Resim, yerleştirme, gravür, video, film sanat yönetmenliği
Etkin yıllar
1970’lerden günümüze
Sanat eğitimi
İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Resim Bölümü
Etkilendikleri
Masaccio,Simone Martini, Piero della Francesca
Ünlü yapıtları
Hapishane resimleri
Ödüller
2014 Prince Claus Ödülü, Hollanda; 2002 Simavi Görsel Sanatlar Ödülü, Türkiye; 2016 Uluslararası İstanbul Sanat Fuarı Onur Sanatçısı Ödülü, Türkiye; 2021 Roswitha Haftmann Ödülü, İsviçre
Yaklaşık kırk yıldır aktif olarak üreten sanatçı doksanlardan itibaren birçok önemli uluslararası çağdaş sanat sergisinde yer almaktadır. Yapıtları çeşitli uluslararası özel ve kamusal koleksiyonun parçasıdır. Eserleri genellikle güncel sosyal ve siyasi konuları ele alırken, feminizm, kimlik ve göç gibi temalara odaklanır.
Atıf Yılmaz ile pek çok farklı filminde yakın olarak çalışmış olan Karamustafa, Füruzan'ın aynı adlı eserinden uyarlanan Benim Sinemalarım adlı filmin yönetmenliğini yine Füruzan ile birlikte yapmıştır.
Yaşamı
2 Aralık 1946'da Ankara'da dünyaya geldi. Babası, radyo spikeri Hikmet Münir Ebcioğlu'dur. Liseyi Ankara Koleji'nde okudu. Lise yıllarında tanınmış ressamlar Eşref Üren, Turgut Zaim ve Selva Tamkan resim öğretmenleri oldu, onun resim çalışmalarını desteklediler.[1] İlk sergisini 1962'de Ankara Koleji salonlarında açtı. Aynı yıl bir resmi Devlet Resim Sergisi'ne kabul edildi. Liseden sonra Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ne girdi.
1969 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Resim Bölümü, Bedri Rahmi Eyüboğlu atölyesinden mezun oldu. Politik olarak aktif bir yaşam süren Karamustafa, Akademi’de boykot ve işgal eylemlerinde yer aldı. 1970'te Sadık Karamustafa ile evlendi. Istanbul Radyosu'nda çalışırken BBC'nin Türkçe servisinde çalışmak üzere bir burs alan sanatçı eşi ile birlikte gittiği Londra'dan dönüşünde aranan birine yataklık etmek suçundan 12 Mart Muhtırasından birkaç gün sonra tutuklandı; Sadık Karamustafa iki buçuk yıl, kendisi 6 ay hapis cezası aldı. Hapishane gözlemlerine dayanan resimleri ilk kez "Vadedilmiş Bir Sergi’" adlı kişisel sergisinde sergilenmiştir.[2]
1975-1981 yıllarında Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu’nda (bugünkü Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi) öğretim üyeliği yaptı. Eğitimciliğin sanatsal hayatını olumsuz etkileyeceği düşüncesiyle bu görevinden ayrıldı.[3] Bir dönem Türkiye’de kırsaldan büyük kentlere, özellikle de İstanbul’a gerçekleşen iç göçün sonucu olarak görsel ve maddi kültürdeki değişimlerin yansımalarını resmetti.[4] Profesyonel anlamda ilk kişisel sergisini 1978'de İstanbul Taksim Sanat Galerisi'nde açtı.[5]
1984 yılında Atıf Yılmaz yönetmenliğindeki Bir Yudum Sevgi filminde sanat yönetmenliği yaparak sinemaya girdi. Ardından Gecenin Öteki Yüzü adlı televizyon dizisinde sanat yönetmenliği yaptı. 1990’da Füruzan ile birlikte Benim Sinemalarım adlı filmi yönetti. Bu film ile ulusal festivaller dışında Fransa, Kanada, Mısır, İran, ABD, Japonya, Almanya, Belçika ve Hindistan'da birçok festivale katıldı, ödül aldı.
1980-89 arası İstanbul'da “Günümüz Sanatçıları”, “Yeni Eğilimler”, “Öncü Türk Sanatından Bir Kesit” adı altında belirli aralıklarla yenilenen sergilere katıldı. Karamustafa'nın bu dönemki üretiminin temelinde farklı gündelik malzemeleri dönüştürdüğü politik ve sosyal bellege göndermeler yapan yerleştirmeler yer almaktadır. Sanatçı 1989'da Berlin Duvarı'nın yıkılması ve Demir Perde'nin kalkmasıyla kendini bambaşka bir uluslararası üretim alanında buldu. 1991 yılında Türkiye'de gerçek anlamdaki ilk kuratörlü sergi olan "Ani/Bellek 1" sergisine katıldı. İstanbul Taksim Sanat Galerisi'nde gerçekleşen sergini kuratörlüğünü Vasıf Kortun üstlenmişti. Sanatçı ilk uluslararası kişisel sergisini 1994'te Montreal'de açtı. Shedhalle Zürih'te Marion von Osten ve Ursula Biemann ile çeşitli ortak projeler üretti.
Kişisel sergileri arasında “Swaddling the Baby”, Villa Romana, Floransa (2015); “Vadedilmiş bir Sergi”, SALT Ulus, Ankara (2014), SALT Beyoğlu, SALT Galata, İstanbul (2013); "The Apartment Building", EMST The National Contemporary Museum of Athens (2012), "Etiquette" IFA Gallery, Stuttgart ve Berlin (2011), "The Monument and the Child", Akademie der Bildenden Künste, Vienna (2011), “Mobile Stages”, Salzburger Kunstverein, Salzburg (2008); “Bosphorus 1954”, Kunstmuseum Bonn, Bonn (2008); “Memory of a Square / 2000-2005 Video Works by Gülsün Karamustafa”, Kunsthalle Fridericianum, Kassel (2006); “PUBLIC/ PRIVATE”, Dunkers Kulturhus, Helsingborg (2006); “Galata:Genoa (Scavere Finestrini)”, Alberto Peola Gallery, Torino (2004); “Mystic transport, Trellis of My Mind”, Musée d'Art et Histoire, Cenevre (1999) yer almaktadır.
Uluslararası grup sergileri arasında ise 31. Sao Paulo Bienali (2014); 10. Gwangju Bienali (2014), “Artevida Politica”, Museu de Arte Moderna do Rio de Janeiro (2014); 4. Selanik Bienali (2013); 1. Kiev Bienali (2012); 3. Singapur Bienali (2011), 3. Guangzou Trienali (2008); “The 1980s: A Topology”, Museu Serralves, Porto (2006); “The Grand Promenade”, National Museum of Contemporary Art – EMST, Atina (2006); “Why Pictures Now”, MUMOK Museum Moderner Kunst Stifung Ludwig, Viyana (2006); “Projekt Migration”, Kölnischer Kunstverein, Köln (2005); “Centre of Gravity”, “Contour 2. Video Sanat Bienali”, Mechelen (2005); “Ethnic Marketing”, Centre d'Art Contemporain, Cenevre (2004); 1. Sevilla Bienali (2004); “In den Schluchten des Balkans, Kunsthalle Fridericianum”, Kassel (2003); “Blood & Honey”, Sammlung Essl, Viyana (2003); “When Latitudes Become Forms”, Walker Art Center, Minnesota (2003); 8. Havana Bienali (2003); 3. Çetince Bienali (2003); "Inclusion/Exclusion: Art in the Age of Post-colonialism and Global Migration", Steirischer Herbst, Graz (1996) ile 2., 3. ve 4. Uluslararası İstanbul Bienalleri (1987, 1992, 1995) vardır.
Münih Güzel Sanatlar Akademisi'nde, Boğaziçi Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi'nde, Hannover Uluslararası Kadın Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı.
Sanatçı yaşamını İstanbul'da sürdürmektedir. Grafiker Ayşe Karamustafa'nın annesidir.
Kişisel Sergilerden Seçmeler
2015- Swaddling the Baby, Villa Romana, Floransa
2014- Vadedilmiş Bir Sergi, SALT Ulus, Ankara
2013- Vadedilmiş Bir Sergi SALT Beyoglu, SALT Galata, Istanbul
2012- The Apartment Building, EMST The National Contemporary Museum of Athens, Atina
2011- Etiquette, IFA Gallery, Berlin, Stuttgart
2011- The Monument and the Child, x – hibit, Akademie der Bildenden Künste, Viyana
2008- Mobile Stages, Salzburger Kunstverein, Salzburg
2006-People, Land, State, Israeli Center for Digital Art, Holon (kür. Galit Eliat) (katalog)
2006-Trans:it. Moving Culture Through Europe, National Museum of Contemporary Art (MNAC) Bükreş (kür. Bartolomeo Pietromarchi)
2006-Re-Mapping Mozart / Ein Project von Wiener Mozartjahr 2006, Bösendorfer Klavierfabrik, Viyana (kür. Luisa Ziaja, Araba evelyn Johnston-Arthur) (kitap)
2006-Peace Tower, Whitney Biennale, New York, (kür. Rikrit Tiravanija, Mark di Suvero) (katalog)
2006-Passaggi a Sud Est, Palazzo Massari, Ferrara (kür. Emanuella de Cecco) (katalog)
2006-ATTITUDE - video /short & experimental film/ photography festival, Center for Contemporary Public Arts ELEMENTI, Makedonya
2005-İstanbulEindhoven, VanAbbe Museum, Eindhoven, (kür. Eva Meyer Hermann, Charles Esche) (katalog)
2005-Çekim Merkezi, İstanbul Modern, (kür. Roza Martinez) (katalog)
2005-Project Migration, Kölnische Kunsverein, Köln, (kür. Katrin Rhomberg, Marion von Osten) (katalog)
2005-Contour, 2nd Video Art Biennale, Mechelen (kür. Cis Bierinx) (katalog)
2004-Exciting Europe, Galerie für zeitgenössische Kunst, Leipzig (kür. Anton Lederer, margarethe Makovec) (katalog)
2004-Call Me İstanbul, ZKM/Zentrum für Kunst und Medienthechnologie, Karlsruhe (kür. Eda Cufer, Roger Connover, Peter Weibel) (katalog)
2004-Periplo del Mediteraneo, Museo del Academia Linguistica di Belli Arti e Loggia di Banchi o della Mercanzia, Genova, (kür. Maurizio Calvesi, Marisa Vescovo) (katalog)
2004-Moderna by Night, Moderna Museum, Stocholm
2004-Who is Singing Over There National Gallery Bosnia and Hersegovina, Sarajevo (kür. Dunja Blazevic) (katalog)
2004-Videoletters, Dünya Sosyal Forumu, Mumbai
2003-El arte con la vida, 8inci Havana Bienali (katalog)
2003-In den Schluchten des Balkans Museum Fridericianum, Kassel (kür. René Block) (katalog)
2003-In Progress, Locarno Film Festivali (kür. Harald Szeeman) (katalog)
2003-Utopia Station, Venedik Bienali 2003 (kür. Hans Ulrich Obrist) (katalog)
2003-Blood & Honey, Sammlung Essl, Viyana (kür. Harald Szeemann) (katalog)
2003-When Latitudes Become Forms, Fondazione Sandretto Re Rebaudengo, Torino (kür. Philippe Vergne) (katalog)
2003-Urban Flashes 2003 (Cultural Patchworks in Public Space) Platform, İstanbul
2003-Nerede/Burada Modern Art Museum, Saitama (kür. Vasif Kortun, Fulya Erdemci, Yuji Maeyama) (katalog)
2003-Breaking the Law, Sparwasser HQ, Berlin (kür. Sanne Kofod Olsen)
2003-When Latitudes Become Forms, Walker Art Center, Minnesota (kür. Philippe Vergne) (katalog)
2003-Burada/Here, Platform, İstanbul (kür. Vasif Kortun)
2003-Erzatszstadt, (two performances) Volksbühne am Roza Luxenburg Platz, Berlin.
2003-Migration: Globalisation of Cultural Time and Space, Max Mueller Bhavan, Delhi (kür. Christian Cravagna, Amit Mukhopadhyay)
2003-Répliques, Tunnel des Facultés, Cezayir (kür. Philippe Mouillon, Rachid Koraichi) (katalog)