Gurbet Hikâyeleri, Refik Halit Karay'ın 1940 yılında yayımlanmış hikâye kitabıdır. Gurbet Hikâyeleri, biri Sibirya'da olmak üzere, geri kalanı Orta Doğu'nun farklı bölgelerinde geçen 17 hikâyeden oluşmaktadır. Yazarlığa küçük nesir parçalarıyla başlayan yazar asıl ününü Memleket ve Gurbet Hikâyeleri ile yakalamıştır. Gurbet Hikâyeleri'nden sonra hikâye türünde hiç eser vermemiştir. Bu durumu hikâye yazmanın zorluğuyla açıklamıştır.
Genel bilgiler
Yazar, eserinde yer alan hikâyeleri 1930–1937 yılları arasında Beyrut, Halep ve Hatay'da sürgündeyken yazmıştır.[1] Hikâyelerinde yazarın yaşamından izler mevcuttur. Şerif Aktaş, "Akrep", "Köpek", "Çıban", "Lavrens", "Güneş Çarpması", "Keklik", "Hülle", "Antikacı" başlıklı hikâyelerin 1939 yılında Tan gazetesinde, "Hafta Musahâbeleri" başlığı altında yayımlandığını belirtirken Ali Birinci, Tan gazetesinde yayımlanan yazıların listesine "Zincir" ve "İstanbul" adlı hikâyeleri de eklemiştir. Bu yazılar Gurbet Hikâyeleri adlı eserde 1940 yılında bir araya getirilerek yayımlanmıştır. Buna karşın 1939'da Tan gazetesinde “Gurbet Hatıraları” başlığı altında yayımlanmış olan “Dil Bahsi”, “Fırat Kayıkçıları”, “Kiraza Çileğe Dair” ve “Şerbete Dair” başlıklı yazılar kitaba alınmamıştır.[2]
Eleştiriler
Ahmet Kabaklı, Memleket Hikâyeleri ve Gurbet Hikâyeleri hakkında "Üslupları nefis, olayları çekici ve hele çevre tasvirleri çok başarılı olan bu hikâyelerinde teknik de kuvvetlidir." diye yazmıştır.[3] Karay hakkında çalışma yapan Osman Nuri Ekiz, günümüzde dahi teknik bakımdan bu eserlerin aşılamadığını, dile hâkimiyet ve onu kullanmadaki yetenek bakımından Refik Halit'in benzersiz olduğunu savunmuştur.[4] Nihad Sami Banarlı, yazarın dilinin mükemmelliğine dikkat çekmiştir.[5]
Kitaptaki Hikâyeler
Gurbet Hikâyeleri'nde toplam 17 hikâye bulunmaktadır. Bu hikâyeler:
- "Yara"
- "Eskici"
- "Antikacı"
- "Testi"
- "Fener"
- "Zincir"
|
- "Gözyaşı"
- "Keklik"
- "Akrep"
- "Köpek"
- "Lavrens"
- "Çıban"
|
- "Kaçak"
- "Güneş"
- "Hülle"
- "İstanbul"
- "Dişçi"
|
Kaynakça
- ^ Akıncı, Nesrin. "Bir Sürgün Entelektüeli: Refik Halid Karay'ın Eserlerine Yansıyan Toplum" (PDF). 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2017.
- ^ Karabulut, Demet (2011). "SÜRGÜNLÜK EDEBİYATI BAĞLAMINDA REFİK HALİD KARAY'IN YAPITLARI" (PDF). 20 Nisan 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2017.
- ^ Kabaklı, Ahmet. Türk Edebiyatı, Türk Edebiyatı Yayınları, İstanbul, 1985 C. 3, s. 378
- ^ Ekiz, Osman Nur. Refik Halit Karay (Hayatı ve Eserleri), Gökşin Yayınları, İstanbul, 1984
- ^ Banarlı, Nihad Sami. Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, C.2, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1971