Kazım Taşkent

Kazım Taşkent
Doğum27 Temmuz 1894
Preveze
Ölüm5 Mart 1991
İstanbul
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı
MeslekMühendis, sanayici, iş insanı, yönetici ve siyasetçi

Arif Kazım Taşkent[1] (d. 27 Temmuz 1894, Preveze, Osmanlı Devleti - ö. 5 Mart 1991, İstanbul, Türkiye), Türk mühendis, sanayici, iş insanı, yönetici ve siyasetçi. Kazım Taşkent; Kırklareli Alpullu Şeker Fabrikası'nın, Eskişehir Şeker Fabrikası'nın, Tokat Turhal Şeker Fabrikası'nın, Doğan Sigorta Şirketi'nin, Yapı Kredi Bankası'nın, Yapı Kredi Yayınları'nın, Doğan Kardeş Dergisi'nin[2] ve Doğan Kardeş Kitap Serisi'nin kurucusudur.

Hayatı

Kazım Taşkent, 27 Temmuz 1894 yılında Preveze'de doğdu. Babası Mehmet Nakyettin Bey, annesi Müzeyyen Hanım'dı.[1] Mehmet Nakyettin Bey'in diğer iki kardeşi Çanakkale Savaşları'nda 3. Kolordu Komutanı olan Esad Paşa ve diğeri de 2. Ordu Komutanı olan Vehip Paşa'dır. Diğer iki kardeşinin aksine Kazım Taşkent'in babası olan Mehmet Nakyettin Bey, adalet mesleğini tercih etmişti. Soyadı Kanunu'nun çıkmasıyla beraber üç kardeş üç farklı soyadı aldı. Vehip Paşa Kaçı, Esat Paşa Bülkat, Mehmet Nakyettin Efendi ise Taşkent soyadını aldı.[3]

Kazım Taşkent, ilköğrenimini Demirhisar'da, ortaöğrenimini İstanbul'da ve lise öğrenimini de Üsküp'te tamamladı. Daha sonra İstanbul Yüksek Mühendis Mektebi'ne iki yıl devam etti. Burada eğitimini sürdürürken askere alındı. Çanakkale Cephesi'nden sonra Kafkasya Cephesi'ne gitti. Savaşın sona ermesinden sonra da bir süre orada kalan Türk kuvvetleriyle irtibatı sağlamakla görevlendirildi. Buradan yurda 22 Şubat 1919 tarihinde dönebildi.

Devlet bursuyla Almanya'ya giderek Hannover Mühendislik Okulu'nda kimya mühendisliği okuyan Kazım Bey, buradan mezun oldu mecburi hizmet için yurda döndü ve 7 Ocak 1925 tarihinde Ticaret Bakanlığı Sanayi Şubesi'nde çalışmaya başladı. 17 Şubat 1926 tarihinde Alpullu Şeker Fabrikası'nın kuruluş çalışmalarında görev aldı ve ilk müdürü oldu. 1928 yılında sanayi müfettişliğine terfi etti. 1930'da Zonguldak Kömür İşletmeleri genel müdür yardımcılığına atandı. İki yıl sonra 1 Ekim 1932'de Türkiye Şeker Fabrikaları'nın genel müdürü oldu. Bu görevini 1944 yılına kadar sürdürdü.

1944 yılında Doğan Sigorta ve Yapı ve Kredi Bankası'nı kurarak bu şirketlerin yönetim kurulu başkanlıklarını üstlendi.[4]

Demokrat Parti'den Manisa milletvekili olarak dokuzuncu dönemde meclise girdi. Milletvekilliği görevinden 16 Şubat 1953 tarihinde istifa ederek ayrıldı.[1]

1940'lı yıllarda Abdülmecid Efendi Köşkü'nü satın aldı.

Kazım Taşkent, Yaşadığım Günler ve Atatürk’ün Aydınlığını Yaşama başlıklı iki kitabında hayat hikâyesini ve anılarını derledi. Oğlu Doğan'ın okuduğu Alp dağlarında bir kasabada meydana gelen heyelanda ölümü üzerine Doğan Kardeş dergisini yayınlattı. Evli ve iki çocuk babası olan Kazım Taşkent, 5 Mart 1991 tarihinde öldü. Nâaşı, Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

Kaynakça

  1. ^ a b c "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  2. ^ Çelik, Tuğba (2014). "Türkiye'de Çocuk Olmanın Tarihi: Doğan Kardeş Dergisi". Hasan Ersel. Kazım Taşkent, Yapı Kredi ve Kültür Sanat. Yapı Kredi Yayınları: 193-232. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022. 
  3. ^ Taşkent, Kâzım, 1894-1991. (1997). Yaşadığım günler : yaşantı. 1. baskı. Beyoğlu, İstanbul: YKY. ISBN 975-363-649-0. OCLC 38601929. 
  4. ^ "Yapı Kredi Hakkında Tarihçe". Yapı Kredi Yatırımcı İlişkileri. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023.