Gün Han

Gün Han
Gün Kağan
Kadim Oğuz Türkmen Devleti'nin 2. hanı
Önce gelenOğuz Han
Sonra gelenDevlet yıkıldı
Tam adı
Kabihan oğlu Karahan oğlu Oğuzhan oğlu Günhan
BabasıOğuz Han

Gün Han, Türk ve Altay mitolojisinde Güneş Kağanı olarak bilinir. Aynı zamanda Kün (Kön) Han olarak da adlandırılır. Oğuz Han’ın göksel olan ikinci eşinden doğan oğludur ve mitolojik olarak Güneş’i temsil eder. Kayı boyu başta olmak üzere çeşitli Oğuz boyları Gün Han’dan türemiştir. Bu boylardan biri olan Kayı Boyu, Osmanlı İmparatorluğu'nu kurmuştur.

Gün Han, Kadim Oğuz Türkmen Devleti'nin ikinci ve son hükümdarıdır. Onun liderliğinde, Oğuz Kağan'ın dünya egemenliği misyonu sürdürülmüştür, ancak devlet daha sonra dağılmıştır.

Mitolojik Özellikleri Gün Han, yeryüzündeki yaşam kaynağı olan güneşe duyulan hayranlığın mitolojik bir dışavurumudur. Gün Han'ın simgesi (ongunu) Laçin (Şahin) kuşudur. Mavi tonlarında bir renkle ilişkilendirilen bu kuş, diğer kuşları avlama yeteneği ile bilinir. Gün Han, altın bir otağ (çadır) kurdurmuş ve sağ tarafına kırk kulaç yüksekliğinde bir direk diktirerek üzerine altın bir tavuk yerleştirmiştir. Türk mitolojisinde altın, Güneş’in sembolüdür ve bu sebeple bu öğeler Güneş’i simgeler.

Hamile bir kadının rüyasında güneşi görmesi, kız çocuğu doğuracağına işaret eder. Günbatımı ise bazı halk inançlarına göre olumlu karşılanmaz, çünkü kötücül varlıkların Güneş’i batırmaya çalıştığı düşünülür. Bu yüzden Güneş’in batışı sırasında gökyüzünün kızıla boyanması kötü varlıkların çabalarının bir yansımasıdır. Halk inançlarında "Gün ışığı görmeyesin" gibi beddualar, bu korkunun kültürel yansımalarından biridir.

Etimoloji "Gün" kökünden türemiştir ve hem gündüz hem de Güneş anlamına gelir. Moğolcada ise "gün" kelimesi "derin" anlamında kullanılır.

Kayı Boyu ve Osmanlı Bağlantısı Gün Han'dan türediği kabul edilen en bilinen boylardan biri olan Kayı boyu, Osmanlı İmparatorluğu'nun kurucu boyu olarak bilinir. Bu mitolojik köken, Osmanlı'nın meşruiyetini güçlendiren anlatılardan biri olarak kullanılmıştır. Kayı Boyu'nun güçlü liderlik vasfı, Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselişinde de görülür.

Kaynakça Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 .pdf#Özet (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ayrıca Bakınız Oğuz Han Dağ Han Deniz Han Yıldız Han Gök Han Ay Han Dış Bağlantılar Türk Mitoloji Temaları

[[Kategori ürk mitolojisi]] [[Kategori ürk masal karakterleri]] [[Kategori Türkler]] [[Kategori Hunlar]] [[Kategori Asyalılar]]