Müsâfirîler

Müsâfirîler
سالاریان
919-1062
Sallarid hanedanının (Musafiridler veya Langaridler olarak da bilinir) haritası.
Sallarid hanedanının (Musafiridler veya Langaridler olarak da bilinir) haritası.
TürMonarşi
BaşkentTarım şehristanı
Yaygın dil(ler)Farsça
Resmî din
İslam
HükûmetMonarşi
Kral 
• 919-941
Muhammad ibn Müsafir (ilk)
• 1050-1062
Müsafir ibn İbrahim (son)
Tarihî dönemOrta Çağ
• Kuruluşu
919
• Dağılışı
1062
Öncüller
Ardıllar
Sâcoğulları
Nizârî-İsmaili Devleti
Şeddâdîler
Revvâdîler
Günümüzdeki durumuErmenistan
Azerbaycan
İran

Müsafiriler. 930-1200 yılları arasında bugünkü Azerbaycan ve Ermenistan topraklarında hüküm süren ve Salariler ya da Sellariler adıyla da anılan hanedan. Deylemi hânedanlardan biri olan Müsâfirîler'in ortaya çıkışıyla ilgili bilgiler her ne kadar kesin değilse de Yâkūt el-Hamevî'nin kaydettiği bir mektuptan bu hânedanın tarihinin, mensubu bulundukları Âl-i Kenger'in Kazvin'e bağlı Târum (Tarım) vilâyetindeki Şemîrân (Semîrân) Kalesi'ni ele geçirmesine kadar gittiği anlaşılmaktadır.[1]

Müsâfirîler'in bilinen ilk üyesi Sellâr (Sâlâr) diye tanınan Muhammed b. Müsâfir'dir. Mes'ûdî babasının adını Esvâr şeklinde kaydeder[2] isim zamanla Müsâfir şekline dönüşmüş olmalıdır. Muhammed b. Müsâfir, Cüstânî Hükümdarı III. Cüstân b. Vehsûdân'ın kızı ile evlenerek bu Deylemli hânedanla akrabalık tesis etti[3] Taberistan'da Şiî Zeydîler’in çöküşe geçmesinin (IV./X. yüzyıl) ardından başlayan Deylemliler’in yayılma sürecinde Muhammed b. Müsâfir de rol aldı ve lider Esfâr b. Şîreveyh’e karşı kumandanlarından Merdâvîc b. Ziyâr ile ittifak yaptı. Merdâvîc, bu ittifaka dayanarak 316 (928) veya 319’da (931) Esfâr’ı ortadan kaldıran ve kendisini yayılışın liderliğine getiren hareketi başlattı[4] Ancak Muhammed b. Müsâfir’in oğulları Vehsûdân ve Merzübân, annelerinin de yardımıyla idare merkezi Şemîrân Kalesi’ni ele geçirip babalarını tahtından indirerek gözetim altına aldılar ve yönetimi kendileri üstlendiler; Târum bölgesi Vehsûdân’da, diğer topraklar Merzübân’da kaldı (330/942). Bu sırada, Sâcoğulları’ndan Yûsuf b. Ebü’s-Sâc’ın ölümünden (314/926) beri önemli iç karışıklıklara sahne olan Azerbaycan, Hâricî lideri Deysem b. İbrâhim el-Kürdî tarafından ele geçirildi. Fakat Deysem’le ilişkileri bozulan veziri Ebü’l-Kāsım Ali b. Ca‘fer, Merzübân ile görüşüp onu Azerbaycan’a saldırmaya teşvik etti. Merzübân Deysem’i yenerek kısa zamanda Azerbaycan’a, daha sonra da Derbend ve Şirvan’a kadar Arrân ve İrmîniye’ye hâkim oldu; Deysem b. İbrâhim’i de kendisine iktâ ettiği Târum’daki bir kaleye gönderdi (330-331/942-943). 332 (944) yılında Arrân’ın merkezi Berdea Rus askerlerince işgal edildi. Merzübân onları kuşatma altına aldıysa da aynı günlerde Musul Hamdânî ordusunun Azerbaycan’a doğru harekete geçtiği haberi gelince Ruslar’la savaşmak için küçük bir birlik bırakıp Hamdânîler’e yöneldi. Meydana gelen savaşta yağan karın da etkisiyle bedevîlerden teşekkül eden Hamdânî ordusu dağıldı (334/945-46). O sırada Büveyhî Emîri Muizzüddevle’nin hilâfet merkezi Bağdat’a hâkim olması üzerine Hamdânî Emîri Nâsırüddevle Büveyhîler’i oradan atmaya niyetlendi ve bir mektupla Hamdânî kuvvetlerinin Azerbaycan’dan çekilmesini emretti. Kuşatma altında bulunan Berdea’daki işgalci Ruslar da ülkelerine geri döndüler[5]

Çoğunlukla "emir" unvanını kullanan Müsafiriler, adlarını Şemiran Emiri olan Salar'ın oğlu Müsafir'den aldılar. Onuncu Yüzyılın son çeyreğine kadar, Teron, Semen, Petrov, Ermenistan, Arran ve Azerbaycana hakim oldular,[6] 989-997 arasında Büveyhoğulları'nın hakimiyetine girdiler, 1065'te ise hanedanın hüküm sürdüğü topraklara Selçuklular egemen oldular.

Muhammed bin Musafir Dönemi

10. yüzyılın başlarında Şamiran'ı fetheden Muhammed bin Musafir. Cüstani hanedanından bir kız ile evlendi. Muhammed bin Musafirin Sert yönetimi ve politikaları, sonucunda ailesini bile ona yüz çevirdi. 941'yılında oğulları Wahsudan ibn Muhammed ve Marzuban tarafından hapsedildi[7][8]

Marzuban ibn Muhammed Dönemi

Merzuban, Deysemi hanedanlığını işgal edip hükümdarı Deysem'i hapsetti, Daha sonra Merzuban Divin,Erdebil ve Tebriz'i ele geçirdi, sonra hanedanlığın başkentini Berdeye taşıdı ayrıca. Şirvanşahlar, Merzuban'ın tebası olmayı ve haraç ödemeyi kabul ettiler.

943-944'te Ruslar, Hazar bölgesine bir sefer düzenlediler. Bölgedeki ekonomik durumu etkileyen bu sefer neticesinde Berde gücünü kaybetti ve merkez Gence'ye taşındı.[9][10] Sallari ordusu, Rus ordusu karşısında birkaç kez yenilgiye uğradı. Ruslar başkent Barda'yı ele geçirdi. Ruslar, yerel halkın, otoritelerinin tanınması karşılığında dinlerini yaşamalarına izin verdi; Rusların bölgede kalıcı olarak yerleşme niyeti bulunuyordu. İbn Miskawaih'e göre, yerel halk Rus güçlerine taş atarak ve barışı bozdu, Ruslar yerel halkın şehri boşaltmasını talep etti. Bu talep yerel halk tarafından reddedildi ve Ruslar yerel halkı öldürmeye, birçok kişiyi ise fidye için esir almaya başladı. Katliam, müzakereler nedeniyle kısa bir süre kesintiye uğradı ancak kısa süre sonra bu antlaşma bozuldu. Ruslar, birkaç ay berde de kaldı ve çevredeki pek çok yeri yağmalayarak şehirden ayrıldılar.

948'yılında Marzuban, Hemedan ve İsfahan hükümdarı Rukn ed-Daula tarafından mağlup edildi ve Samiram Kalesi'nde esir alındı. Bundan sonra Sallariler bölgesi, Marzuban'ın erkek kardeşi Vahsudan, Merzubanın oğulları ve Deysam Sajid arasında acımasız bir güç mücadelesinin yeri oldu. Merkezi yönetimdeki bu zayıflık, Revaddilerin ve Şeddadilerin sırasıyla Tebriz ve Divin'in kuzeydoğusundaki bölgelerin kontrolünü ele geçirmesine sebep oldu.[11][12]

Yıkılış

Merzuban, kardeşi Wahsudan'ı halefi olarak belirlemişti. Ancak Azerbaycan'a kalelerin komutanları onu lider olarak görmeyi reddettiler ve onun yerine Marzuban'ın oğlu Justanibn Merzuban'ı halefi olarak tanıdı. Ancak Wahsudan yönetimin başına geçmeyi başardı. Wahsudan'ın ölümünden sonra (967'den bir süre sonra), oğlu Nuh onun yerini aldı. Nuh 989'da ölünce, yerine Nuh'un küçük oğlu ibrahim geçti

Gazneli Mahmut yeni halefin tecrübesizliğinden yararlandı ve 1029 yılında Rey'i fethetti İbrahim'toprakları geri almak için bir kuvvet gönderdi, ancak bunu başaramadı, daha sonra İbrahim, Kazvin'i Gazneliler'den aldı ve savaşta Gazneli Mahmud'un oğlu Mesud'u yendi. Salariler 1062 yılında selçuklular tarafından yıkıldı ve zaman içerisinde asimile oldular. [kaynak belirtilmeli]

Kaynakça

  1. ^ (Muʿcemü’l-büldân, III, 291)
  2. ^ (Mürûcü’ẕ-ẕeheb, IV, 378)
  3. ^ (a.g.e., IV, 377-378; İbn Miskeveyh, II, 32, 151)
  4. ^ (Mes‘ûdî, IV, 377-378)
  5. ^ (İbn Miskeveyh, II, 62-67; İbnü’l-Esîr, VIII, 412-415).
  6. ^ Clifford Edmund Bosworth, The New Islamic Dynasties, 148-149. 
  7. ^ V. Minorsky, Kafkas tarihinde Çalışmalar, Cambridge University Press, 1957. 
  8. ^ Ryzhov, Konstantin. (2004). Vse monarkhi mira. Musulʹmanskiĭ Vostok, VII-XV vv. Moskva: Veche. ISBN 5-94538-301-5. OCLC 60375682. 
  9. ^ Abu '. İbn Ahmed İbn Muhammed, Miskawaih (2014). Tajarib Al-Umam; Veya, İbn Miskeveyh'in Tarihi. Nabu Basın. ISBN 1295768103. 
  10. ^ "AZERBAIJAN iv. Islamic History to 1941 – Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2021. 
  11. ^ V. Minorsky, Kafkas Tarihi Çalışmaları, Cambridge University Press, 1957. s. 112. 
  12. ^ Bayne Fisher, William (1975). Cambridge History of Iran, Том 4. Cambridge University Press. ISBN 9780521069359. 

Read other articles:

Halaman ini berisi artikel tentang sindrom. Untuk lagu, lihat C\C (Cinderella\Complex). Artikel ini bukan mengenai Efek Cinderella. Colette Dowling pada 1989 Kompleks Cinderella mula-mula dicetuskan oleh Colette Dowling,[1] yang menulis sebuah buku tentang orang-orang yang mengkhawatirkan wanita yang bersifat mandiri. Kompleks tersebut sangat tampak pada orang yang berusia lanjut.[2] Kompleks tersebut diambil dari nama tokoh kisah dongeng Cinderella. Ini berdasarkan pada gagas...

 

Baudouin V, Comte HainautBaudouin V, Comte HainautPasanganMarguerite IKeluarga bangsawanWangsa FlandriaBapakBaudouin IV dari HainautIbuAlice dari NamurLahir1150Meninggal17 Desember 1195 (usia 45) Baudouin V dari Hainaut (1150 – 17 Desember 1195) merupakan seorang Comte Hainaut (1171–1195), Comte Flandria sebagai Baudouin VIII (1191–1195) dan bupati Namur sebagai Baudouin I (1189–1195). Sejarah Ia merupakan putra Baudouin IV dari Hainaut. Flandria didapatkan dari hasil pernikahannya de...

 

Jeju Air제주항공 Jeju Hanggong IATA ICAO Kode panggil 7C JJA JEJUAIR Didirikan2005PenghubungBandar Udara Internasional GimpoPenghubung sekunderBandar Udara Internasional GimpoProgram penumpang setiaJoin & Joy ClubArmada6 (+6 orders)Tujuan5SloganJoin & JoyPerusahaan indukAekyung GroupKantor pusat Jeju, Korea SelatanTokoh utamaKo, Young Sup (Direktur)Situs webhttp://www.jejuair.net/ Jeju AirHangul제주항공 Hanja濟州航空 Alih AksaraJeju HanggongMcCune–ReischauerCheju Hanggon...

Italian football club Football clubMonterosiFull nameMonterosi Tuscia Football Club S.r.l.[1]Founded1968; 56 years ago (1968)[2][3][4]GroundStadio Enrico Rocchi,Viterbo, ItalyCapacity5,460ChairmanMauro FusanoManagerRoberto TaurinoLeagueSerie C Group C2022–23Serie C Group C, 16th of 20 Home colours Away colours Monterosi Tuscia Football Club, commonly known just as Monterosi, is an Italian association football club located in Monterosi, Lazio...

 

Grouping of biological populations For the journal, see Taxon (journal). For other uses, see Taxa (disambiguation). African elephants form the genus Loxodonta, a widely accepted taxon. In biology, a taxon (back-formation from taxonomy; pl.: taxa) is a group of one or more populations of an organism or organisms seen by taxonomists to form a unit. Although neither is required, a taxon is usually known by a particular name and given a particular ranking, especially if and when it is accepted or...

 

ХристианствоБиблия Ветхий Завет Новый Завет Евангелие Десять заповедей Нагорная проповедь Апокрифы Бог, Троица Бог Отец Иисус Христос Святой Дух История христианства Апостолы Хронология христианства Раннее христианство Гностическое христианство Вселенские соборы Н...

Spanish colonial settlements for relocation and Christianization of natives For other uses, see Reduction. You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Spanish. (June 2020) Click [show] for important translation instructions. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting...

 

Cet article est une ébauche concernant le Luxembourg et le Concours Eurovision de la chanson. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Luxembourgau Concours Eurovision 1987 Données clés Pays  Luxembourg Chanson Amour, Amour Interprète Plastic Bertrand Langue Français Sélection nationale Radiodiffuseur RTL Type de sélection Sélection interne Concours Eurovision de la chanson 1987 Position en f...

 

 烏克蘭總理Прем'єр-міністр України烏克蘭國徽現任杰尼斯·什米加尔自2020年3月4日任命者烏克蘭總統任期總統任命首任維托爾德·福金设立1991年11月后继职位無网站www.kmu.gov.ua/control/en/(英文) 乌克兰 乌克兰政府与政治系列条目 宪法 政府 总统 弗拉基米尔·泽连斯基 總統辦公室 国家安全与国防事务委员会 总统代表(英语:Representatives of the President of Ukraine) 总...

Tennis tournamentTennis at the 2016 Summer OlympicsDate6–14 August 2016Edition17thSurfaceHard (GreenSet Cushion)[1]LocationOlympic Tennis CentreChampionsMen's singles Andy Murray (GBR)Women's singles Monica Puig (PUR)Men's doubles Marc López & Rafael Nadal (ESP)Women's doubles Ekaterina Makarova & Elena Vesnina (RUS)Mixed doubles Bethanie Mattek-Sands & Jack Sock (USA) ← 2012 · Summer Olympics · 2...

 

HectometreThe Great Pyramid of Giza is 137.7 metres high, which is 1.377 hectometres.General informationUnit systemSIUnit oflengthSymbolhmConversions 1 hm in ...... is equal to ...    SI base units   100 m   imperial/US units   109.36 yd 3937.0 in SI unit of length The hectometre (International spelling as used by the International Bureau of Weights and Measures; SI symbol: hm[1]) or hectom...

 

1941 film by Archie Mayo The Great American BroadcastAlice Faye, John Payne and Jack OakieDirected byArchie MayoWritten byDon Ettlinger Erwin Blum Robert Ellis Helen Logan Samuel HoffensteinProduced byDarryl F. ZanuckStarringAlice FayeJohn PayneJack OakieCinematographyJ. Peverell Marley Leon ShamroyEdited byRobert L. SimpsonMusic byCyril J. MockridgeProductioncompany20th Century FoxDistributed by20th Century FoxRelease date May 9, 1941 (1941-05-09) Running time90 minutesCountry...

Colombian football club Football clubDeportes TolimaFull nameClub Deportes Tolima S.A.Nickname(s)El Vinotinto y Oro (The Burgundy and Gold), Los Pijaos (The Pijaos)Founded18 December 1954; 69 years ago (1954-12-18)GroundEstadio Manuel Murillo ToroCapacity28,100OwnerLeonor SerranoChairmanCésar CamargoManagerDavid GonzálezLeagueCategoría Primera A2023Primera A, 7th of 20WebsiteClub website Home colours Away colours Third colours Club Deportes Tolima S.A., commonly known as ...

 

Athletics at the1999 Summer UniversiadeTrack events100 mmenwomen200 mmenwomen400 mmenwomen800 mmenwomen1500 mmenwomen5000 mmenwomen10,000 mmenwomen100 m hurdleswomen110 m hurdlesmen400 m hurdlesmenwomen3000 msteeplechasemen4×100 m relaymenwomen4×400 m relaymenwomenRoad eventsHalf marathonmenwomen10 km walkwomen20 km walkmenField eventsHigh jumpmenwomenPole vaultmenwomenLong jumpmenwomenTriple jumpmenwomenShot putmenwomenDiscus throwmenwomenHammer throwmenwomenJavelin throwmenwomenCombined ...

 

Pour les articles homonymes, voir van Zyl. Frederik van Zyl SlabbertFonctionDéputéParlement d'Afrique du Sud1974-1986BiographieNaissance 2 mars 1940PretoriaDécès 14 mai 2010 (à 70 ans)JohannesbourgNationalité sud-africaineFormation Université de StellenboschUniversité du WitwatersrandActivités Homme politique, professeur d'université, écrivain, sociologue, homme d'affaires, joueur de rugby à XVAutres informationsA travaillé pour Université RhodesUniversité du Witwatersran...

أميد الصوديوم أميد الصوديوم الاسم النظامي (IUPAC) أميد صوديوم أسماء أخرى أميد الصودا المعرفات رقم CAS 7782-92-5 بوب كيم 24533  مواصفات الإدخال النصي المبسط للجزيئات [NH2-].[Na+][1]  المعرف الكيميائي الدولي InChI=1S/H2N.Na/h1H2;/q-1;+1[1]  InChIKey:ODZPKZBBUMBTMG-UHFFFAOYSA-N[1]  الخواص الصيغة الجزي...

 

French nobleman For other people named Guy de Laval, see Guy de Laval (disambiguation). Guy XIV de LavalBorn28 January 1406Died2 September 1486ChâteaubriantAllegiance Kingdom of France, Duke of BrittanyBattles/warsHundred Years' War (Battle of La Brossinière Battle of Patay Brittany and Normandy campaign (1448–49) Battle of Formigny)RelationsSon of Guy XIII de Laval and of Anne de Laval Guy XIV de Laval, François de Montfort-Laval, (28 January 1406 – 2 September 1486, Châteaubriant), ...

 

Fates in Roman mythology Les Parques (The Parcae, ca. 1885) by Alfred Agache The Three Parcae (1540-1550), by Marco Bigio, in Villa Barberini, Rome Fireback with Parcae In ancient Roman religion and myth, the Parcae (singular, Parca) were the female personifications of destiny who directed the lives (and deaths) of humans and gods. They are often called the Fates in English, and their Greek equivalent were the Moirai. They did not control a person's actions except when they are born, when the...

1813 battle during the Peninsular War Battle of MayaPart of the Peninsular WarCombat of MayaDate25 July 1813LocationMaya Pass, Navarre, Spain43°12′14″N 1°28′53″W / 43.20389°N 1.48139°W / 43.20389; -1.48139Result French Victory[1]Belligerents French Empire United Kingdom Kingdom of PortugalCommanders and leaders J.-B. Drouet d'Erlon William Stewart William PringleStrength 21,000 6,0004 gunsCasualties and losses 2,100 1,4884 guns vtePeninsular War1813...

 

Former semi-independent state Principality of TransylvaniaPrincipatus Transsilvaniae1570–1711 Top: Báthory bannerBottom: Bethlen banner Coat of arms Administrative map of the Principality of Transylvania, 1606–60StatusVassal state of the Ottoman Empire;Hungarian crown land;Polish fiefdomCapitalAlba Iulia (Gyulafehérvár) 1570–1692 Cibinium (Nagyszeben/Hermannstadt/Sibiu) 1692–1711Common languagesLatin (in administration, science and politics) Hungarian (vernacular, language of ...