Krško Nükleer Santrali

Krško Nükleer Santrali
Harita
ÜlkeSlovenya
DurumuAktif
Yapım başlangıcı1975
İşletme tarihiNuklearna elektrarna Krško (NEK)

Krško Nükleer Santrali (Slovence: Nuklearna elektrarna Krško, NEK) Slovenya'nın Krško Belediyesine bağlı Vrbina ilçesinde bulunmaktadır. Santral 2 Ekim 1981'de elektrik şebekesine bağlandı ve 15 Ocak 1983'te ticari olarak işletmeye açıldı. O zamanlar Yugoslavya'nın bir parçası olan Slovenya ve Hırvatistan'ın ortak girişimi olarak inşa edildi.

Santral, 1.994 termal megawatt (MW t ) ve 696 megawatt elektrik (MW e ) nominal termal kapasiteye sahip 2 döngülü bir Westinghouse basınçlı su reaktörüdür. Zenginleştirilmiş uranyum (ağırlık yüzde 5'e kadar 235 U), yakıt kütlesi 48.7 ile çalışır. 121 yakıt elemanı, moderatör olarak demineralize su ve gücü düzenlemek için her biri gümüş, indiyum ve kadmiyum alaşımlarından yapılmış 36 demet 20 kontrol çubuğu ile üretim yapar. Kardeş santrali Brezilya'daki Angra I'dir.[1]

İşletme şirketi Nuklearna elektrarna Krško (NEK), Sloven devlet şirketi Gen Energija ve Hırvat devlet şirketi Hrvatska elektroprivreda'nın (HEP) ortak mülkiyetindedir. Santral, Slovenya'nın dörtte birinden fazlasının ve Hırvatistan'ın elektrik ihtiyacının %15'ini sağlıyor.[2][3]

Tarih

1970'lerin başında, Tito'nun Yugoslavya hükûmeti, Hırvatistan ve Slovenya'nın kurucu cumhuriyetlerinde ek elektrik üretimi ihtiyacı olduğuna karar verdi. Yerli bir uranyum kaynağı mevcutken, Siemens (Almanya) ve Westinghouse'dan (ABD) pratik boyutta tek bir nükleer enerji santrali için teklifler alındı. ABD hükûmeti ile yapılan anlaşma ile Westinghouse şirketi ile anlaşma sağlandı.

1998'de Slovenya Hükûmeti NEK'i kamulaştırdı ve Krško'dan Hırvatistan'a elektrik vermeyi durdurdu. 1999'da Hırvatistan, arz yetersizliği nedeniyle tazminat davası açtı. Ocak 2001'de, iki ülkenin liderleri Krško santralinin eşit mülkiyeti, nükleer atık için ortak sorumluluk ve karşılıklı taleplerin tazmini konusunda anlaştılar.[4] Tesisin ortak yönetimi 1 Ocak 2002'de başlayacaktı. Ancak, yerel halkın protestoları nedeniyle ancak 2003 yılında faaliyete başladı. Nükleer Santral'den enerji alınmayan dönemler için Hırvatistan Aralık 2015'te Uluslararası Yatırım Anlaşmazlıklarının Çözümü Merkezi'ne başvurdu. Mahkeme, Hırvatistan lehine karar vererek ülkeye 40 milyon €'dan fazla tazminat, faiz ve avukatlık ücreti ödenmesine karar verdi.[5]

Santralin, Slovenya tarihindeki en büyük deprem olan 1511 Idrija depreminin şiddetine kadar hasar almaması bekleniyor. 2011 Fukushima nükleer felaketinden sonra sismik olarak güçlendirilmiştir.[6] Tesis 2020'deki Zagreb depreminden ve Petrinja depreminden hiçbir hasar görmedi.[7][8]

Kaynakça

  1. ^ "Archived copy" (PDF). 4 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2009. 
  2. ^ "Croatia, Slovenia's nuclear plant safe: Croatian president — EUbusiness.com | EU news, business and politics". 1 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020 – www.eubusiness.com vasıtasıyla. 
  3. ^ "Production of Electrical Energy". NEK. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2022. 
  4. ^ Olga Ramljak (24 Eylül 2001). "Hrvatska Sloveniji oprašta 200 milijuna dolara duga" [Croatia forgives $200 million in debt owed by Slovenia]. Slobodna Dalmacija (Hırvatça). 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2010. 
  5. ^ "Slovenija HEP-u mora isplatiti više od 40 mil. eura za neisporučenu struju iz Krškog" [Slovenia must pay over €40 million to HEP for undelivered power from Krško]. Večernji list (Hırvatça). 18 Aralık 2015. 21 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017. 
  6. ^ "Potres u Hrvatskoj osjetilo je oko šest milijuna ljudi. Zaustavljen rad nuklearke Krško" [Earthquake in Croatia felt by around 6 million people. Krško Nuclear Power Plant stopped]. Večernji list (Hırvatça). Zagreb, Croatia. HINA. 29 Aralık 2020. 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  7. ^ "After Earthquake the Krško NPP Operates Undisturbed" (İngilizce). Government of Slovenia. 22 Mart 2020. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  8. ^ "Krško Nuclear Plant Scheduled For Restart After Croatia Earthquake". NucNet.org (İngilizce). 30 Aralık 2020. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022.