Kumpanya (Türkiye) O Thiasos (Ο Θίασος) (Yunanistan) Le Voyage des comédiens (Fransa) La Recita (İtalya) Die Wanderschauspieler (Batı Almanya) The Travelling Players (Uluslararası) The Journey of the Actors (Alternatif ad)
Kumpanya,[1] 1975 Yunanistan yapımı epik dönem filmdir. Özgün adı O Thiasos (O Θίασος) olan film uluslararası festivallerde ve İngilizce konuşulan ülkelerde The Travelling Players (Gezici Oyuncular) adıyla gösterime sunulmuştur.
Yunan yönetmen Theo Angelopoulos'un hem senaryosunu yazdığı hem de yönettiği bu 4 saate yakın uzunluktaki destansı film, yönetmenin seyircisini yakın Yunan tarihine bir yolculuğa çıkardığı ve 1970'lerde tamamladığı bir üçlemenin ikinci filmidir. Bu üçlemeyi oluşturan diğer filmler ise, 1972'de çektiği '36 Günleri (Meres Tou '36) ve 1977'de tamamladığı Avcılar (Oi Kynighoi) adlı filmleridir. Üçlemeleriyle tanınan bir sinemacı olan Theo Angelopoulos'un uluslararası alanda tanınmasını, hatta ‘Auteur’ sinemacılar arasında yer almasını sağlayan üçlemesi budur[1] "Kumpanya", epik sinemanın en önemli örneklerinden biridir.[2]
Gezici bir tiyatro kumpanyasının 1939 ve 1952 yılları arasında Yunanistan'da çıktıkları uzun turne sırasında uğradıkları her ada, köy ve kasabada Kadın Çoban Golfo adlı aynı kırsal oyunu sergilerlerken, gerçek hayatta kendi aralarında yaşadıkları birtakım olayların da klasik bir Yunan trajedisi olan Oresteia'yı andırması konu edilir. Bu bağlamda Yunanistan'ın çalkantılı yakın tarihine dramatik ve alegorik bir yolculuk yaparlar.[3][4] Bu tarih Alman işgalinin sürdüğü II. Dünya Savaşı yıllarından başlayıp, Kralcılar ve komünistler arasında geçen yıkıcı Yunan İç Savaşı'nı da içine alan süreyi kapsar. Brechtvari bir anlatım tarzıyla filmde zaman bir ileri bir geri sıçrar durur. Yunanistan'ın en eski tarihi (bir anlamda mitoloji) ile yakın tarihi (1939 - 1952 arası) arasındaki zamanda gidip gelmeler tiyatro aracılığıyla yapılır.
İlk gösterimi Temmuz 1975 tarihinde Berlin Uluslararası Film Festivali'nde yapılan "Kumpanya", bu festivalde İnterfilm ödülünü aldı. Ayrıca Cannes Film Festivali'nde FIPRESCI ödülünü alan filme İngiliz Film Enstitüsü (BFI) tarafından Sutherland ödülü de verildi. Film, aralarında kendi ülkesinin festivali olan Selanik Film Festivali'nde aldığı 6 ödülün de bulunduğu toplam 10 ödül kazandı.[5]
Konusu
"Kumpanya" bir kumsalda İngiliz askerlerini eğlendiriyor.
Bir grup gezginci oyuncu Yunanistan'ın kırsalındaki ücra bir köyün tenha tren istasyonunda trenden inerler. Buraya konusu kırsalda geçen "Çoban Kızı Golfo" adındaki popüler bir oyunu sergilemek üzere gelmişlerdir, zaten her gittikleri yerde konusu 19. yüzyılda geçen ve karşılıksız bir aşkı konu alan bu aynı erotik oyunu sergilemektedirler. İfadesiz yüzlerinden yorgunluk akan bu insanları birbirlerinden ayırmak oldukça zordur. Sadece Antik Yunan oyun yazarı Eshilos'un yazmış olduğu Oresteia trajedilerinden alınmış olan adlarıyla onları ayırt etmek mümkün olur (Örneğin babanın adı Agamemnon, kızının adı Elektra'dır)
Gezginci kumpanya Aegion kasabasına indiğinde yıl 1952'dir, Yunan İç Savaşı sona ermiş, hoparlör ve pankartlarla sağcı politikacı Mareşal Papagos'un propagandası yapılmaktadır, ancak yürüyerek otellerine yaklaştıklarında birden 1939'a, Alman işgali yıllarına dönmüşlerdir, bu kez hoparlörlerden Metaksas ve Goebbels'in propagandası duyulur, ama kumpanya elemanları hiç değişmemişlerdir. Bu epik filmde bir zaman bütünlüğü yoktur, film boyunca zaman bir ileri bir geri sıçrar durur.
Gittikleri her yerde oyunları değişmez bir şekilde ya açılan ateşlerle veya cinayet ve tutuklamalarla ya da bir hava hücumuyla kesintiye uğrar. Ülkenin her köşesinde zulüm, göçler, açlık ve ölümle karşılaşırlar. Zaman zaman kibirli Müttefik askerleri tarafından alıkonarak onları eğlendirmeye zorlanırlar. Bazen dağlarda saklanan partizanların peşindeki kendi ülkesinin insanları tarafından hırpalanırlar. Ama onlar hiç bıkmadan usanmadan
her köy ve kasabada aynı oyunu sergilemeyi sürdürürler. Adeta kendi ülkelerinin çalkantılı tarihinin konuk oyuncuları ya da isimsiz figüranlarıdırlar ve oradan oraya sürüklenirken bu tarihe tanıklık etmeye mahkûm olmuş gibidirler.
Bütün bunlar olurken kumpanyadaki oyunculardan bir genç kadın (Elektra), babasının (Agamemnon) ölümünden sorumlu tuttuğu annesinden (Clytamnestra) intikam almak için çareler aramaktadır. Amacına erişmesi için ona bir direnişçi olan erkek kardeşi (Orestes) yardımcı olacaktır. Ana öyküyle paralel seyreden bu alegorik yan öykü de Klasik YunanTrajedisiOresteia'yı andırır.[3][4][6]
1975 - Uluslararası Selanik Film Festivali'nde; "En İyi Film", "En İyi Yönetmen", "En İyi Senaryo", "En İyi Erkek Oyuncu", "En İyi Kadın Oyuncu" ve "Yunan Eleştirmenler Birliği Ödülü"
_Soundtrack.jpg)