Paparazzi (Lady Gaga şarkısı)

"Paparazzi"
The Fame albümünden
Lady Gaga single
Yayımlanma5 Temmuz 2009
(bkz. Yayımlanma tarihleri)
FormatCD, dijital indirme
Kaydedilme2008
TarzElectropop, synthpop
Süre3:28
ŞirketStreamline, Kon Live, Interscope, Cherrytree
YazarStefani Germanotta, Rob Fusari
YapımcıRob Fusari
Lady Gaga tekli kronolojisi
""LoveGame""
(2009)
"Paparazzi"
(2009)
""Bad Romance""
(2009)
Ses örneği
noicon

"Paparazzi", Amerikan kayıt sanatçısı Lady Gaga'nın ilk albümü The Fame'den yayımlanan son tekli çalışmasıdır. Söz yazımı Rob Fusari ve Gaga tarafından üstlenilen şarkı, Birleşik Krallık, İrlanda ve İtalya'da albümün üçüncü, Kanada ve ABD'de dördüncü, Avustralya, Yeni Zelanda ve Fransa'da beşinci teklisi olarak yayımlandı. Birleşik Krallık'ta 6 Temmuz 2009'da yayımlandıktan dört gün sonra Avustralya'da satışa sunuldu. Birleşik Krallık'ta başta üçüncü tekli olarak "LoveGame" önerilmekteydi. Ancak şarkıdaki tartışmalı konsept ve sözler yüzünden bunun yerine "Paparazzi" yayımlandı.[1] Şarkı, Gaga'nın şöhret arayışını portreler. Yüksek tempo bir dans şarkısı olan eserde, bir ünlüyü izleyerek ilgi ve şöhret arayan bir sapık anlatılır.

"Paparazzi", eleştirmenlerce eğlenceli ve kulüp dostu doğası nedeniyle övüldü. Kısa film formatında çekilen videoda Gaga, fotoğrafçılarca takip edilen yeni-yetme bir şarkıcı olarak görülür. Videonun başında erkek arkadaşı tarafından sakat bırakılan Gaga, kurtulur, geri döner ve erkek arkadaşından intikam alır. Şarkı, Avustralya, Kanada, İrlanda ve Birleşik Krallık'ta ilk ona girerken; Almanya ve Çek Cumhuriyeti listelerinin zirvesine yükselmeyi başardı. Şarkı ayrıca, Amerikan müzik listesinde de altıncı sırada yer aldı.

Gaga, şarkıyı The Fame Ball Tour kapsamında, açılış şarkısı olarak seslendirdi. Bunun yanında sanatçı, şarkı "En İyi Sanat Yönetmenliği" ve "En İyi Özel Efektler" dalında ödül aldığı 2009 MTV Video Müzik Ödülleri töreninde de seslendirdiği gibi, Ekim 2009'da Saturday Night Live kapsamında, Rapunzel-benzeri bir karakter şeklinde şarkıyı seslendirdi.

Yazım ve ilham

About.com'dan Ron Slomowicz, şarkının daha sonra çıkan farklı söyleyiş tarzlarına değinince, Gaga şöyle bir yorum yaptı:

Yeni yorumlayışların olması beni mutlu ediyor. Şarkı birkaç farklı şey hakkında – benim çabalarım hakkında, şöhret mi istiyorum sevgi mi? Şarkı ayrıca paparazzilere kur yaparak onları kendine aşık etme üzerine. Bu medya fahişeliği, yaparsanız, yapaylıkların kanal istasyonuna gidene dek kendilerini nasıl rezil ettiklerini izlersiniz. Bu, kameralar için bir aşk şarkısı, ancak ayrıca şöhret ve sevgi üzerine de bir aşk şarkısı. – İkisini de elde edebilir misiniz, yoksa sadece birine mi sahip olabilirsiniz?[2]

Avustralya'daki The Daily Telegraph gazetesine konuşan sanatçı, şarkının başarı ve sevgiyi dengelemeye uğraşmak üzerine olduğunu söyledi.[3] About.com'dan Bill Lamb ise, şöyle bir yorum yaptı: "Şarkı, ünlülerin kendileri ile arasındaki simbiyotik ama aşırı derecede yalancı ve 'plastik' ilişkilere adanmış bir şarkı."[4]

Kompozisyon

"Paparazzi", Gaga'nın önceki şarkıları "Just Dance" ve "Poker Face" gibi hızlı tempolu kompozisyona sahip bir şarkı olup[5] "tutkulu" bir ritim barındırır.[kaynak belirtilmeli] Ilımlı bir electro-synth groove'u barındıran şarkı C minör dizisinde yazılmıştır ve 115 bpm'lik bir tempoya sahiptir.[6] Şarkıda adi ölçü bulunur ve Gaga'nın vokal aralığı G3 ile E♭5 arasında değişir. Şarkıda "warmth" adı verilen bir enstrüman sesi kullanılmıştır. "Bayık tınılı" bir nota düzeni barındıran şarkıda perküsyonlar da bulunmaktadır.[4] Eserdeki duygular cinsel istek ve endişe gibi temalar üzerinde gelişmiştir.[4] "Paparazzi"nin sözleri, şöhretin avları ve tuzakları üzerinedir.[7]

Eleştiriler

A blond woman singing on a stage. She is surrounded up to her waist by vertical metallic plates which have angular glasses attached on them. The woman is looking to the right and holds her head high. Her left hand holds a microphone to her mouth and her right hand is held up. The stage is covered by dense synthetic fog, a fog machines visible on the right. A man with a synthesizer is visible on the left of the woman.
Gaga, The Fame Ball Tour kapsamında "Paparazzi" yi seslendirirken.

Şarkı, eleştirmenlerden genel olarak olumlu eleştiriler topladı. Billboard dergisinden Jill Menze, The Fame Ball Tour adlı turneyi eleştirirken, Gaga'nın şarkıdaki vokallerini överek, şu yorumu yaptı: "şöhret-takıntılı bir balad olan şarkı, Gaga'nın hedefleri konusunda ne kadar uzman olduğunu gösterdi."[8] The Guardian gaztesinden Alexis Petridis, şu sözleri söyledi: "Albümü sürekli dinlediğinizde, temadan bir süre sonra sıkılabilirsiniz. Ancak 'Paparazzi'nin teması zihninize yerleşerek oracıkta oturuyor."[9] Allmusic'ten Stephen Thomas Erlewine, şarkıyı akıllıca bulduğunu belirtti.[10] About.com'dan Ben Norman, şarkıyı, albümün üç favorisinden biri olarak gösterdi.[11] Yine About.com'dan Bill Lamb, şarkının, Gaga'nın o ana kadarki en sanatsal başarısı olduğunu belirtti.[4]

PopMatters'dan Evan Sawdey, "Paparazzi" ve "Poker Face"in her ikisinin de müzikal görünüm açısından Gaga'nın ilk teklisi "Just Dance"e benzerlik gösterdiğini, ancak yine de kendini tekrar ediyormuş gibi görünmediğini belirtti ve Gaga'nın tek hatasının, hazırlıksız olarak böylesine farklı bir alanı doldurmaya çalışması olduğunu ekledi.[5] The Washington Post gazetesinden Freedom du Lac, Gaga'nın bu şarkıyla ciddiyete dönüyor olmasına rağmen, eserin başlı başına düz, kimliksiz ve lezzetsiz olduğunu söyledi.[12] New Times Broward-Palm Beach'ten Erika Howard, eseri, albümün en dolu şarkısı olarak gösterdi.[13] The New York Times gazetesinden Jon Caramanica, şu yorumu yaptı: "'Paparazzi', kameralardan özneye doğru bir aşk mektubu. Ancak bu mektup, ilişkinin çift taraflı olduğunu itiraf ettikten sonra duruyor."[14] Pitchfork Media, 'Paparazzi'yi, 2009'un en iyi yüz şarkısını içeren listesinde, 83. sıraya oturttu.[15]

Liste başarıları

A blond woman standing on a stage, from her left. Her hair is in curls and she wears a shiny mask on her face. She wears a silvery tutu like dress with a triangular piece attached on her chest. The woman stretches her glove wearing arms to the front. Behind her, a number of vertical rectangular structures are visible on which geometric patterned glasses are attached. The rest of the stage is filled with mechanical fog.
Gaga, Ağustos 2009'da "Paparazzi" şarkısını Gröna Lund, Stokholm, İsveç'te seslendirirken.

Şarkı, 12 Eylül 2009 tarihinde, Amerikan müzik listesine yetmiş dördüncü sıradan giriş yaparak, altı numaraya kadar yükseldi. Böylece şarkı, Gaga'nın bu listenin ilk onuna giren dördüncü ardışık eseri oldu.[16] Bu başarıyla beraber Gaga, Christina Aguilera, Beyoncé ve Fergie ile beraber 2000'li yıllarda yayımladıkları ilk albümleriyle, dört veya daha fazla ilk ona giren şarkı sahibi olan dört bayan sanatçıdan biri oldu.[17] Pop Songs listesinin zirvesine de yükselen şarkı, Gaga'yı, listenin on yedi yıllık geçmişinde ilk albümden ardışık dört şarkıyı bir numaraya sokma başarısını gösteren ilk sanatçı yaptı.[18] Şarkı ayrıca Hot Dance Club Songs listesinin zirvesine yükseldi.[19] Nielsen Soundscan verilerine göre, şarkı, ABD'de 2.616.000'in üzerinde dijital yüklenme oranı elde etti.[20][21] "Paparazzi", Kanada müzik listesinin doksan ikinci sırasından listeye giriş yaptıktan sonra,[22] internette haftanın en çok indirileni olarak elli yedinci sıraya tırmandı.[23] Tırmanışını sürdüren şarkı, listenin üçüncü sırasına kadar yükseldi.[24]

1 Haziran 2009'da Avustralya müzik listesinin yetmiş üçüncü sırasından listeye giriş yapan "Paparazzi", ertesi hafta yirmi yedinci sıraya zıpladı.[25] Bu ülkede iki numaraya kadar çıkan şarkı, böylece Gaga'nın Avustralya'da ilk beşe giren dördüncü şarkısı oldu.[26] Avustralya'da 140.000'i geçen yüklenme oranı nedeniyle şarkı, ARIA tarafından iki kez platin plakla ödüllendirildi.[27] 22 Haziran 2009 tarihinde Yeni Zelanda listesinin yirmi üçüncü sırasından listeye giriş yapan şarkı,[28] beş numaraya kadar yükseldi.[29] On dört hafta listede kalıp 7.500'den fazla kez indirilince, şarkı Yeni Zelanda'nın RIANZ kurumu tarafından altın plakla ödüllendirildi.[30]

Şarkı, Şubat 2009'da, albümün yayımlandığı sıralarda elde ettiği dijital yüklemeler nedeniyle Birleşik Krallık müzik listesinin doksan dokuzuncu sırasından listeye giriş yaptı. 21 Haziran 2009'da on üç numaraya kadar tırmanan şarkı,[31] ardından sırasıyla sekizinci ve[32] dördüncü sıraya yükseldi.[33] Şarkı ayrıca İrlanda müzik listesinin otuz sekizinci sırasından giriş yaptı ve[34] dört numaraya kadar tırmandı.[35] "Paparazzi", Almanya'da zirveye yükselerek, bu ülkede sanatçının ikinci bir-numara şarkısı oldu. Bunun yanında Hollanda'da dört,[36] İtalya'da üç numaraya kadar yükseldi.[37]

Müzik videosu

Genel

Şarkının yönetmenliği, daha önce The Smashing Pumpkins, Madonna, Moby, Rammstein ve U2 gibi isimlerle çalışmış olan İsveçli yönetmen Jonas Åkerlund tarafından üstlenildi. Yönetmenin eşi Bea Åkerlund da, videoda Gaga'nın stilisti olarak çağrıldı.[38] Gaga, video tamamlandığında MTV'ye şunları söyledi: "[..] 'Paparazzi' için hazırladığım videonun meydana çıkış şeklini sevdim. Kısa film tarzında bir video."[39] 26 Mayıs 2009'da The Canadian Press ile yaptığı röportajda Gaga, klibi "bir araya getirdiği en harika ve yaratıcı iş" olarak nitelendirdi.[40] Gaga, videonun arkasındaki fikir ve mesajları şöyle açıkladı:

"Bunun şöhret-fahişeliği, ölüm, şöhretin yok oluşu ve bunun gençliğe etkisi hakkında gerçek, hakiki, güçlü bir iş olduğunu düşünüyorum. Video, insanların üne ulaşmak için takındığı abartılı durumlara değiniyor. Özellikle pornografi ve cinayet gibi. Videoda birçok farklı ana tema var.[40]

Videonun Birleşik Krallık ve İrlanda'da Channel 4 aracılığıyla 4 Haziran 2009'da gösterime girmesi beklenmekteydi. Ancak Gaga, 29 Mayıs'ta, Avustralya'da turnedeyken, kendi Twitter adresine "Benim lanet olası videolarımı internete sızdırmayı kesin" şeklinde bir yorum yaparak, kendi öz iradesi dışında videolarının yayınlamasını eleştirdi.[41]

Özet

Şarkı için çekilen sekiz dakikalık kısa-film formatlı müzik videosunda, Gaga ve onun erkek arkadaşı olarak İsveçli oyuncu Alexander Skarsgård yer almaktadır. Cinayet teması da barındıran videoda, Gaga, sapık fotoğrafçılar tarafından izlenen yeni ünlü birini canlandırır.[41] Video, deniz kenarındaki bir köşkte, sevgilisiyle İsveççe konuşan Gaga ile başlar. Sonra ikili balkona giderek sevişmeye başlar. Ancak bu sırada yakınlarda saklanmış fotoğrafçıları fark eder ve erkek arkadaşının onlarla iş birliği yaptığını anlar.[42] Sevişmeyi durdurmak isteyen Gaga, isteği olmayınca erkek arkadaşına yumruk atar. Buna sinirlenen erkek arkadaş da Gaga'yı balkondan atar. Gaga, yerde kanlar içinde yatarken, paparazziler halen sanatçıyı çekmeye devam ederler ve onun kariyerinin bittiği yönünde haberler çıkarırlar.[41] Rolling Stone dergisine göre bu sahne, Alfred Hitchcock'un Vertigo filmine bir göndermedir.[43]

A blond woman standing on a stage. She wears a black tutu shaped dress with a shiny triangle attached on her right bosom. Her hair is in bob and she wears sunglasses while singing to a microphone held in her left hand. Behind her, a set piece encrusted with broken glasses is visible.
Gaga, The Fame Ball Tour kapsamında "Paparazzi"yi seslendirirken.

Gaga, bir süre sonra erkek dansçıların yardımıyla limuzininden indirilip tekerlerkli sandalyeye oturtulur. Bu sırada şarkı başlar.[44] Dansçılar Gaga'nın etrafında dönerken, Gaga içeriye doğru tekerlekli sandalyesini sürer. Entertainment Weekly dergisine göre, bu yarı-robot görünümlü streç giysi, George Michael'ın "Too Funky" müzik videosuna göndermeler taşır.[44] Bu sahneler, köşk çevresinde yatan ölü mankenlerin görüntüleriyle harmanlamış durumdadır.[41] Daha sonra Gaga, altın bir kanepe üzerinde, rock tarzı kıyafet ve makyajlarla süslenmiş üç kişiyle sevişmeye başlar. Snake of Eden olarak bilinen bu üçlü, Daisy of Love adlı izdivaç programında yer almalarıyla tanınmaktadır.[44] MTV'ye göre bu sahne, Amerikan glam grubu Warrant'ın "Cherry Pie" klibine göndermeler içerir.[41] Bu sahne ayrıca Gaga'nın rock kulüplerinde dansçı olarak çalıştığı günlere atfedilmiştir. Bundan sonra nakarat ile beraber Gaga, sağ yanlarında etek fırfırları olan beyaz bir steç kıyafetle dansçılar eşliğinde dans etmeye başlar.[42] Ara geçişe gelindiğinde, yanıp sönen ışıklar ve hızlı sahne geçişleri eşliğinde, Mohawk tarzı saç aksesuarlı Gaga, şarkıyı söyler.[41]

Sonraki sahnede Gaga ve göz bandı takmış erkek arkadaşı, bir çay odasında oturup dergi/gazete okurlarken görüntülenir. Gaga burada sarı bir tulum giymiş, yuvarlak siyah gözlük takmış ve dudağına siyah ince bir ruj sürmüş durumdadır.[42] The Guardian, bu görünümü Minnie Mouse'a benzetti.[45] Daha sonra Gaga, yüzüğünde sakladığı zehiri erkek arkadaşının içeceğine katarak onu öldürür. Erkek arkadaşı öldükten sonra 9-1-1'i arayan Gaga, suçunu itiraf eder.[41] Polis, burgulu peruk takmış olan Gaga'yı yakalar ve arabaya götürür. Bu sırada etrafta yine paparazziler vardır.[41] Bu sahnede onun suçsuz olduğunu ve geri döndüğünü belirten gazete manşetleri ekranda görünür.[42] Sonunda Gaga, tekli kapağındakine benzer lale şekilli metalik kıyafetle, bir model edasıyla sabıka fotoğrafı çektirir. Daily Mail, bu kıyafeti, Beyoncé'nin I Am... World Tour adlı turnesi kapsamında giydiği kıyafete benzetti.[46]

Eleştiriler

Rolling Stone yazarı Daniel Kreps, videoyu Guns N' Roses'ın "November Rain" adlı videosuna benzetti. Ölü modelli sahneler ve genel olarak video, Kreps tarafından övüldü.[43] The Guardian'dan Anna Pickard, videoyu överek onu "uzun bir çalışma ürünü" olarak nitelendirdi, ancak videonun fazla uzun olduğunu belirtti.[45] "Paparazzi"nin müzik videosu, 2009 MTV Video Müzik Ödülleri'nde beş dalda aday gösterildi. Bu dallar: "En İyi Yönetmenlik", "En İyi Düzenleme", "En İyi Özel Efektler", "En İyi Sinematografi" ve "En İyi Sanat Yönetmenliği" şeklindedir. Gaga ayrıca dört adaylık da "Poker Face" ile beraber aldığı için, en çok adaylık alanında Beyoncé ile beraberlik elde etti.[47] Video, "En İyi Sanat Yönetmenliği" ve "En İyi Özel Efektler" dallarındaki ödülleri kazandı.[48] Gaga'nın sonraki albümünün ikinci teklisi olan "Telephone", "Paparazzi" müzik videosunun devamı olup yine kısa film formatındadır. Bu video da, Gaga'nın "Paparazzi"de bitirdiği yerden, hapishaneden başlar.[49]

Canlı performanslar

Gaga, "Paparazzi" şarkısını, 14 Şubat 2009'da The Fame albümünün tanıtımı için Birleşik Krallık'ta yayın yapan The Album Chart Show programında seslendirdi.[50] 1 Mayıs 2009'da Gaga, canlı olarak 95.8 Capital FM'de şarkının akustik sürümünü seslendirdi.[51] 26 Haziran 2009'da Glastonbury Festivali'ne bu şarkıyla çıkan Gaga,[52] şarkıyı, ilk turnesi The Fame Ball Tour kapsamında sıklıkla seslendirildi. Şarkının bu turnedeki gösterilerinde, Gaga'nın Candy Warhol adlı alternatif bir kişiliği oynadığı "The Heart" adında bir video gösterildi.[53]

A blond woman wearing a shiny black dress and her hair extended with long braids, stands on a stage. The braids fall on her left arm and continue down. Behind her, a number of twinkling lights are visible and the woman makes a gesture with her right hand.
Gaga, The Monster Ball Tour kapsamında "Paparazzi"yi seslendirirken.

Şarkı ayrıca 2009 MTV Video Müzik Ödülleri'nde de seslendirildi.[54][54] Gaga buradaki performansından sonra şu yorumu yaptı: "Sadece bir şarkı söyleyip geçmek yerine orada hayranlarıma dürüst ve gerçek bir şey söylemek istedim. [...] Bu, gerçekten evlerinde beni destekleyip alkış tutan hayranlarımaydı."[55]

Şarkı, buradakine benzer bir koreografiyle, Saturday Night Live programının otuz beşinci sezonunda seslendirildi.[56] Şarkı, daha sonraları Gaga'nın ikinci turnesi The Monster Ball Tour'da da yer aldı.

Düzenleme sürümü

Şarkı için bir düzenleme sürümü, Oklahoma'dan 12 yaşındaki Greyson Michael Chance tarafından seslendirildi. Okuldaki piyano başında söylediği bu sürüm, Chance'in YouTube kanalına gönderildi ve on milyondan fazla izleyiciye ulaştı. Daily News gazetesinden Soraya Roberts, Chance'in performansı hakkında şöyle bir yorum yaptı: "Bu Justin Bieber görünümlü 12 yaşındaki çocuk, doğru vokalleri ve uyumlu piyano çalışıyla, sahnede çoğunluğu ergen kızlar olan seyirciyi etkiledi."[57] Chance, şarkıyı, çağrıldığı The Ellen DeGeneres Show programında da canlı olarak seslendirdi. Program sırasında Lady Gaga, programı arayarak, Chance'e başarılar diledi ve onun bu performanısı övdü.[58]

Görevliler

Listeler ve satış

Liste birincilikleri

Önce gelen
"Sexy Bitch" ile David Guetta ve Akon
Almanya bir numaralı şarkısı
16 Ekim 2009 – 23 Ekim 2009
Sonra gelen
"Bodies" ile Robbie Williams
Önce gelen
"I Gotta Feeling" ile Black Eyed Peas
"Sexy Bitch" ile David Guetta ve Akon
Çek Cumhuriyeti bir numaralı şarkısı
5 Kasım 2009 – 19 Kasım 2009 (ilk giriş)
3 Aralık 2009 – 17 Aralık 2009 (ikinci giriş)
Sonra gelen
"Sexy Bitch" ile David Guetta ve Akon
"Hush Hush" ile Pussycat Dolls
Önce gelen
"Million Dollar Bill" ile Whitney Houston
ABD Billboard Hot Dance Club Songs bir numaralı şarkısı
14 Kasım 2009 – 21 Kasım 2009
Sonra gelen
"Did You See Me Coming?" ile Pet Shop Boys
Önce gelen
"Party in the U.S.A." ile Miley Cyrus
ABD Billboard Pop Songs bir numaralı şarkısı
14 Kasım 2009 – 28 Kasım 2009
Sonra gelen
"Whatcha Say" ile Jason DeRulo

Yayımlanma tarihleri

Bölge Tarih
İrlanda İrlanda[80] 5 Temmuz 2009
Birleşik Krallık Birleşik Krallık[80] 6 Temmuz 2009
Avustralya Avustralya[81] 10 Temmuz 2009
İtalya İtalya[82] 17 Temmuz 2009
Amerika Birleşik Devletleri ABD[83] 8 Eylül 2009
Almanya Almanya[84] 11 Eylül 2009
Fransa Fransa[85] 7 Aralık 2009

Kaynakça

  1. ^ "Lady GaGa gagged". The Sun. News International. 11 Nisan 2009. 14 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2009. 
  2. ^ Slomowicz, Ron (10 Haziran 2008). "Lady Gaga Interview". About.com. The New York Times Company. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2009. 
  3. ^ Hutchinson, Jane (21 Haziran 2009). "Radio GaGa". The Daily Telegraph. News Corporation. 1 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2009. 
  4. ^ a b c d Lamb, Bill (6 Temmuz 2009). "Lady GaGa - "Paparazzi"". About.com. The New York Times Company. 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2010. 
  5. ^ a b Sawdey, Evan (12 Ocak 2009). "Lady GaGa > The Fame". PopMatters.com. 24 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  6. ^ "Digital sheet music - Lady Gaga - Paparazzi". Musicnotes.com. Alfred Publishing. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2009. 
  7. ^ Hogwood, Ben (12 Ocak 2009). "Lady Gaga - The Fame". MusicOMH. 22 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  8. ^ Menze, Jill (4 Mayıs 2009). "Lady Gaga / May 2, 2009 / New York (Terminal 5)". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 9 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2009. 
  9. ^ Petridis, Alex (9 Ocak 2009). "Lady Gaga: The Fame". The Guardian. Londra: Guardian News and Media. 23 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  10. ^ Erlewine, Stephen Thomas (8 Eylül 2008). "Allmusic". Allmusic. Rovi Corporation. 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  11. ^ Norman, Ben (2 Ekim 2008). "Lady Gaga - 'The Fame'". About.com. The New York Times Company. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2009. 
  12. ^ Du Lac, Freedom (28 Ekim 2008). "'Fame' Isn't Worth Getting GaGa Over". The Washington Post. The Washington Post Company. 3 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  13. ^ Hobart, Erika (21 Mart 2009). "Some Like It Pop". New Times Broward-Palm Beach. New Times Media. 24 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  14. ^ Caramanica, Jon (3 Ocak 2009). "An Artist Whose Chief Work Is Herself". The New York Times. The New York Times Company. 10 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2009. 
  15. ^ Troussé, Stephen (14 Aralık 2009). "The Top 100 Tracks of 2009". pitchfork.com. 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2010. 
  16. ^ a b Pietroluongo, Silvio (8 Ekim 2009). "Jay Sean leads packed Hot 100 Top Five". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2009. 
  17. ^ Trust, Gary (24 Eylül 2009). "Chart Beat Thursday: Live-Blogging The Hot 100". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 29 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2009. 
  18. ^ Trust, Gary (3 Kasım 2009). "Lady Gaga Sets Latest Billboard Chart Record". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2009. 
  19. ^ a b Taylor, Chuck (22 Eylül 2009). "Chart Highlights: Pop, Country, Rock Songs". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2009. 
  20. ^ Grein, Paul (20 Ocak 2010). "Week Ending Jan. 17, 2010: 21 Million Lady Gaga Fans Can't Be Wrong". Yahoo!. 25 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2009. 
  21. ^ Grein, Paul (23 Temmuz 2010). "Chart Watch Extra: Gaga's Nice Round Number". Yahoo!. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  22. ^ "Canadian Hot 100". Billboard. acharts.us. 20 Haziran 2009. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2009. 
  23. ^ "Canadian Hot 100". Billboard. acharts.us. 27 Haziran 2009. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2009. 
  24. ^ a b "Canadian Hot 100". Billboard. acharts.us. 12 Eylül 2009. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2009. 
  25. ^ "Australian Singles Chart". Australian Recording Industry Association. acharts.us. 8 Haziran 2009. 17 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2009. 
  26. ^ a b "Australia Singles Top 50". Australian Recording Industry Association. acharts.us. 6 Haziran 2009. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2009. 
  27. ^ a b "ARIA Charts - Accreditations - 2009 Singles". Australian Recording Industry Association. 31 Aralık 2009. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2009. 
  28. ^ "New Zealand Top 40". Recording Industry Association of New Zealand. acharts.us. 22 Haziran 2009. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2009. 
  29. ^ a b "New Zealand Top 40". Recording Industry Association of New Zealand. acharts.us. 17 Ağustos 2009. 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2009. 
  30. ^ a b "September 13, 2009: New Zealand Gold Certification". Recording Industry Association of New Zealand. 24 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2009. 
  31. ^ Sexton, Paul (15 Haziran 2009). "Kasabian, Pixie Lott Debut Atop U.K. Charts". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2009. 
  32. ^ Sexton, Paul (22 Haziran 2009). "Dave Guetta, Kelly Rowland Song 'Takes Over' U.K. Singles Chart". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2009. 
  33. ^ a b "Paparazzi UK Singles Chart peak position". The Official Charts Company. Chartstats.com. 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2009. 
  34. ^ "Irish Singles Chart". Irish Recorded Music Association. acharts.us. 14 Mayıs 2009. 12 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2009. 
  35. ^ a b "Irish Singles Chart". Irish Recorded Music Association. acharts.us. 2 Haziran 2009. 10 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2009. 
  36. ^ a b "Dutch Top 40". MegaCharts Radio 538. acharts.us. 8 Ağustos 2009. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2009. 
  37. ^ a b "Lady Gaga - Paparazzi". Ultratop 50. Hung Medien. 27 Ağustos 2009. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2009. 
  38. ^ Odell, Amy (9 Haziran 2009). "Lady Gaga's Stylist Demystifies the Most Amazing Job Ever". New York magazine. New York Media LLC. 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009. 
  39. ^ Vena, Jocelyn (11 Mayıs 2009). "Lady Gaga 'Very Pleased' With New Music Video". MTV. MTV Networks. 2 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2009. 
  40. ^ a b Patch, Nick (26 Mayıs 2009). "Lady Gaga announced as performer at MuchMusic Video Awards in June". The Canadian Press. Canadian Press Association. 19 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2009. 
  41. ^ a b c d e f g h Kaufman, Gil (29 Haziran 2009). "Lady Gaga Angry That Epic 'Paparazzi' Video Leaked". MTV. MTV Networks. 2 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2009. 
  42. ^ a b c d Reporter, Daily Mail (30 Mayıs 2009). "Lady GaGa shares passionate embrace with trio of brothers in steamy new video". Daily Mail. Associated Newspapers. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2009. 
  43. ^ a b Kreps, Daniel (29 Mayıs 2009). "Lady Gaga's Sexy, Cinematic "Paparazzi" Video Hits the Web". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN 0035-791X. 
  44. ^ a b c Semigran, Aly (29 Mayıs 2009). "Lady GaGa's new 'Paparazzi' video/mini-movie: We have no words". Entertainment Weekly. Time Inc. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2009. 
  45. ^ a b Pickard, Anna (4 Haziran 2009). "Each minute painstakingly outlined. Every outfit duly noted. Oh, and there's a song in there somewhere, too". The Guardian. Londra: Guardian News and Media. 2 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2009. 
  46. ^ Reporter, Daily Mail (27 Mayıs 2009). "Hands up, Lady Gaga! Is the style icon guilty of copying Beyoncé's style?". Daily Mail. Associated Newspapers. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2009. 
  47. ^ "Beyonce and Lady Gaga Tied With Nine '2009 MTV Video Music Awards' Nominations While Britney Spears Comes In a Close Second With Seven Nods". Prnewswire. 1 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2009. 
  48. ^ "2009 MTV Video Music Awards Winners". MTV. MTV Networks. 26 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  49. ^ "On Air with Ryan Seacrest - Lady Gaga". On Air with Ryan Seacrest. KISS-FM. 5 Şubat 2010. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2010. 
  50. ^ "Paparazzi - The Album Chart show". The Album Chart Show. Ladygaga.com. 14 Şubat 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  51. ^ "Lady GaGa performing "Paparazzi" Live on Capitol Radio, London". The Insider. 1 Mayıs 2009. 5 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2009. 
  52. ^ "Lady GaGa spits fire from her breasts at Glastonbury". NME. IPC Media. 26 Haziran 2009. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2009. 
  53. ^ Piccoli, Sean (9 Nisan 2009). "Lady Gaga's larger-than-life stage show shrinks without a band". South Florida Sun-Sentinel. Tribune Company. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2009. 
  54. ^ a b Kaufman, Gil (13 Eylül 2009). "Lady Gaga Lets It Bleed During Eye-Popping VMA Performance". MTV. MTV Networks. 2 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2009. 
  55. ^ Halperin, Shirley (14 Eylül 2009). "Lady Gaga Dedicates VMAs Performance to Her Fans: Inside the Afterparties". Rolling Stone. Jann Wenner. ISSN 0035-791X. 
  56. ^ Aswad, Jem (5 Ekim 2009). "Lady Gaga, Madonna Catfight, Almost Kiss On 'Saturday Night Live'". MTV. MTV Networks. 12 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2009. 
  57. ^ Roberts, Soraya (12 Mayıs 2010). "Greyson Michael Chance's piano rendition of Lady Gaga's "Paparazzi" becomes YouTube sensation". Daily News. News Corporation. 5 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010. 
  58. ^ "Youtube Sensation Greyson Chance Has Call From Idol Lady Gaga". Sky News. 15 Mayıs 2010. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2010. 
  59. ^ a b c d e f g h "Lady Gaga - Paparazzi - European charts". Ultratop 50. Hung Medien. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2009. 
  60. ^ "Brazil Hot 100 Airplay". Billboard Brazil (Portekizce). 79 (2). Brezilya: Nielsen Business Media, Inc. 1 Mart 2010. ISSN 2176-0543. 
  61. ^ "RADIO TOP100 Oficiální - Czech Airplay Chart". International Federation of the Phonographic Industry. IFPIcr.cz. 5 Kasım 2009. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2009. 
  62. ^ "Lady GaGa Album & Song Chart History – European Hot 100". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 29 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010. 
  63. ^ Reporter, SNEP (15 Aralık 2009). "Mylène Farmer entre en tête". Syndicat National de l'Édition Phonographique. ChartsinFrance. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2010. 
  64. ^ Reporter, MC (13 Ekim 2009). "Tokio Hotel katapultieren sich an die Spitze der Album-Charts". Media Control Charts. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009. 
  65. ^ "Rádiós Top 40 játszási lista - Hungarian Airplay Chart". Mahasz. 14 Eylül 2009. 22 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2010. 
  66. ^ "Russian Airplay Chart". TopHit.ru. Erişim tarihi: 31 Aralık 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  67. ^ "RADIO TOP100 Oficiálna - Slovakian Airplay Chart". International Federation of the Phonographic Industry. IFPIcr.cz. 2 Ekim 2009. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2009. 
  68. ^ "Gold/Platinum datenbank". International Federation of the Phonographic Industry Musikindustrie.de. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2010. 
  69. ^ "Swiss Certifications – Awards 2009". International Federation of the Phonographic Industry. Hung Medien. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2010. 
  70. ^ "BPI - searchable datadase". British Phonographic Industry. 15 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2010. 
  71. ^ "Searchable Database - RIAA - Lady Gaga". Amerika Kayıt Endüstrisi Birliği. 7 Ocak 2010. 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2010. 
  72. ^ "ARIA Charts - End Of Year Charts - Top 100 Singles 2009". Australian Recording Industry Association. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2010. 
  73. ^ "Jaaroverzichten 2009 (Flanders)" (Felemenkçe). Ultratop. 2009. 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2010. 
  74. ^ "Rapports Annuels 2009 (Wallonia)" (Fransızca). Ultratop. 2009. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2010. 
  75. ^ "Charts Year End: Canadian Hot 100". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 31 Aralık 2009. 5 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010. 
  76. ^ "Single Jahreschart 2009". Media Control Charts. MTV.de. 31 Aralık 2009. 22 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2009. 
  77. ^ "Radio 1 to reveal best-selling singles and". BBC. BBC Online. 31 Aralık 2009. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010. 
  78. ^ "Charts Year End: The Billboard Hot 100". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 31 Aralık 2009. 9 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010. 
  79. ^ McCabe, Kathy (7 Ocak 2010). "Delta Goodrem's talents top the charts". The Daily Telegraph. 8 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2010. 
  80. ^ a b Sexton, Paul (28 Mayıs 2009). "Green Day Rises To European Chart Summit". Billboard. Nielsen Business Media, Inc. 19 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2009. 
  81. ^ "Australian release date". Musicshop.com.au. 22 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2009. 
  82. ^ "Nova single". Radio Web Italia. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  83. ^ "Availabe For Airplay". FMQB. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2009. 
  84. ^ "German CD single". Bravado.de. 11 Eylül 2009. 30 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2010. 
  85. ^ "French CD single". Musique.fnac.com. 7 Aralık 2009. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2010. 

Dış bağlantılar