Alanialı Maria^[1] (doğum ismi Martha;^[2] Gürcüce: მართა; 1053–1118) Bizans imparatoriçesi. Gürcü kralı IV. Bagrat'ın (h. 1027–-1072) kızı, Bizans İmparatorları VII. Mihail ile III. Nikiforos'in karısıdır.

Gürcistan'da Prenses Marta (Gürcüce: მართა) olarak doğdu. 1056 yılında Konstantinopolis'e İmparatoriçe Theodora'nın korumasında eğitime gönderildi. Theodora'nın aynı yıl ölmesi üzerine evine döndü. 1065 yılında İmparator X. Konstantinos'un oğlu, geleceğin İmparatoru VII. Mihail ile evlendi. 1078 yılında bir saray darbesi ile III. Nikiforos tac giyince Maria, oğlu Konstantinos Dukas'ı imparatorluk vârisi ilan etmesi koşuluyla Nikeforos'la evlenmeyi kabul etti. Nikeforos, daha sonra bu sözünden döndü. Bunun üzerine âşığı olduğu söylentileri olan General Aleksios Komnenos ile bir plana dahil oldu. Aleksios, Nikiforos'u devirerek 1081 yılında taç giydi. Konstantinos'un Aleksios'un veliahtı ilan edildi. Bu durum Aleksios'un karısı İrini Dukena'nın gelecekte İmparator olacak oğlu İoannis'i 1087 yılında doğurana kadar devam etti.

Aleksios'un kızı Anna'nın Konstantinos ile olan nişanı bozuldu. Maria bir manastıra kapandı, oğlu Konstantinos yaklaşık 1096 yılında genç yaşta öldü. Böylece Maria politika sahnesinden tamamen çekildi. Maria, eğitimi ve güzelliği ile tanınırdı. Maria, Balkanlarda bulunan Gürcü Ortodoks Manastırlarının koruyucusuydu. Bu manastırlardan en ünlüsü Aynoroz'da bulunan İviron Manastırı'ydı. Ayrıca annesi Borena'nın Kudüs'te bulunan Zion Dağında yaptırdığı Kapata Manastırı'nın inşasına katılmıştır.

• Lynda Garland, Byzantine Empresses: Women and Power in Byzantium AD 527-1204, first edition (1999), Routledge, ISBN 0-415-14688-7, pages 180-186
• Lynda Garland (2006), Byzantine Women: Varieties of Experience, 800-1200 21 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. p. 91-124, ISBN 075465737X
• J. M. Hussey, editor, The Cambridge Medieval History, Volume IV The Byzantine Empire, Part 1 Byzantium and Its Neighbours (Bentley House, 200 Euston Road, London: The Syndics of the Cambridge University Press, 1966), p. 793

• Mart'a-Maria 'of Alania, by Lynda Garland and Stephen H. Rapp J 7 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at An Online Encyclopedia of Roman Emperors13 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Coin of Maria "of Alania" 8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. CNG, Inc.

Wikimedia Commons'ta Maria Bagrationi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.