Trablus Seferi, Damat Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Osmanlı yönetimine isyan halindeki Trablusgarp Beyi Sefer Dayı'yı tedip etmek ve isyanı bastırmak amacıyla 10-18 Temmuz 1614'te Trablus'a yönelik icra ettiği başarılı askerî harekât.[1]
Harekât öncesi
Damat Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 13 Mayıs 1614'te İstanbul'dan ayrıldıktan sonra Ege Denizi'nde korsanlık faaliyetleri için bulunan Malta, Napoli ve Sicilya gemilerinden müteşekkil 27 parçalı Hristiyan donanmasını kaçırdı. Ardından 10 Haziran’da Koron’a, 23 Haziran'da Navarin'e ve 29 Haziran'da Sicilya kıyısındaki Messina'ya geldikten sonra 6 Temmuz'da Malta'ya başarılı bir çıkarma ve istila harekatı icra etti.
Harekat
7 Temmuz'da Malta'da elde ettiği esirler ve ganimetlerle Trablus'a yönelen Osmanlı donanması 10 Temmuz'da Trablus limanına ulaştı. Burada yerel leventlerin reisi ve kul taifesinden Sefer Dayı Osmanlı Beylerbeyini tahakküm altına almış ve isyan etmişti.
Damat Halil Paşa, Osmanlı donanmasından kaçarak Trablus'a sığınan iki esirin iadesini Sefer Dayı'dan talep etti. Sefer Dayı talebi reddettiği gibi, elçiye Osmanlı donanmasını da limana sokmayacağını ifade etti.
Bununla birlikte, Damat Halil Paşa başarılı bir manevrayla ve zor kullanarak limana girmeyi başardı. Sefer Dayı'yı tutukladıysa da, Dayı’nın adamları ve yakınları kalenin kapılarını kapatarak savunmaya hazırlandı. Halil Paşa kaleyi silah gücüyle almak isteyince
bir kısım yerel ilerigelenler araya girdi ve isyancılar adına af dilediler. Halil Paşa kaledekileri bağışladı ve kaleyi teslim aldı.[2]
Sefer Dayı’nın o zamana kadar ele geçirdiği gemiler ve mallar deftere kaydedilerek tümüne devlet adına el konuldu (Donanma İstanbul'a döndüğünde müsadere edilen mallar, 150.000 kuruş nakit ile 500 Hristiyan esir Padişah I. Ahmed'e hediye olarak sunuldu). Ardından Sefer Dayı’yı yargılatan Halil Paşa, alınan karar uyarınca Sefer Dayı'yı kale kapısı önünde asarak idam ettirdi.[3]
18 Temmuz'a kadar bölgede kalan Damat Halil Paşa düzeni kurduktan sonra Şerif Paşa'yı Trablusgarp Beylerbeyi olarak atadı ve Mora'nın güneyindeki Manyalıların (1611'den beri süren) isyanını bastırmak amacıyla
Manya Burnu'na yöneldi.[4]
Kaynakça
- ^ "Erken Modern Dönem Akdeniz Hâkimiyeti ve Osmanlı Deniz Gücü (1578 – 1645)", Osman Özkan, 29 Mayıs Üniversitesi, İstanbul (2016), s.43
- ^ "Gazânâme-i Halîl Paşa (1595-1623) (Tahlil ve Metin)", haz. Meltem Aydın, Marmara Üniversitesi, İstanbul (2010), s.192-195
- ^ Osmanlı Kronikleri Işığında Kaptan-ı Derya Halil Paşa'nın Akdeniz Seferleri (1609-1623), Mikail Acıpınar, Tarih İncelemeleri Dergisi, c.XXVIII/1, 2013, s.19
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.81
