Iraksak evrim

Darwin'in ispinozları veya Galapagos ispinozları.

Iraksak evrim, gruplar arasında farklılıklar oluşması sonucu yeni türlerin oluşmasıdır, bu genelde bir türün iki farklı ortamda uğradığı mutasyonlara adaptasyonunun bir sonucu olarak meydana gelir. Omurgalıların uzuv yapısı ıraksak evrimin bir örneğidir, farklı türlerdeki uzuv yapısının ortak bir kökeni vardır ama yapı ve işlev bakımından farklılaşmışlardır.

"Iraksak evrim" kavramı moleküler biyoloji bağlamında da kullanılır. Bu durumda, birbirine benzer (homolog) iki gen ve onlardan üretilen proteinler veya bunlar dizileri söz konusudur. Hem ortolog genlerin (türleşme olayı sonunda ortaya çıkan genler) hem paralog genlerin (bir topluluk içinde gen ikilenmesi sonucu meydana gelen genler) ıraksak evrim gösterdiği söylenebilir. Aynı canlı türündeki iki gen arasında ıraksak evrim olması mümkündür. Daha karmaşık sistemler, örneğin iki metabolik yolak, için de ıraksak evrim kavramı uygulanabilir.

Iraksak evrimde benzerlik ortak kökenden kaynaklanır, ortak atasal bir yapıda meydana gelen değişiklikler altta yatan benzerliği daha örtememiştir. Buna karşın yakınsak evrimde, değişime uğrayan yapı veya işlevler farklı kökenlere sahiptir, ama ekolojik veya fiziksel baskılar bunları birbirlerine benzer hale doğru değişmelerine neden olur. Anatomide görülen analog yapılar bunun bir örneğidir.

Örnekler

Elma kurtçuk sineği (Rhagoletis pomonella) eskiden Avustralya'daki alıç meyvesine yumurtlardı. 1860'larda bu sineklerin bazıları elmaların içine yumurtlamaya başladı. Bu gıda kaynağının bolluğundan dolayı hızla çoğaldılar. Günümüzde iki ayrık tür vardır, biri olgun elmalar içinde üremektedir, öbürü ise yerli alıç meyvesinde. Bu iki sinek, geçirdikleri farklı evrimleşme süreçleri sonucu farklı üreme zamanları ve ayırdedici fizisel özellikler edinmişlerdir.[1]

Kullanım

Bu terimin kullanımı Albert Lester'e dayanır ama bu ve ilgili terimlerin anlamı araştırıcıdan araştırıcıya biraz fark etmektedir. "Iraksak evrim" genelde evrimsel ilişkilerden sözedilirken kullanılan bir terimdir, "yakınsak evrim" ise benzer yapı ve işlevlerin evrim yoluyla birbirlerinden bağımsız olarak oluşması için kullanılır. Paralel evrim terimi birbiriyle yakın ilişkili türlerde benzer yapıların oluşması için kullanılır, buna karşın yakınsak evrim birbirlerine çok daha uzak sayılan kladlarda görülen yapılar için kullanılır. Örneğin, omurgalılardaki önayak yapısının kuşlar ve yarasalarda kanada dönüşmesi bazılarınca paralel evrime örnek olarak sayılır. Omurgalıların önayak yapısının ortak bir kökeni vardır ve dolayısıyla ıraksak evrim gösterirler. Ancak, bu önayak yapısının değişime uğrayarak kanada dönüşmesi birkaç omurgalı kladında bağımsız ve paralel olarak meydana gelmiştir.

Karmaşık yapılarda yapının bazı özellikleri ıraksak bazıları ise yakınsak evrimden dolayı olabilir. Göz durumunda, farklı kladlarda gözün farklı kökeni olduğu zannedilirdi ama bunun böyle olmayabileceği öne sürülmüştür. Işığa duyarlı bir gözün oluşması pek çok kladda ıraksıyor olabilir ama gözün yapısının ayrıntıları (sefalopodlar ve omurgalılarda ışığı odaklama mekanizmaları, örneğin) bazı yakınsak veya paralel unsurlar içerebilir.[2]

Iraksak evrimin bir diğer örneği Darwin'in ispinozlarıdır, bunların orijinal bir ispinoz türüden evrimleşmiş 80 çeşidi vardır. Bir diğer örnek, insan, yarasa ve balinanın uzuvlarının 5 parmakla sonlanmasıdır. Bu canlılar ortak bir atadan evrimleşmişler ama çevresel baskılar gösterdikleri adaptasyonlar sonucu bu iskelet yapısına yükledikleri işlevde farklılaşmışlardır.

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ Feder, J. L. (1998) The apple maggot fly, Rhagoletis pomonella: flies in the face of conventional wisdom about speciation? In Howard, D. J. & Berlocher, S. H. (Eds.) Endless Forms: Species and Speciation. New York, Oxford University Press.
  2. ^ Gehring WJ. Historical perspective on the development and evolution of eyes and photoreceptors. Int J Dev Biol. 2004;48(8-9):707-17.

Kaynakça

  • Schneider RA. Developmental mechanisms facilitating the evolution of bills and quills. Journal of Anatomy 2005 Nov;207(5):563-73.
  • Murphy WJ, Pevzner PA, O'Brien SJ. Mammalian phylogenomics comes of age. Trends Genet. 2004 Dec;20(12):631-9.
  • Good JM, Hayden CA, Wheeler TJ. Adaptive Protein Evolution and Regulatory Divergence in Drosophila. Mol Biol Evol. 2006 Mar 14
  • Yoshikuni Y, Ferrin TE, Keasling JD. Designed divergent evolution of enzyme function. Nature. 2006 Feb 22
  • Rosenblum EB. Convergent evolution and divergent selection: lizards at the white sands ecotone. Am Nat. 2006 Jan;167(1):1-15.
  • De Grassi A, Lanave C, Saccone C. Evolution of ATP synthase subunit c and cytochrome c gene families in selected Metazoan classes. Gene. 2006 Feb 3;

Read other articles:

Loire-Atlantique (44) Informasi Region: Pays-de-la-Loire Prefektur: Nantes Subprefektur: AncenisChâteaubriantSaint-Nazaire Penduduk - Jumlah (1999) - Kepadatan 1 134 266 logxantoj166 jiwa/km² Area 6 815 km² Arondisemen4 Kanton 59 Komune 221 PresidenDewan Jenderal Patrick Mareschal Lokasi Loire-Atlantique (bahasa Breton Liger-Atlantel) adalah departemen di Prancis (nomor urut 44) di barat laut Prancis dekat perbatasan Samudra Atlantik dan muara Sungai Loire. M...

 

Abdul Haris (akademisi) Wakil Rektor Bidang Akademik dan Kemahasiswaan Universitas IndonesiaMasa jabatan20 Oktober 2020 – petahanaDitunjuk olehAri Kuncoro PendahuluRosari SalehPenggantimasih menjabatWakil Rektor Bidang Riset dan Inovasi Universitas IndonesiaMasa jabatan12 Desember 2019 – 20 Oktober 2020 PendahuluRosari SalehPenggantidrg. Nurtami, Ph.D.Dekan Fakultas Matematika dan Ilmu Pengetahuan Alam Universitas IndonesiaMasa jabatan2014 – 12 Desember 2019 P...

 

Parramatta Eels Informasi klub Nama penuh Parramatta DistrictRugby League Football Club Nama panggil Parra Nama pendek Eels Didirikan 1947 dengan nama Parramatta Detail terkini Lapangan Parramatta StadiumParramatta, Sydney (21,487) CEO Paul Osborne Pelatih Daniel Anderson Kapten Nathan Cayless Kompetisi National Rugby League 2009 Runner-Up Records Kejuaraan 4 (1981, 1982, 1983, 1986) Kejuaraan kecil 5 (1977, 1982, 1986, 2001, 2005) Cap terbanyak 266 - Nathan Hindmarsh Poin terbanyak 2,107 - ...

GolkondaBenteng GolkondaInformasi umumKotaHyderabadNegara IndiaRampung1600s Golkonda (Telugu గోల్కొండ) adalah reruntuhan kota di India selatan yang merupakan ibu kota dari Kerajaan Golkonda (c. 1364–1512). Kota ini terletak di sebelah barat Hyderabad, negara bagian Telangana, India. Pranala luar Photos of Golkonda Fort on HyderabadPlanet.com Diarsipkan 2013-03-27 di Wayback Machine. Golkonda among 7 Wonders Of Hyderabad[pranala nonaktif permanen] Golkonda at the Isla...

 

  Grand Prix Qatar 2022Detail lombaLomba ke 1 dari 21Grand Prix Sepeda Motor musim 2022Tanggal6 Maret 2022Nama resmiGrand Prix of QatarLokasiSirkuit Internasional LosailLusail, QatarSirkuitFasilitas balapan permanen5,380 km (3,343 mi)MotoGPPole positionPembalap Jorge Martín DucatiCatatan waktu 1:53.011 Putaran tercepatPembalap Enea Bastianini DucatiCatatan waktu 1:54.338 (lap 17) PodiumPertama Enea Bastianini DucatiKedua Brad Binder KTMKetiga Pol Espargaró HondaMoto2Pole...

 

Chronologie de la France ◄◄ 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 ►► Chronologies 1er août : Jacques Clément assassine le roi à coup de couteau.Données clés 1586 1587 1588  1589  1590 1591 1592Décennies :1550 1560 1570  1580  1590 1600 1610Siècles :XIVe XVe  XVIe  XVIIe XVIIIeMillénaires :-Ier Ier  IIe  IIIe Chronologies thématiques Art Architecture, Arts plastiques (Dessin, Gravure, Peinture et Sculptur...

Little Boy Little Boy adalah sebuah kode nama yang diberikan kepada senjata nuklir yang dijatuhkan di Hiroshima, Jepang pada hari Senin, 6 Agustus 1945. Dia dijatuhkan dari sebuah pesawat B-29 Flying Superfortress bernama Enola Gay yang dipiloti oleh Letkol. Paul W. Tibbets, dari sekitar ketinggian 9.450 m (31.000 kaki). Senjata ini meledak pada 8.15 pagi (waktu Jepang) ketika dia mencapai ketinggian 550 meter. Little Boy merupakan senjata nuklir pertama dari dua yang pernah digunakan dalam p...

 

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أغسطس 2018) شيلينبيرجير فورست     الإحداثيات 47°42′N 13°00′E / 47.7°N 13°E / 47.7; 13  [1] تقسيم إداري  البلد ألمانيا  التقسيم الأعلى منطقة بيرشتيسغاديني�...

 

Cet article traite de l'épreuve masculine. Pour la compétition féminine, voir Tournoi des Six Nations féminin 2007. Pour un article plus général, voir Tournoi des Six Nations. Tournoi des Six Nations 2007 Généralités Sport rugby à XV Organisateur(s) Six Nations Rugby Limited Édition 113e(8e des Six Nations) Date du 3 février au 17 mars 2007 Nations Angleterre Écosse France Irlande Italie Pays de Galles Participants 6 équipes Matchs joués 15 Site web officiel www.rbs6nations.co...

American philosopher David RosenthalEraContemporary philosophyRegionWestern philosophyNotable ideasHigher-order-thought (HOT) theory of consciousness, Quality-space theory of mental qualities Websitewww.davidrosenthal.org David Rosenthal is an American philosopher who has made significant contributions to the philosophy of mind, particularly in the area of consciousness and related topics.  He is professor of philosophy at the Graduate Center of the City University of New York (CUNY)....

 

Outline of the American bank's presence in the UK This article is about J.P. Morgan in the United Kingdom. For the American multinational banking corporation, see JPMorgan Chase. This article contains content that is written like an advertisement. Please help improve it by removing promotional content and inappropriate external links, and by adding encyclopedic content written from a neutral point of view. (February 2023) (Learn how and when to remove this message) JPMorgan Chase is an Americ...

 

Military confrontation For the later battles, see Tell Abyad offensive and Battle of Tell Abyad (2016). Battle of Tell Abyad (2013)Part of the Rojava–Islamist conflict and the Rojava conflict and Syrian civil warMap of the Syrian civil war in November 2013Date19–30 July 2013(1 week and 4 days)LocationTell Abyad, Tell Abyad District, Raqqa Governorate, SyriaResult ISIL/Nusra/Ahrar al-Sham victory Kurdish forces driven out of Tell Abyad[2] Thousands of civilians displaced&...

Partai Rakyat Buruh Hungaria Magyar Dolgozók PártjaPemimpin pertamaMátyás RákosiPemimpin terakhirJános KádárDibentuk12 Juni 1948Dibubarkan31 Oktober 1956Digabungkan dariMKPMSZDPDiteruskan olehMSZMPSurat kabarSzabad NépIdeologiKomunisme StalinismeMarxisme–LeninismeAfiliasi nasionalFront Rakyat PatriotikAfiliasi internasionalKominform (1948–1956)Bendera Berkas:Mkp-sdunificationcongress.jpgPoster kongres unifikasi Partai Rakyat Buruh Hungaria (bahasa Hongaria: Magyar D...

 

Disambiguazione – Se stai cercando altri significati, vedi Giovanni Sartori (disambigua). «Sarà, questa, maggiore democrazia. Ma per esserlo davvero, a ogni incremento di demo-potere dovrebbe corrispondere un incremento di demo-sapere. Altrimenti la democrazia diventa un sistema di governo nel quale sono i più incompetenti a decidere. Il che vuol dire un sistema di governo suicida.» (Giovanni Sartori[1]) Giovanni Sartori Giovanni Sartori (Firenze, 13 maggio 1924 – Roma, 4 apr...

 

Early-14th-century English nobleman Roger MortimerLord lieutenant of Ireland Earl of MarchBaron Mortimer of Wigmore15th-century manuscript illustration depicting Roger Mortimer and Queen Isabella in the foreground. Background: Hugh Despenser the Younger on the scaffold, being emasculatedBorn25 April 1287Wigmore Castle, Wigmore, Herefordshire, EnglandDied29 November 1330(1330-11-29) (aged 43)Tyburn, LondonBuriedWigmore AbbeyNoble familyMortimerSpouse(s) Joan de Geneville, 2nd Baroness Gen...

South Korean politician Choo Kyung-hoMP추경호Choo in 2022Prime Minister of South KoreaActing12 May 2022 – 20 May 2022PresidentYoon Suk YeolPreceded byKim Boo-kyumSucceeded byHan Duck-sooDeputy Prime Minister andMinister of Economy and FinanceIn office10 May 2022 – 28 December 2023Prime MinisterKim Boo-kyumHimself (acting)Han Duck-sooPreceded byHong Nam-kiSucceeded byChoi Sang-mokMinister for Government Policy CoordinationIn office25 July 2014 – 12 January 2...

 

Methodist church Wesleyan has been used in the title of a number of historic and current denominations, although the subject of this article is the denomination titled The Wesleyan Church. For a list of other denominations with Wesleyan in their title, please see Wesleyan Church (disambiguation). The Wesleyan ChurchClassificationProtestantOrientationHoliness MethodistPolityConnexionalismAssociationsChristian Holiness Partnership, National Association of Evangelicals, Wesleyan Holiness Connect...

 

Artikel ini bukan mengenai Anak Jalanan (seri televisi). Anak Jalanan: A New BeginningGenre Drama Roman Laga SkenarioAviv ElhamSutradaraRudi AryantoPemeran Irsyadillah Ersya Aurel Cemal Faruk Dea Annisa Aditya Suryo Penggubah lagu temaAhmad DhaniLagu pembukaCinta Gila oleh Dewa 19Lagu penutupCinta Gila oleh Dewa 19Penata musikJoseph S DjafarNegara asalIndonesiaBahasa asliBahasa IndonesiaJmlh. musim1Jmlh. episode477ProduksiProduser Muhammad Ramdani M. Abul Laits(Eps. 1—122) Sinematogra...

Paule Baudouin Paule Baudouin en novembre 2014sous le maillot de Metz Handball. Fiche d’identité Nationalité France Naissance 25 octobre 1984 (39 ans) Lieu Saint-Denis Taille 1,72 m (5′ 8″) Poste ailière gauche Surnom(s) Poly[1] Situation en club Club actuel Noisy-le-Grand Handball Parcours junior Saisons Club 1998-1999 CA Boissy 1999-2003 US Ivry Parcours professionnel * SaisonsClub M. (B.) 2003-2006 Le Havre AC 2006-2008 Issy les Moulineaux 2008-2010 Team Esbje...

 

Tolvaptan stéréochimie non spécifiée Identification No ECHA 100.219.212 Code ATC C03XA01 PubChem 216237 Propriétés chimiques Formule C26H25ClN2O3 Masse molaire[1] 448,941 ± 0,026 g/mol C 69,56 %, H 5,61 %, Cl 7,9 %, N 6,24 %, O 10,69 %, Unités du SI et CNTP, sauf indication contraire. modifier  Le tolvaptan est une molécule inhibant les récepteurs à la vasopressine et utilisé comme mé...