Koha, dünyanın dört bir yanındaki kütüphane, okul ve akademik kurum tarafından kullanılan, özgür yazılım ürünü bir kütüphane otomasyon yazılımıdır.
Tarihçe
Koha, Yeni Zelanda'da, Horowhenua Library Trust için Kapito Communications Şirketi ve gönüllülerden oluşan bir ekip tarafından, açık kaynak kodlu olarak 1999 yılında geliştirilmeye başlanmıştır. Maori dilinde "armağan" anlamına gelen Koha adı ilk olarak 2000 yılında kullanılmaya başlanmıştır.[1] 1999 yılından günümüze aktif olarak geliştirme süreci devam eden Koha, Türkiye'de ve Dünya'da pek çok kurum ve üniversite tarafından kullanılmakta ve desteklenmektedir.
Özellikler
Koha, özgür yazılım lisanslı yazılımlar arasında aktif, hızlı gelişen ve iyi yapılandırılmış kod temeline sahip projelerdendir. Üstün özelliklerinin yanında ücretsiz ve açık kaynak kodlu olması, kütüphaneler için bütçe bakımından da önemli avantaj sağlamaktadır.
Koha diğer ticari rakiplerine göre çok daha hızlı geliştirilmekte ve aşağıda sayılan tüm modülleri içermektedir:
- Kataloglama
- Otorite Kayıtları Yönetimi
- Süreli Yayınlar
- Kullanıcı Yönetimi
- Sağlama
- Dolaşım
- ILL
- OPAC
- Geniş Raporlama ve İstatistik
- Parametrik Yönetim
- Z39.50, Edicat vb Uluslararası Protokoller
Ödüller
- 2000 yılı Not for Profit bölümünde 2000 Interactive New Zealand Awards[2]
- 2000 yılı LIANZA / 3M "Kütüphanelerde İnovasyon" Ödülü. Award for Innovation in Libraries[3]
- 2003 yılı kazananı. Les Trophées du Libre
- 2004 yılı kazanılan ödül. Computerworld'ün Kâr Amacı Gütmeyen Organizasyonlarda BT Ödülü Use of IT in a Not-for-Profit Organisation Computerworld Excellence Awards[4]
- 2014 Yeni Zelanda AKK/ÖY Ödülleri Finalisti: Open Source Software Project New Zealand Open Source Awards[5]
Koha'nın Türkiye'deki kullanımı
Koha, tüm Dünya'da her büyüklükte kütüphanede kullanılmakta ve her yıl farklı sistemlerden ciddi bir göç almaktadır. Türkiye'de ve Kuzey Kıbrıs'ta da uzun yıllardır kullanılmaktadır. Açık kaynak kodlu olan kütüphane otomasyon sistemine Türkiye'de birden fazla sektör firması destek vermekte olup, özellikle 2020 yılından sonra sistemi kullanan sayısı artmıştır.
Koha 2014 yılından itibaren Halk Kütüphaneleri'nde de kullanılmaya başlanmış ve 2017 yılından itibaren Koha—Devinim sürümü ile Türkiye'deki 1.136 kütüphanede, 15.000.000 üzeri kitap ve 1.800.000 kullanıcı ile Dünya'nın en çok şubeli ve kullanıcılı kütüphane otomasyon sistemlerinden biri olmuştur.
Bunlar dışında,
gibi üniversiteler, dernekler, vakıflar, okul kütüphaneleri de kullanmaktadır.
Uluslararası konferanslar
KohaCon, Koha Topluluğu'nun her yıl bir kıtada gerçekleştirmeye çalıştığı uluslararası konferansa verilen addır. Çok farklı ülkelerden geliştiricilerin, Koha desteği veren firmaların ve kütüphanecilerin katılımıyla bilgi alışverişi ve sosyalleşme olanağı sağlayan bir etkinliktir. Aşağıda farklı yıllarda yapılan konferansları görebilirsiniz:
- KohaCon 2006, 2-3 Mayıs, Paris, Fransa
- KohaCon 2009, 15-17 Nisan, Plano, Teksas[6]
- KohaCon 2010, 25 Ekim-2 Kasım, Wellington, Yeni Zelanda[7]
- KohaCon 2011, 31 Ekim-6 Kasım, Thane, Hindistan
- KohaCon 2012, 5-11 Haziran, Edinburgh, İskoçya[8]
- KohaCon 2013, 16–22 Ekim, Reno, Nevada[9]
- KohaCon 2014, 6–11 Ekim, Cordoba[10]
- KohaCon 2015, 19–25 Ekim, Ibadan[11]
- KohaCon 2016, 30 Mayıs-4 Haziran, Selanik[12]
- KohaCon 2017, 19-23 Haziran, Manila[13]
- KohaCon 2018, 10-16 Eylül, Portland[14]
- KohaCon 2019, 20-24 Mayıs, Dublin[15]
- KohaCon 2020, 19-25 Ekim Wellington[16]
- KohaCon 2021, 13-18 Ekim, İslamabad
Sürümler
Koha sürümleri yılda 2 adet ana sürüm ve her ay 1 adet ara sürüm olarak yapılmaktadır. Her bir Koha sürümü, yıl ve ay bilgisi barındırır.[17]
Dış bağlantılar
Kaynakça
