"Paparazzi", Amerikan kayıt sanatçısı Lady Gaga'nın ilk albümü The Fame'den yayımlanan son tekli çalışmasıdır. Söz yazımı Rob Fusari ve Gaga tarafından üstlenilen şarkı, Birleşik Krallık, İrlanda ve İtalya'da albümün üçüncü, Kanada ve ABD'de dördüncü, Avustralya, Yeni Zelanda ve Fransa'da beşinci teklisi olarak yayımlandı. Birleşik Krallık'ta 6 Temmuz 2009'da yayımlandıktan dört gün sonra Avustralya'da satışa sunuldu. Birleşik Krallık'ta başta üçüncü tekli olarak "LoveGame" önerilmekteydi. Ancak şarkıdaki tartışmalı konsept ve sözler yüzünden bunun yerine "Paparazzi" yayımlandı.[1] Şarkı, Gaga'nın şöhret arayışını portreler. Yüksek tempo bir dans şarkısı olan eserde, bir ünlüyü izleyerek ilgi ve şöhret arayan bir sapık anlatılır.
"Paparazzi", eleştirmenlerce eğlenceli ve kulüp dostu doğası nedeniyle övüldü. Kısa film formatında çekilen videoda Gaga, fotoğrafçılarca takip edilen yeni-yetme bir şarkıcı olarak görülür. Videonun başında erkek arkadaşı tarafından sakat bırakılan Gaga, kurtulur, geri döner ve erkek arkadaşından intikam alır. Şarkı, Avustralya, Kanada, İrlanda ve Birleşik Krallık'ta ilk ona girerken; Almanya ve Çek Cumhuriyeti listelerinin zirvesine yükselmeyi başardı. Şarkı ayrıca, Amerikan müzik listesinde de altıncı sırada yer aldı.
Gaga, şarkıyı The Fame Ball Tour kapsamında, açılış şarkısı olarak seslendirdi. Bunun yanında sanatçı, şarkı "En İyi Sanat Yönetmenliği" ve "En İyi Özel Efektler" dalında ödül aldığı 2009 MTV Video Müzik Ödülleri töreninde de seslendirdiği gibi, Ekim 2009'da Saturday Night Live kapsamında, Rapunzel-benzeri bir karakter şeklinde şarkıyı seslendirdi.
Yazım ve ilham
About.com'dan Ron Slomowicz, şarkının daha sonra çıkan farklı söyleyiş tarzlarına değinince, Gaga şöyle bir yorum yaptı:
Yeni yorumlayışların olması beni mutlu ediyor. Şarkı birkaç farklı şey hakkında – benim çabalarım hakkında, şöhret mi istiyorum sevgi mi? Şarkı ayrıca paparazzilere kur yaparak onları kendine aşık etme üzerine. Bu medya fahişeliği, yaparsanız, yapaylıkların kanal istasyonuna gidene dek kendilerini nasıl rezil ettiklerini izlersiniz. Bu, kameralar için bir aşk şarkısı, ancak ayrıca şöhret ve sevgi üzerine de bir aşk şarkısı. – İkisini de elde edebilir misiniz, yoksa sadece birine mi sahip olabilirsiniz?[2]
Avustralya'daki The Daily Telegraph gazetesine konuşan sanatçı, şarkının başarı ve sevgiyi dengelemeye uğraşmak üzerine olduğunu söyledi.[3] About.com'dan Bill Lamb ise, şöyle bir yorum yaptı: "Şarkı, ünlülerin kendileri ile arasındaki simbiyotik ama aşırı derecede yalancı ve 'plastik' ilişkilere adanmış bir şarkı."[4]
Kompozisyon
"Paparazzi", Gaga'nın önceki şarkıları "Just Dance" ve "Poker Face" gibi hızlı tempolu kompozisyona sahip bir şarkı olup[5] "tutkulu" bir ritim barındırır.[kaynak belirtilmeli] Ilımlı bir electro-synth groove'u barındıran şarkı C minör dizisinde yazılmıştır ve 115 bpm'lik bir tempoya sahiptir.[6] Şarkıda adi ölçü bulunur ve Gaga'nın vokal aralığı G3 ile E♭5 arasında değişir. Şarkıda "warmth" adı verilen bir enstrüman sesi kullanılmıştır. "Bayık tınılı" bir nota düzeni barındıran şarkıda perküsyonlar da bulunmaktadır.[4] Eserdeki duygular cinsel istek ve endişe gibi temalar üzerinde gelişmiştir.[4] "Paparazzi"nin sözleri, şöhretin avları ve tuzakları üzerinedir.[7]
Eleştiriler
Şarkı, eleştirmenlerden genel olarak olumlu eleştiriler topladı. Billboard dergisinden Jill Menze, The Fame Ball Tour adlı turneyi eleştirirken, Gaga'nın şarkıdaki vokallerini överek, şu yorumu yaptı: "şöhret-takıntılı bir balad olan şarkı, Gaga'nın hedefleri konusunda ne kadar uzman olduğunu gösterdi."[8]The Guardian gaztesinden Alexis Petridis, şu sözleri söyledi: "Albümü sürekli dinlediğinizde, temadan bir süre sonra sıkılabilirsiniz. Ancak 'Paparazzi'nin teması zihninize yerleşerek oracıkta oturuyor."[9]Allmusic'ten Stephen Thomas Erlewine, şarkıyı akıllıca bulduğunu belirtti.[10]About.com'dan Ben Norman, şarkıyı, albümün üç favorisinden biri olarak gösterdi.[11] Yine About.com'dan Bill Lamb, şarkının, Gaga'nın o ana kadarki en sanatsal başarısı olduğunu belirtti.[4]
PopMatters'dan Evan Sawdey, "Paparazzi" ve "Poker Face"in her ikisinin de müzikal görünüm açısından Gaga'nın ilk teklisi "Just Dance"e benzerlik gösterdiğini, ancak yine de kendini tekrar ediyormuş gibi görünmediğini belirtti ve Gaga'nın tek hatasının, hazırlıksız olarak böylesine farklı bir alanı doldurmaya çalışması olduğunu ekledi.[5]The Washington Post gazetesinden Freedom du Lac, Gaga'nın bu şarkıyla ciddiyete dönüyor olmasına rağmen, eserin başlı başına düz, kimliksiz ve lezzetsiz olduğunu söyledi.[12]New Times Broward-Palm Beach'ten Erika Howard, eseri, albümün en dolu şarkısı olarak gösterdi.[13]The New York Times gazetesinden Jon Caramanica, şu yorumu yaptı: "'Paparazzi', kameralardan özneye doğru bir aşk mektubu. Ancak bu mektup, ilişkinin çift taraflı olduğunu itiraf ettikten sonra duruyor."[14]Pitchfork Media, 'Paparazzi'yi, 2009'un en iyi yüz şarkısını içeren listesinde, 83. sıraya oturttu.[15]
Liste başarıları
Şarkı, 12 Eylül 2009 tarihinde, Amerikan müzik listesine yetmiş dördüncü sıradan giriş yaparak, altı numaraya kadar yükseldi. Böylece şarkı, Gaga'nın bu listenin ilk onuna giren dördüncü ardışık eseri oldu.[16] Bu başarıyla beraber Gaga, Christina Aguilera, Beyoncé ve Fergie ile beraber 2000'li yıllarda yayımladıkları ilk albümleriyle, dört veya daha fazla ilk ona giren şarkı sahibi olan dört bayan sanatçıdan biri oldu.[17]Pop Songs listesinin zirvesine de yükselen şarkı, Gaga'yı, listenin on yedi yıllık geçmişinde ilk albümden ardışık dört şarkıyı bir numaraya sokma başarısını gösteren ilk sanatçı yaptı.[18] Şarkı ayrıca Hot Dance Club Songs listesinin zirvesine yükseldi.[19]Nielsen Soundscan verilerine göre, şarkı, ABD'de 2.616.000'in üzerinde dijital yüklenme oranı elde etti.[20][21] "Paparazzi", Kanada müzik listesinin doksan ikinci sırasından listeye giriş yaptıktan sonra,[22] internette haftanın en çok indirileni olarak elli yedinci sıraya tırmandı.[23] Tırmanışını sürdüren şarkı, listenin üçüncü sırasına kadar yükseldi.[24]
1 Haziran 2009'da Avustralya müzik listesinin yetmiş üçüncü sırasından listeye giriş yapan "Paparazzi", ertesi hafta yirmi yedinci sıraya zıpladı.[25] Bu ülkede iki numaraya kadar çıkan şarkı, böylece Gaga'nın Avustralya'da ilk beşe giren dördüncü şarkısı oldu.[26] Avustralya'da 140.000'i geçen yüklenme oranı nedeniyle şarkı, ARIA tarafından iki kez platin plakla ödüllendirildi.[27] 22 Haziran 2009 tarihinde Yeni Zelanda listesinin yirmi üçüncü sırasından listeye giriş yapan şarkı,[28] beş numaraya kadar yükseldi.[29] On dört hafta listede kalıp 7.500'den fazla kez indirilince, şarkı Yeni Zelanda'nın RIANZ kurumu tarafından altın plakla ödüllendirildi.[30]
Şarkı, Şubat 2009'da, albümün yayımlandığı sıralarda elde ettiği dijital yüklemeler nedeniyle Birleşik Krallık müzik listesinin doksan dokuzuncu sırasından listeye giriş yaptı. 21 Haziran 2009'da on üç numaraya kadar tırmanan şarkı,[31] ardından sırasıyla sekizinci ve[32] dördüncü sıraya yükseldi.[33] Şarkı ayrıca İrlanda müzik listesinin otuz sekizinci sırasından giriş yaptı ve[34] dört numaraya kadar tırmandı.[35] "Paparazzi", Almanya'da zirveye yükselerek, bu ülkede sanatçının ikinci bir-numara şarkısı oldu. Bunun yanında Hollanda'da dört,[36] İtalya'da üç numaraya kadar yükseldi.[37]
Müzik videosu
Genel
Şarkının yönetmenliği, daha önce The Smashing Pumpkins, Madonna, Moby, Rammstein ve U2 gibi isimlerle çalışmış olan İsveçli yönetmen Jonas Åkerlund tarafından üstlenildi. Yönetmenin eşi Bea Åkerlund da, videoda Gaga'nın stilisti olarak çağrıldı.[38] Gaga, video tamamlandığında MTV'ye şunları söyledi: "[..] 'Paparazzi' için hazırladığım videonun meydana çıkış şeklini sevdim. Kısa film tarzında bir video."[39] 26 Mayıs 2009'da The Canadian Press ile yaptığı röportajda Gaga, klibi "bir araya getirdiği en harika ve yaratıcı iş" olarak nitelendirdi.[40] Gaga, videonun arkasındaki fikir ve mesajları şöyle açıkladı:
"Bunun şöhret-fahişeliği, ölüm, şöhretin yok oluşu ve bunun gençliğe etkisi hakkında gerçek, hakiki, güçlü bir iş olduğunu düşünüyorum. Video, insanların üne ulaşmak için takındığı abartılı durumlara değiniyor. Özellikle pornografi ve cinayet gibi. Videoda birçok farklı ana tema var.[40]
Videonun Birleşik Krallık ve İrlanda'da Channel 4 aracılığıyla 4 Haziran 2009'da gösterime girmesi beklenmekteydi. Ancak Gaga, 29 Mayıs'ta, Avustralya'da turnedeyken, kendi Twitter adresine "Benim lanet olası videolarımı internete sızdırmayı kesin" şeklinde bir yorum yaparak, kendi öz iradesi dışında videolarının yayınlamasını eleştirdi.[41]
Özet
Şarkı için çekilen sekiz dakikalık kısa-film formatlı müzik videosunda, Gaga ve onun erkek arkadaşı olarak İsveçli oyuncu Alexander Skarsgård yer almaktadır. Cinayet teması da barındıran videoda, Gaga, sapık fotoğrafçılar tarafından izlenen yeni ünlü birini canlandırır.[41] Video, deniz kenarındaki bir köşkte, sevgilisiyle İsveççe konuşan Gaga ile başlar. Sonra ikili balkona giderek sevişmeye başlar. Ancak bu sırada yakınlarda saklanmış fotoğrafçıları fark eder ve erkek arkadaşının onlarla iş birliği yaptığını anlar.[42] Sevişmeyi durdurmak isteyen Gaga, isteği olmayınca erkek arkadaşına yumruk atar. Buna sinirlenen erkek arkadaş da Gaga'yı balkondan atar. Gaga, yerde kanlar içinde yatarken, paparazziler halen sanatçıyı çekmeye devam ederler ve onun kariyerinin bittiği yönünde haberler çıkarırlar.[41]Rolling Stone dergisine göre bu sahne, Alfred Hitchcock'un Vertigo filmine bir göndermedir.[43]
Gaga, bir süre sonra erkek dansçıların yardımıyla limuzininden indirilip tekerlerkli sandalyeye oturtulur. Bu sırada şarkı başlar.[44] Dansçılar Gaga'nın etrafında dönerken, Gaga içeriye doğru tekerlekli sandalyesini sürer. Entertainment Weekly dergisine göre, bu yarı-robot görünümlü streç giysi, George Michael'ın "Too Funky" müzik videosuna göndermeler taşır.[44] Bu sahneler, köşk çevresinde yatan ölü mankenlerin görüntüleriyle harmanlamış durumdadır.[41] Daha sonra Gaga, altın bir kanepe üzerinde, rock tarzı kıyafet ve makyajlarla süslenmiş üç kişiyle sevişmeye başlar. Snake of Eden olarak bilinen bu üçlü, Daisy of Love adlı izdivaç programında yer almalarıyla tanınmaktadır.[44]MTV'ye göre bu sahne, Amerikan glam grubu Warrant'ın "Cherry Pie" klibine göndermeler içerir.[41] Bu sahne ayrıca Gaga'nın rock kulüplerinde dansçı olarak çalıştığı günlere atfedilmiştir. Bundan sonra nakarat ile beraber Gaga, sağ yanlarında etek fırfırları olan beyaz bir steç kıyafetle dansçılar eşliğinde dans etmeye başlar.[42] Ara geçişe gelindiğinde, yanıp sönen ışıklar ve hızlı sahne geçişleri eşliğinde, Mohawk tarzı saç aksesuarlı Gaga, şarkıyı söyler.[41]
Sonraki sahnede Gaga ve göz bandı takmış erkek arkadaşı, bir çay odasında oturup dergi/gazete okurlarken görüntülenir. Gaga burada sarı bir tulum giymiş, yuvarlak siyah gözlük takmış ve dudağına siyah ince bir ruj sürmüş durumdadır.[42]The Guardian, bu görünümü Minnie Mouse'a benzetti.[45] Daha sonra Gaga, yüzüğünde sakladığı zehiri erkek arkadaşının içeceğine katarak onu öldürür. Erkek arkadaşı öldükten sonra 9-1-1'i arayan Gaga, suçunu itiraf eder.[41] Polis, burgulu peruk takmış olan Gaga'yı yakalar ve arabaya götürür. Bu sırada etrafta yine paparazziler vardır.[41] Bu sahnede onun suçsuz olduğunu ve geri döndüğünü belirten gazete manşetleri ekranda görünür.[42] Sonunda Gaga, tekli kapağındakine benzer lale şekilli metalik kıyafetle, bir model edasıyla sabıka fotoğrafı çektirir. Daily Mail, bu kıyafeti, Beyoncé'nin I Am... World Tour adlı turnesi kapsamında giydiği kıyafete benzetti.[46]
Eleştiriler
Rolling Stone yazarı Daniel Kreps, videoyu Guns N' Roses'ın "November Rain" adlı videosuna benzetti. Ölü modelli sahneler ve genel olarak video, Kreps tarafından övüldü.[43]The Guardian'dan Anna Pickard, videoyu överek onu "uzun bir çalışma ürünü" olarak nitelendirdi, ancak videonun fazla uzun olduğunu belirtti.[45] "Paparazzi"nin müzik videosu, 2009 MTV Video Müzik Ödülleri'nde beş dalda aday gösterildi. Bu dallar: "En İyi Yönetmenlik", "En İyi Düzenleme", "En İyi Özel Efektler", "En İyi Sinematografi" ve "En İyi Sanat Yönetmenliği" şeklindedir. Gaga ayrıca dört adaylık da "Poker Face" ile beraber aldığı için, en çok adaylık alanında Beyoncé ile beraberlik elde etti.[47] Video, "En İyi Sanat Yönetmenliği" ve "En İyi Özel Efektler" dallarındaki ödülleri kazandı.[48] Gaga'nın sonraki albümünün ikinci teklisi olan "Telephone", "Paparazzi" müzik videosunun devamı olup yine kısa film formatındadır. Bu video da, Gaga'nın "Paparazzi"de bitirdiği yerden, hapishaneden başlar.[49]
Canlı performanslar
Gaga, "Paparazzi" şarkısını, 14 Şubat 2009'da The Fame albümünün tanıtımı için Birleşik Krallık'ta yayın yapan The Album Chart Show programında seslendirdi.[50] 1 Mayıs 2009'da Gaga, canlı olarak 95.8 Capital FM'de şarkının akustik sürümünü seslendirdi.[51] 26 Haziran 2009'da Glastonbury Festivali'ne bu şarkıyla çıkan Gaga,[52] şarkıyı, ilk turnesi The Fame Ball Tour kapsamında sıklıkla seslendirildi. Şarkının bu turnedeki gösterilerinde, Gaga'nın Candy Warhol adlı alternatif bir kişiliği oynadığı "The Heart" adında bir video gösterildi.[53]
Şarkı ayrıca 2009 MTV Video Müzik Ödülleri'nde de seslendirildi.[54][54] Gaga buradaki performansından sonra şu yorumu yaptı: "Sadece bir şarkı söyleyip geçmek yerine orada hayranlarıma dürüst ve gerçek bir şey söylemek istedim. [...] Bu, gerçekten evlerinde beni destekleyip alkış tutan hayranlarımaydı."[55]
Şarkı, buradakine benzer bir koreografiyle, Saturday Night Live programının otuz beşinci sezonunda seslendirildi.[56] Şarkı, daha sonraları Gaga'nın ikinci turnesi The Monster Ball Tour'da da yer aldı.
Düzenleme sürümü
Şarkı için bir düzenleme sürümü, Oklahoma'dan 12 yaşındaki Greyson Michael Chance tarafından seslendirildi. Okuldaki piyano başında söylediği bu sürüm, Chance'in YouTube kanalına gönderildi ve on milyondan fazla izleyiciye ulaştı. Daily News gazetesinden Soraya Roberts, Chance'in performansı hakkında şöyle bir yorum yaptı: "Bu Justin Bieber görünümlü 12 yaşındaki çocuk, doğru vokalleri ve uyumlu piyano çalışıyla, sahnede çoğunluğu ergen kızlar olan seyirciyi etkiledi."[57] Chance, şarkıyı, çağrıldığı The Ellen DeGeneres Show programında da canlı olarak seslendirdi. Program sırasında Lady Gaga, programı arayarak, Chance'e başarılar diledi ve onun bu performanısı övdü.[58]
^abKreps, Daniel (29 Mayıs 2009). "Lady Gaga's Sexy, Cinematic "Paparazzi" Video Hits the Web". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN0035-791X.|erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım)
^Halperin, Shirley (14 Eylül 2009). "Lady Gaga Dedicates VMAs Performance to Her Fans: Inside the Afterparties". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN0035-791X.|erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım)