PROFILPELAJAR.COM

Küre Dağları Millî Parkı
Küre Dağları Millî Parkı
Tür	Millî Park
Konum	Kastamonu / Bartın
Koordinatlar	41°40′04″K 33°08′29″D / 41.66778°K 33.14139°D
Yüzölçümü	37,000 ha
Açılış	1999
Durum	Faaliyette
Resmî site	http://www.kdmp.gov.tr/

Küre Dağları Millî Parkı, Karadeniz Bölgesi'nin batısında Küre Dağları üzerinde yer alan millî parktır. Park Kastamonu ve Bartın il sınırları içerisinde kalmaktadır. İdarî olarak millî park çevresindeki ilçe merkezleri ise Azdavay, Pınarbaşı, Ulus, Kurucaşile, Amasra ve Cide'dir. Küre Dağları Millî Parkı, yakın çevresini oluşturan tampon bölgelerle birlikte 103575 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Millî parkın kendisi ise 34018 hektar büyüklüğünde ve Batı Karadeniz Karst Kuşağı içinde yer almaktadır.

Çeşitli faktörlerle giderek tahrip olan Küre Dağları ve üzerindeki ormanların batı bölümü bitkisel çeşitlilik yönünden çok zengindir. Milletlerarası kuruluşların Karadeniz Bölgesi içinde, korunması öngörülen bu dağların en hassas bölümü, 1999 yılında bir millî park haline getirildi. Akdeniz iklim bölgesinin tehlikedeki bölgelerinden sayılan bu geniş alanın bir bölümünün böylece korunmaya alınması, çevredeki daha büyük alanların korunmasına yönelik bir ilk adım oldu.1990'lı yıllarda Avrupa'da acil şekilde korunması gereken, yani yok olmaya doğru giden tabiî alanlar, 20 sıcak nokta başlığı altında bir listeye alındı. Türkiye'deki 8 ayrı hassas noktadan, bu listeye girebilen ancak Küre Dağları oldu. Bölgenin korunmasındaki en büyük hedef, bölgenin, bölgede yaşayanların geçimlerini baltalamayacak şekilde, çevre örtüsüne hayli zarar veren bakır madenciliği ve taşocakları ile tarla açmak için yapılan tarım faaliyetlerinden uzak tutulmasıdır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Genel olarak Küre Dağları, Kuzey Anadolu Dağları'nın Bartın ile Sinop arasında kalan epeyce uzun olan ve sahile bakan batı bölümüne denilir. Küre Dağları'nın özellikle batı kesimi, Karadeniz Bölgesi'nin en geniş ve nemli ormanlarına sahiptir. Bölgenin karstik (kireçtaşı) arazi yapısı yoğun yağış ve su aşındırması sebebiyle oluşan dev kanyonlar (mahallî adıyla kısıklar) ve mağaralar bu gür ormanlarla birleşince ortaya özel ekosistemler çıkmıştır. Bunlar orman ekosistemi, akarsu ekosistemi ve kanyon ekosistemi biçimde özetlenir. Türkiye'nin en önemli ormanları olarak kabul edilen Karadeniz ormanları yükseltiye bağlı olarak 5 ayrı kuşak (zon) meydana getirir. Küre ormanları, kıyıdaki Alçak ile 600–1000 m arasındaki Ilıman-Soğuk orman kuşaklarında bulunduğu kabul edilir. Buralarda öncelikle kıyıda cepler halinde, zeytin, mersin, kestane, kocayemiş ve kızılçam. İç veya yukarı kesimlerde göknar, kayın, akçaağaç egemenliğindeki karışık ormanlar bulunur. Geçilmesi olanaksız olan orman altı dokusu da hesaba katıldığında hiç geçit vermeyen bu vahşi coğrafyada boz ayı, karaca, yabandomuzu, susamuru gibi birçok hayvan türü yaşıyor. 1999 yılında Bolu'dan getirilen bir grup kızıl geyik ise tabiata tekrar salındı. Kızıl geyikler, 1950'li yıllarda Anadolu'da tabiatta tamamen tükenmişti. Uzun süredir bölgede rastlanmayan kurtların izlerine ise kısa süre önce tekrar rastlandı. Yeni tespit edilen Abant Kazgagası endemik bitki tür sayısını 158 yapmıştır. Gelincikgiller ailesinde bulunan kazgagası Hasan Yaşayacak tarafından tespit edilmiş ve Yusuf Ardı tarafından görüntülenmiştir.^[1]

Özellikle millî park sınırları içinde bulunan Horma, Valla, Çatak ve Aydos kanyonları kendi aralarında ilginç ve özel bir ekosistem de oluştururlar. Valla kanyonu, 1000 metrenin üzerindeki duvarları ve fırtına şeklinde esen sert rüzgarlarıyla ulaşımı hayli zor bir noktadır.^{[kaynak belirtilmeli]}

Millî park sınırları içinde kalan bir diğer tabii oluşum da Ilgarini Mağarası'dır. Bu mağaranın son iki saatlik yürüyüş kısmı nemli, balta girmemiş ve epeyce dik bir yokuşa sahip ormanda yapılmaktadır. Ancak rehber almak şartıyla ulaşılabilecek olan mağaranın girişi devasa boyuttadır ve ağzından itibaren toplam uzunluğu 850 m, derinliği 250 m'dir. Ilgarini, Türkiye'nin en derin mağaraları arasında yer almaktadır.^[2] Mağaranın girişinde Bizans dönemine ait olduğu sanılan, yaklaşık on hanelik bir köy yıkıntısı ve su sarnıçları defineciler yüzünden tanınmaz hale gelmiştir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Bütün bu özellikleriyle, Türkiye'deki tabiat yürüyüşü mekânları arasında önemli bir yere sahip olan park, 8 Ekim 2012'de PAN Parks sertifikası aldı.^{[kaynak belirtilmeli]}

Kaynakça

^ "Küre Dağları'nda Yeni Endemik Tür Belirlendi". Haberler.com. 8 Mart 2017. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2015.