Krasnaya Polyana (Rusça: Красная Поляна (Kızıl Çayır ya da Güzel Çayır anlamına gelmekte); Abhazca Ҟәбаадәы; Adigece: Iэткъуадж, 1атъуадж,Atkuac=Yüksek Köy; Kabardeyce Іаткъуаджэ, Iаткъуажэ), Soçi, Krasnodar Krayı, Rusya'da yer alan belde. Mzımta Irmağı vadisinde, Karadeniz'e 39 km uzaklıkta ve 600 metre yüksekliktedir. 2009 sayımına göre nüfusu 3.972'dir. Belde, Soçi'de düzenlenecek olan 2014 Kış Olimpiyatları müsabakalarına ev sahipliği yapacaktır.
Tarihçe
21 Mayıs 1864'te, dört ayrı yönden gelen 4 Rus askerî birliği ya da batıda Daho, kuzeyde Küçük Laba, doğuda Abhaz Pshu, güneyde de Ahçipsov Müfrezesi, geldikleri yönleri temsilen bu yerde konumlandı. Rus Çarı II.Aleksandr'ın kardeşi, Kafkasya Orduları Başkomutanı ve Naip Grandük Mihail Nikolayeviç bir konuşma yaparak, Çerkeslerle sürdürülen bir uzun savaşın kendi zaferleriyle sona erdiğini, temizlenmekte olan bu yerlerin ebedi bir Rus toprağı olarak kalacağını ilan etti. Ardından büyük bir dini ayin ve büyük bir askeri geçit töreni de düzenlendi. Savaşa katılanlara madalya ve nişanlar dağıtıldı. Kutsal haç dolaştırıldı ve bütün askerler Ortodoks papazları tarafından kutsandı.
21 Mayıs günü, her yıl, başta Krasnaya Polyana'da olmak üzere, yer yer toplantılar düzenleyen Rus milliyetçileri tarafından halen bir zafer günü; karşı kesimi oluşturan Şapsığ, Adige, Çerkes, Kabartay ve Ubıh gibi farklı adlarla anılan, ancak hepsi Adıge/ Çerkes kökenli olanlar tarafından, ayrıca Çerkeslerle soybağı olan Abaza ve Abhaz halklarının diasporaları tarafından da, Çerkeslerle birlikte bir "Yas Günü" olarak yaşatılmaktadır.[1][2][3]
1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan beri Çerkesya'ya yönelik istila harekâtını sürdüren ve ilerleten Ruslar, 1863 sonbaharına doğru Abadzeh ve Şapsığlara, 24 Mart 1864'te de Vıbıh ve Cigetlere (Sadz) boyun eğdirmişlerdi. Rus devlet programının kapsamı, 1864 Çerkesya'sını Çerkes nüfusundan bütünüyle arındırmayı, boşaltılan coğrafyaya Rus nüfusu yerleştirmeyi, yerli nüfusu Türkiye'ye sürmeyi, isteyenler çıkarsa, sınırlı sayıda olması koşuluyla, onları Kuban Irmağı solunda gösterilecek yerlere askeri gözetim altında yerleştirmeyi içeriyordu.
Güneyde Bzıb Irmağı'na değin yayılan Çerkesya'nın Karadeniz kıyılarını boydan boya ele geçiren Ruslar, bir yandan, daha yükseklerde bulunan yamaç alanları tarıyor, Çerkes köylerini bir bir ateşe veriyor, bir yandan da Karadeniz kıyısında toplanmış olan halkı, aşama aşama Türkiye'ye gönderiyorlardı. Bu arada sürgün kararına uymayan ve dağlık alanlarda barınan Ahçıps, Aibga ve Pshu topluluklarına yönelik kapsamlı bir harekâtın hazırlıklarını sürdürüyorlardı.
Söz konusu üç topluluk, çıkılması çok zor olan Aibga köyünde bir yığınak yapıp direnme kararı aldılar. Ama, harekâta katılan Rus birliklerinin ölçüsüz üstünlüğü karşısında başarı umudu yitirildi, diğer köylerden gelen savaşçılar Aibga'dan ayrılıp kendi köylerine döndüler, oralardan da Türkiye'ye göç etmek üzere Karadeniz kıyısında toplandılar. Aibga köyü, üstün Rus birlikleri karşısında direndi, ama Rus ilerleyişini durduramadı, Aibga köyü Rus birliklerinin eline geçti ve yakıldı. Aibgalılar, temsilcilerini gönderip 12 Mayıs 1864'te boyun eğdiklerini Ruslara bildirdiler. Aibgalılar da, diğer Çerkesler gibi kıyıya inip Türkiye'ye göç ettiler.
Krasnaya Polyana'daki kayakçılar.
Dört değişik yönden harekâta katılan Rus birlikleri, daha öncesinden kararlaştırıldığı üzere, 21 Mayıs 1864'te, göreve yeni atanmış olan Kafkasya Ordusu Başkomutanı Veliaht Prens Mihail Nikolayeviç başkanlığında Kbaada Yaylası'nda (Krasnaya Polyana) toplandılar. Burada büyük bir dini ve askeri tören düzenlendi. Bir konuşma yapan Veliaht Prens (Grandük), Kafkas Savaşı'nın kendi başarılarıyla tamamlandığını açıkladı. Ama dağlarda saklanan Çerkes kalıntılarının da katılımıyla güçlenen Hak'uç topluluğu, 1864 sonrasında, 1865 yılı sonlarına değin, dahası yer yer 1870'li yıllara, yani tükenene değin direnişini sürdürdü. Sonuç olarak, yerel halk yurdundan soykırım ve etnik temizlik yoluyla ve bütünüyle arındırıldı, ama Hak'uç direnişi nedeniyle Rusların bölgeye güven içinde yerleşmeleri 1880'li yıllara değin gecikmiş de oldu. Bu arada ılıman ve yağışlı (yılda 1.000 mm'nin üzeri yağışlı) bir iklimi bulunan Çerkesya'nın Karadeniz bölgeleri, geçilmesi olanaksız çalı, diken ve sarmaşıklarla kaplandı. Aradan 140 yılı aşkın bir zaman geçmiş olmasına karşın, eski ekili alanlar Ruslar tarafından hala tam saptanamamış durumdadır. Soçi'den ara sıra havalanan helikopterler eski ekili alanları ve güzel manzaralı yerleri saptamaya çalışmakta, saptanan yerler, Rus makamları tarafından yeni siteler oluşturularak, Rusya içlerinden getirilen ya da dışarıdan dönüş yapan Rus yerleşimcilere tahsis edilmekte, yerli Çerkesler ise, bu yerleşime kazanılmış yerlerden uzak tutulmaya çalışılmaktadır.
Eski Atkuac Çerkes köyü yerinde, şimdi Krasnaya Polyana (Kızıl ya da Güzel Çayır) adı verilen bir Rus yerleşimi bulunmaktadır.Burada,1864 yılında Çerkes Ulusal Meclisi'nin son toplantısı yapılmıştır (Bkz.Nıbe Anzor,'Çerkes Meclisi 150 Yaşında...', internet).Ruslar da bir yanıt olarak Çerkesya'nın fethi onuruna bu yerde,21 Mayıs 1864'te bir dini ve askeri tören düzenlemişlerdi.Bazı Rus milliyetçileri her yıl 21 Mayıs'ta Krasnaya Polyana'da toplanıp fetih gününü anıyorlar ve 1864'ü ve onu gerçekleştiren atalarının fütuhatçı ruhunu diri tutmaya çalışıyorlar.
Bu yakınlarda Adigey Cumhuriyeti Devlet Parlamentosu-Khase, bir sınır değişikliğine gidilerek, kendi tarihsel toprağı olması ve Krasnodar Kray tarafından kuşatılmışlığa son verilmesi gerekçeleriyle, sınırlarının, Krasnaya Polyana da dahil, Abhazya'ya değin uzatılması, ara yerdeki tarihi Adıge topraklarının Adigey Cumhuriyeti sınırları içine alınması talebinde bulundu.[4]
Krasnaya Polyana yöresinde 535 ile 2.228 metre düzeylerinde kayak yapma olanağı, İsviçre ve AvusturyaAlplerine benzeyen güneşli ve dinlendirici bir dağ iklimi, çarpıcı güzellikte bir doğa ve eşsiz manzaralar, kalın ve kızıllaşan bir kar örtüsü vardır. ABD, Kanada ve Avrupa Birliği ülkelerinden, her yıl artan sayıda turist ve sporcu yöreyi ziyaret etmektedir. Krasnaya Polyana, Soçi'de düzenlenecek olan 2014 Kış Olimpiyatları nedeniyle daha da gelişen bir dinlenme ve kış sporları merkezi konumundadır.
Kaynakça
^Semen Esadze. Çerkesya'nın Ruslar Tarafından İşgali. Ankara, 1995, sf. 123-132.
.svg)
