Mindaşeni

Mindaşeni (Gürcüce: მინდაშენი), tarihsel Artaani bölgesindeki yerleşim yerlerinden biridir. Günümüzde Ardahan kentinin bir mahallesidir.

Tarihçe

Mindaşeni köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Artani'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün eski kilisesi olan Mindaşeni Kilisesi de bu dönemden kalmış olmalıdır.[1]

Mindaşeni köyü, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı tahrir defterinde Mindaşen (منداشین) olarak geçer. Bu tarihte bu yerleşim, Gürcistan Vilayeti içinde, Ardahan-i Büzürg livasının Kuzay nahiyesine bağlıydı. Nüfusu 29 Hristiyan haneden oluşuyordu. Hane reislerinin adları ve baba adları Mindaşeni'nin nüfusunun Gürcüler ve Ermenilerden oluştuğunu göstermektedir. Bu tarihte köyde buğday ve arpa tarımı ile arıcılık yapılıyor, koyun ve domuz besleniyordu.[2][3]

Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan bölgesinde bulunmuş olan Gürcü araştırmacı ve gazeteci Konstantine Martvileli 1917 yılında, Mindaşeni (მინდაშენი) köyünün Ardahan kasabasının 2 kilometre uzağında bulunduğunu ve daha sonra Gurcibegi köyünün başladığını yazmıştır. Bu tarihte bu yerleşim tamamen terk edilmişti. Küçük bir yapı olan köyün eski kilisesi, çatı örtüsüyle birlikte ayakta duruyordu. Sadece alt kısmının taşları yağmalanmıştı.[4]

Mindaşeni köyünün yerleşim alanı, günümüze Atatürk mahallesi adını taşımaktadır.[5]

Kaynakça

  1. ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო–კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 99. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
  2. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 522". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024. 
  3. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 446". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024. 
  4. ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde" (არტაანის მხარეში), Sakartvelo gazetesi, 9 Ekim 1917, sayı 219" (PDF). 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Kasım 2024. 
  5. ^ Fahriye Bayram - Turgay Yazar, "Artvin, Ardahan, Erzurum İli ve İlçelerinde Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması - 2006", 25. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2008, 1. Cilt, s. 266. 10 Eylül 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-975-17-3315-3