Sorgun

Başlığın diğer anlamları için Sorgun (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Sorgun
İlçe
Yozgat'ın Türkiye'deki konumu
Yozgat'ın Türkiye'deki konumu
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlYozgat
Coğrafi bölgeİç Anadolu Bölgesi
İdare
 • Kaymakamİhsan Emre Aydın
 • Belediye başkanıMustafa Erkut Ekinci (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1769 km²
Rakım950 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam79.314
 • Kır
-
 • Şehir
-
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu66700
İl alan kodu354
İl plaka kodu66

Sorgun, Yozgat'ın bir ilçesidir.

Etimoloji

Sorgun kelimesinin Osmanlı devrinde asıl yazılışı Sorkun şeklindedir. Bazı kaynaklarda Sorgun, Sorhun şeklinde de görülebilmektedir. Çobanoğulları beyliği zamanında Türk soylu bir Moğol generalinin (Sorkhon Shira) adından gelir. Sözcük Farsçada çiçek ve söğüt ağacı anlamına gelir. Türk Dil Kurumu Tarama Sözlüğü'nde eski edebiyattaki sorkun, sorgun, sorhun kelimelerinin geçtiği yazılar gösterilmiştir.[1] Türkiye'de Sorgun ve Sorkun adlı çok sayıda yerleşim yeri bulunmaktadır. Osmanlı Türkçesi ve Farsçada yazılış şekilleri şöyledir: صورقون (Sorkun), سورقون (Sorkun), صورغون (Sorgun), صورقين (Sorkın), سورخون (Sorĥun).

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[2] 44.018 1.747 42.271
1935[3] 68.924 2.243 66.681
1940[4] 71.996 2.438 69.558
1945[5][a] 40.824 2.528 38.296
1950[6] 45.512 3.123 42.389
1955[7] 55.653 3.951 51.702
1960[8] 59.685 4.676 55.009
1965[9] 64.863 6.144 58.719
1970[10] 68.703 11.309 57.394
1975[11] 75.644 14.081 61.563
1980[12] 80.199 19.292 60.907
1985[13] 86.486 24.777 61.709
1990[14] 96.046 31.179 64.867
2000[15] 120.262 53.884 66.378
2007[16] 83.931 44.027 39.904
2008[17] 85.831 49.528 36.303
2009[18] 89.209 51.571 37.638
2010[19] 87.518 50.595 36.923
2011[20] 84.591 50.582 34.009
2012[21] 82.944 50.337 32.607
2013[22] 81.231 50.468 30.763
2014[23] 79.580 50.270 29.310
2015[24] 78.178 50.549 27.629
2016[24] 78.133 51.408 26.725
2017[24] 78.369 52.303 26.066
2018[24] 79.314 52.179 27.135
2019[24] 79.533 53.299 26.234
2020[24] 80.525 54.743 25.782

Yeraltı Zenginliği

İlçe linyit, uranyum ve toryum açısından zengin bir yeraltı kaynağına sahiptir. Ancak Türkiye'de yeterli teknoloji mevcut olmadığı için uranyum ve toryum çıkarılmamaktadır. Ayrıca şifalı su kaynakları açısından ilçe Türkiye'nin önde gelen merkezlerinden biridir. Yeraltı termal sıcak su Sorgun'un bir bölümünde ısınmada da kullanılmaktadır.

Ekonomik durum

Tarım ve Hayvancılık

İlçe genelinde nüfusun bir bölümü tarımla uğraşmaktadır. Tarımsal işletmeler genelde küçük ve orta değerde olup, bunun yanı sıra kiracılık ve ortakçılık şeklindeki üretim de yaygındır. İlçe bir tahıl ambarıdır. Az da olsa sulu tarımda yapıldığı halde daha çok kuru şartlarda hububat üretilmektedir. Birinci sırayı buğday alır. Bunu arpa ve çavdar üretimi izler. Bunları baklagillerden nohut, mercimek üretimi takip eder. İlçede şeker pancarı üretimi de oldukça fazla olup 1998 yılında Sorgun Şeker Fabrikasının faaliyete geçmesi nedeniyle şeker pancarı üretimi oldukça artmıştır. İlçemizde bağ, bahçe ziraatı daha ziyade aile ve il içi tüketime yöneliktir. Bitkisel üretimin yanında hayvancılıkta önemli yer tutmaktadır. Tarımsal işletmelerin hemen hepsine hayvancılık teşvik uygulamaları ilçede modern hayvancılığa doğru gidişi hızlandırmıştır. Tabii, suni tohumlama, ithal inek dağıtımı ile kaynak kullanımı destekleme fonundan teşvikle modern işletmeler kurulmasına çalışmaktadırlar.

İlçede küçükbaş ve büyükbaş çiftlikleri her geçen gün çoğalmaktadır. İlçede gelişmeye paralel olarak şirketleşme ve kooperatifleşme çalışmalarında önemli artışlar kaydedilmiştir.

Sanayi

İlçedeki en önemli sanayi kuruluşu şeker fabrikasıdır. İlçedeki kömür ocakları nakliyeciliğin, nakliyecilikte ticaretin hareketlenmesini sağlamıştır. Yine ilçede küçük sanayi sitesi, taşıyıcılar kooperatifi, tuğla fabrikaları, gıda ve yem fabrikaları ilçe ekonomisinin gelişmesinde katkıda bulunmaktadırlar.

Turizm

Kaplıcalar ilçe turizminde önemli bir yer tutmaktadır. Ayrıca ilçe yakınlarında bulunan Kerkenez Yeraltı Şehri halihazırda fazla tanınmasa da gelecekte ilçe ekonomisi açısından önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca Alişar höyüğü gibi höyüklerde mevcuttur. Sorgun tarihî eserler açısından çok önemli bir merkezdir.

İlçenin gurbetçi miktarının hayli yüksek olması da yaz aylarında ekonomik hareketlilik sağlamaktadır.

Nüfus durumu

1990 yılında yapılan nüfus sayımında, ilçenin nüfusu 97.657, 30 Kasım 1997 yılında yapılan genel nüfus tespitine göre nüfusu 118.160 iken 22 Ekim 2000 tarihinde yapılan nüfus sayımının kesin sonucuna göre nüfusu 120.262'ye ulaşmıştır. İlçe merkezinin nüfusu yaklaşık 60.000, belediyelerin nüfusu 39.434 ve köylerin nüfusu ise 26.944 olarak tespit edilmiştir. Nüfusun %81,5'i belediye teşkilatında, %18,5'i köylerde yaşamaktadır. 2011 nüfus sayımına göre toplam nüfus 84.591'dir.

Maden ocağı kazaları

Sorgun ilçesinde tarihi boyunca birçok maden ocağı kazası meydana gelmiştir. 26 Mart 1995'te bir kömür ocağında gerçekleşen grizu patlaması sebebiyle 38 kişi göçük altında kalarak, ölmüştür. 27 Temmuz 2012'de yaşanan kazada ise 1 kişi ölmüş 5 kişi ise yaralanmıştır.[25]

Dış bağlantılar

Notlar

  1. ^ Çekerek ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ http://www.tdkterim.gov.tr/tarama/?kelime=sorkun&kategori=veritm [ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  3. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  4. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  5. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  9. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  22. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  23. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  24. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Sorgun Nüfusu - Yozgat". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Yozgat Sorgun Nüfusu". nufusune.com. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2015.