Maria İliniçna Ulyanova (Rusça: Мария Ильинична Ульянова, 18 Şubat 1878 Simbirsk / Rus Çarlığı-12 Haziran 1937 Moskova / SSCB)- Rus kadın devrimci. Sovyetler Birliği’nin kurucusu Vladimir Lenin’in kız kardeşi.
Biyografi
Maria İliniçna Ulyanova, eğitim müfettişi İlya Ulyanov ile öğretmen Maria Ulyanova’nın son çocuğu olarak 18 Şubat 1878’de Simbirsk’te doğdu. Doğduğu şehirde ilk öğrenimini gördükten sonra 1893’te Moskova’da lise öğrenimini tamamladı.
Ablaları gibi Sankt-Peterburg Bestujen Yüksek Okulu’na kaydolarak Kimya bölümünde okudu. Bu okuldan mezuniyetiyle birlikte öğretmenlik lisansı aldı.
1898 yılında Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’ne katıldı. İşçi çevrelerinde propaganda faaliyetlerinde bulundu ve yasaklanmış bazı eserlerin yayınlamasını sağladı. Bu faaliyetlerinden dolayı birkaç kez tutuklandı. Eylül 1899’da polis gözetiminde Nijni Novgorod’a gönderildi.
1 Mart 1901 gecesi tekrar tutuklandı ve Samara ’daki yedi aylık sürgünden sonra Taganka cezaevine gönderildi. Kefaletle serbest bırakıldı ve Ocak 1904’te abisi Lenin’in yanına İsviçre’ye gitti.
1905 yılında St. Petersburg’a döndü ve RSDİP Vasileostrovsky ilçe komitesi sekreteri olarak çalıştı. 2 Mayıs 1907’de tekrar tutuklandı. 1908 yılında serbest kalınca Moskova’ya taşındı ve Moskova parti örgütünde çalıştı. Bu arada 1898’den itibaren birkaç kez Brüksel Üniversitesi’nde Fizik ve Kimya Fakültesi derslerine katıldı.
1908-1909 yıllarında Paris’te yaşadı ve Sorbonne Üniversitesi’nden Fransızca Öğretmenliği lisansı aldı. 1909’da bir süre Terijoki (Zelenogorsk / St.Petersburg)’de öğretmenlik yaptı.
Mayıs 1912’de tekrar tutuklandı ve Vologda’ya gönderildi. Savaşın başlamasının ardından Şubat-Nisan 1915’te Moskova’da Kız Sağlık Yüksek Okulu'nda tıbbi dersler gördü ve yazın gönüllü olarak tıbbi besleyici-tedavi müfrezesine bağlı olarak batı cephesine gitti.
1915 yılında RSDİP'in Moskova teşkilatına bağlı olarak Merkez Komitesi Dış Bürosu ile yazışmalara devam etti. Maria sosyal demokrat politikanın içinde aktif olarak yer aldı ve özellikle basın alanında faaliyet gösterdi. 1900 yılından itibaren İskra gazetesinin, 1917-1929 yılları arasında ise Pravda gazetesinin yayın kurulu üyesi olarak görev yaptı.[1]
1903 yılından itibaren RSDİP'nin Merkez Komitesi Sekreterliği’nde çalıştı. 1917 yılından itibaren de Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi Merkez Komite üyesi oldu.
Maria Ulyanova, Sovyetler Birliği'nin kurulmasından sonra özellikle çocukların eğitimi ve gelişimi konularıyla yakından ilgilendi. 1920'lerde ağabeyi Lenin'in eşi Nadejda Krupskaya ile birlikte Sovyet çocuk örgütü Pioner'in ve çocuk gazetesi Pionerskaya Pravda'nın kuruluşunda görev aldı. Piyoner teşkilatı ile birlikte çocukların sağlıklı ve nitelikli gelişimi için mücadele verdi.
1925-1934 yılları arasında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Denetim Komisyonu üyesi, 1932-1934 yılları arasında ise SBKP Merkez Denetim Komisyonu başkanı oldu. 1935 yılında SSCB Merkez Yürütme Kurulu üyesi olarak görev yaptı.
Maria Ulyanova 12 Haziran 1937’de Moskova’da öldü. Naaşı Kızıl Meydan’da Kremlin Duvarı önündeki Nekropol’e defnedildi.
Kaynakça
).jpg)
