013 itibarıyla 1.005 büyükbaş ve 694 küçükbaş hayvan bulunan ilçede herhangi bir sanayi tesisi bulunmamaktaydı.[4] Başta Almanya olmak üzere diğer Avrupa ülkelerinde pek çok Yalıhüyüklü işçi olarak çalışmaktadır. Toros Dağları'ndaki Gölcük Yaylası ormanlık alanı, pınarları ve serin, temiz havasıyla en önemli piknik ve mesire alanı olarak kullanılmaktadır. İlçede elektrik, su, kanalizasyon, yol, telefon gibi alt yapı hizmetleri tamamlanmış olup, DSİ tarafından Beyşehir gölü sularını tarım alanlarına ulaştıran kanalların yapım çalışmaları tamamlanmıştır.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1990[5] 4.248 3.948 300
2000[6] 5.575 5.330 245
2007[7] 1.778 1.612 166
2008[8] 1.869 1.696 173
2009[9] 1.882 1.714 168
2010[10] 1.731 1.570 161
2011[11] 2.029 1.854 175
2012[12] 1.787 1.615 172
2013[13] 1.830 1.830 veri yok
2014[14] 1.666 1.666 veri yok
2015[15] 1.512 1.512 veri yok
2016[15] 1.509 1.509 veri yok
2017[15] 1.533 1.533 veri yok
2018[15] 1.785 1.785 veri yok
2019[15] 1.629 1.629 veri yok
2020[15] 1.573 1.573 veri yok
2021[15] 1.532 1.532 veri yok
2022[15] 1.710 1.710 veri yok
2023[15] 1.854 1.854 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Belediye Başkanları

Sıra Belediye Başkanı Tarih Sıra Belediye Başkanı Tarih
1 Hayrullah Uçar 1972-1974 2 Hayrullah Uçar 1989-1994
3 Süleyman Atalay 1974-1977 4 Musa Ak 1977-1980
5 Cafer Sezer 1980-1984 6 Orhan Er 1984-1986
7 İsmail Uçar 1986-1989 8 Fehmi Yılmaz 1994-1999
9 Asuman Topkara 1999-2004 10 İbrahim Yıldız 2004-vefat
11 Hasan Yiğit 2004-2009 12 Celal Özmen 2009-?

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2010. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  3. ^ "İl. İlçe, Büyükşehir Belediye, Belediye, Mahalle, Köy Nüfusu (Dönemi: 2023)". TÜİK. 6 Şubat 2024. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Şubat 2021. 
  5. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  13. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  14. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  15. ^ a b c d e f g h i

Dış bağlantılar