Silopi

Silopi
İlçe
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlŞırnak
Coğrafi bölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamCihat KOÇ[1]
 • Belediye başkanıJiyan Ormanlı (DEM Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam790 km²
Rakım510 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam134.754
 • Kır
37,607
 • Şehir
101.207
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu73400
İl alan kodu0486
İl plaka kodu73
Resmî site
silopi.bel.tr
Habur Anadolu Lisesi, Silopi

Silopi, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Şırnak iline bağlı bir ilçedir.

Tarihçe

Silopi, milattan önceki dönemlerde önemli bir yerleşim yeri olan Ninova yani 'Musul' şehrine bağlı bir yerleşim merkeziydi. Eski kavimlerden Asurlular'ın bu bölgede kaldıkları, çevrede bulunan kalıntılardan anlaşılmaktadır. İlçeye bağlı Yankale mezrasında, bu kavime ait kale kalıntıları mevcuttur. Söylentilere göre ilçe içerisinde, Kavallı, Buğdaylı köyleri ile Yankale mezrasında bulunan tepelerin insan gücü ile yığma bir şekilde yapılmıştır. Tepeler incelendiğinde bu rivayetin doğruluğu anlaşılmaktadır. Bu tepeler Asurlular döneminde birer haber alma-verme aracı olarak kullanıldığı bilinmektedir. Asurlulardan sonra bölgenin hakimiyeti tamamen Sasaniler'in eline geçmiştir.[kaynak belirtilmeli]

Daha sonra, M.S 960-1040 yılları arasında Büveyoğulları, bu bölgeyi ele geçirmişlerdir. Büveyoğullarına ait bir camii ve bir medrese kalıntıları, hâlen ilçeye bağlı Birlik köyü sınırları içerisinde mevcuttur.

Büveyoğullarından sonra hakimiyet, Cizre Emirlikleri'nin eline geçmiştir. Cizre Emirlikleri kendi aralarında üç kola ayrılmışlardır: Cizre, Finik, Gurkil. Cizre Beyi olan Hacı Bedran, ilçe hakimiyetini ele geçirmiştir. Hacı Bedran Bey'in ölümünden sonra şimdiki Silopi Ovası’nın idare ve yönetimi, oğlu Süleyman’a verildiği söylenmektedir. O zamanlar Silopi Ovası’nın adı 'Silonun Ovası' olarak geçerdi. İlçe 'Silopi' adını buradan almaktadır. Belli bir süre Cizre’ye bağlı olan bir nahiye olarak kalmıştır.

1931 yılında Cizre'ye bucak olarak bağlanan Silopi, 1960 yılında Mardin’e bağlı bir ilçe olarak idari taksimatta yerini almıştır. 18 Mayıs 1990 gün ve 20522 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile 16 Mayıs 1990 tarihinden itibaren yeni il olan Şırnak’a bağlanmıştır.

2015-16 çatışmaları

Ana madde: 2015-16 Şırnak çatışmaları

İlçede Ağustos 2015 tarihinde çatışmalar ve akabinde sokağa çıkma yasakları başlamış, çatışmalarda birçok kişi yaralanmış ve yaşamını yitirmiştir.

Coğrafya

Silopi ve çevresinde iki farklı yeryüzü şekline sahiptir. İlçenin kuzeyi, kuzeybatısı ve kuzey doğusu dağlık bir yapı oluşturmaktadır. Dağlık kesim kuzeyden güneye doğru inildikçe düz bir yapıya dönüşür ve güneyde geniş Silopi Ovası uzanır. Silopi Ovası Türkiye-Irak sınırı'na yaklaştıkça alçalır ve Dicle Nehri ile Habur Çayı’nın birleştiği noktada en düşük seviyeye erişir.

Cudi Dağı, Silopi’nin kuzeyini tümü ile kaplamaktadır. Cudi dağındaki yaşlı tortullar güneye doğru daha genç oluşumlar üzerine yüklenmiştir. Cudi Dağı’nın en yüksek noktası 2.114 metre olup, Silopi Ovası’na egemen bir konumdadır.

Silopi orman ve ağaç yönünden oldukça zayıftır. İklimin etkisi ile bol miktarda zakkum ağaçlarına rastlanır.

İlçede yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Türkiye'nin rekor sıcaklığı 54,7 dereceyle Habur Sınır kapısında kayda geçmiştir.[kaynak belirtilmeli] Toprakların %65’i tarıma elverişli topraklar olup, tarıma elverişsiz olan sadece %15’tir. Platoların oranı ise %20’dir.

Silopi ilçesinin yüzölçümü 790 km² olup, güneybatısında Suriye (20 km), güneydoğusunda Irak (15 km) devletleri ile batısında Cizre (29 km), kuzeyinde Şırnak il merkezi (33 km) ve kuzeydoğusunda Uludere ilçesi (11 km) ile komşudur.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
Silopi ilçesi (Mardin)
1960[3] 13.351 957 12.394
1965[4] 18.410 2.645 15.765
1970[5] 20.758 2.923 17.835
1975[6] 27.110 4.460 22.650
1980[7] 28.639 6.811 21.828
1985[8] 37.437 13.071 24.366
Silopi ilçesi (Şırnak)
1990[9] 46.946 23.430 23.516
2000[10] 75.192 51.199 23.993
2007[11] 96.690 70.670 26.020
2008[12] 100.505 73.603 26.902
2009[13] 100.641 73.400 27.241
2010[14] 104.094 76.323 27.771
2011[15] 112.582 81.949 30.633
2012[16] 114.754 84.157 30.597
2013[17] 117.665 85.350 32.315
2014[18] 121.110 87.839 33.271
2015[19] 121.463 87.150 34.313
2016[19] 124.060 89.090 34.970
2017[19] 129.848 93.551 36.297
2018[19] 134.754 94.174 40.580
2019[19] 136.749 98.852 37.897
2020[19] 138.814 101.207 37.607

Nüfus artış oranı

1990-1997 : %37
1997-2000 : %23
2000-07 : %21

Yerel yönetim

Habur Sınır Kapısı

Ana madde: Habur Sınır Kapısı

1973 yılında Gümrük İdare Memurluğu olarak faaliyete geçen, 1976'da Gümrük Müdürlüğü, 1981 yılında Habur Gümrükler Başmüdürlüğü olan Habur Sınır Kapısı 402,500m²'lik bir arazi üzerine kurulmuş olup, Gümrük Müsteşarlığı ile TOBB arasında imzalanan yap-işlet-devret sözleşmesi çerçevesinde Ekim 2005-Ekim 2006 tarihleri arasında tamamen yeniden inşa edilmiştir.

Bu çerçevede 40,000 m² kapalı alan, 12 giriş-12 çıkış için 24 hat üzerinde 62 işlem peronu, 30,000 m² uzay çatı ve 350,000 m² saha betonu imalatı gerçekleşmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012. 
  3. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  4. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  17. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  18. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  19. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Silopi Nüfusu - Şırnak". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Şırnak Silopi Nüfusu". nufusune.com.