Gülümse, Türk şarkıcı Sezen Aksu'nun onuncu stüdyo albümü. 16 Temmuz 1991'de Coşkun Plak ve Sahibinin Sesi tarafından yayımlandı. 2 milyondan fazla satarak Türkiye'de tüm zamanların en çok satan albümlerden biri olmuştur.[1]
Albüm, 1991 yılının Ocak ve Haziran ayları arasında İstanbul'da kaydedildi. Şarkı sözlerinin yazımının büyük bölümü, dört şarkıyla, Sezen Aksu tarafından gerçekleştirildi. Sezen Aksu albüm çıktıktan 13 gün sonra "Hadi Bakalım" adlı şarkısını yayınladı. Şarkı yayınlanır yayınlanmaz albümün satışları bir anda patladı. Klip televizyonlarda sıkça yayınlandı. Hem şarkı hem de albüm bir anda listelerin zirvesine yerleşti. Bu albüm Yonca Evcimik'in aynı yıl yayınladığı Abone albümüyle birlikte Türk pop müziği'nin patlama yaratmasına neden olmuştur. Albüm, Türk müziğinde çok büyük etki bırakmıştır. Albüm ayrıca Türkiye'nin en çok satan albümleri arasında da yer almaktadır.
Albümdeki sekiz şarkının videosu yayınlandı. Videosu yayınlanan şarkıların tümü listelerde ilk 10'da yer alırken, çoğu şarkı da bu listelerin zirvesine oturdu. Albümün çıkış şarkısı dönemin siyasî partisi Anap'ın seçim şarkısı olmuştur.
Arka plan ve gelişim
Sezen Aksu'nun 1989 yılında yayınlanan önceki albümü Sezen Aksu Söylüyor, eleştirel açıdan kayda değer yorumlar almıştı. Sezen Aksu Söylüyor, ayrıca 1 milyondan fazla satarak 80'lerin müzik piyasasına göre önemli bir başarı elde etmişti. Sezen Aksu Söylüyor ve Gülümse albümünün çıkış yılları arasındaki zaman diliminde, Sezen Aksu'nun başından çeşitli olaylar geçmiştir. Öğrencisi Aşkın Nur Yengi'yi piyasaya kazandırmıştır. Diğer iki öğrencisi Sertab Erener ve Levent Yüksel'ide piyasaya kazandırmak için uğraş içindeydi. Gülümse, albümü Onno Tunç ile birlikte çalıştığı son albümdür ve albümün kayıtları sırasında büyük kavgalar etmiştir. Sezen Aksu bu albümde yine Onno Tunç ve Aysel Gürel ile çalışmıştır. Albümdeki şarkılar günümüzde de popülerliğini korumaktadır, şarkıların tamamı çeşitli yorumcular tarafından tekrar seslendirilmiştir. "Gülümse", aynı zamanda Sezen Aksu'nun 1,5 milyon tirajını geçen son albümüdür.
Kayıt
Sezen Aksu, albüm için daha önceki albümderinde çalıştığı Onno Tunç ve Aysel Gürel yer almıştır. Birçok şarkı üzerinde çalıştı, ancak bunların sadece on tanesi albüme dahil edildi. Albüm, 1991 yılının Ocak ve Haziran ayları arasında kaydedildi. Sezen Aksu, albümdeki "Vazgeçtim", "Her Şeyi Yak", "Seni Kimler Aldı?" ve "Güllerim Soldu" adlı şarkıları kendisi yazmıştır. Sezen Aksu, kayıt sırasında devamlı farklılıklar yaptığı için, Onno Tunç ile arasında gerginlikler yaşandı.
Albümün kayılarında, Onno Tunç bazı şarkıların düzenlemelerini yapmıştır. Albümdeki "Hadi Bakalım ve "Her Şeyi Yak" şarkılarının geri vokalleri Sertab Erener, Levent Yüksel ve Seden Gürel olmuştur. Arto Tunçboyacıyan albümdeki vurmalı çalgıların olduğu şarkıları düzenlenmiştir. Ara Dinkjian altı şarkı için ud çalmıştır. Atilla Özdemiroğlu ise albümdeki yedi şarkının çalgılarını yönetmiş ve düzenlemelerini yapmıştır. MFÖ grubunun üyelerinden Özkan Uğur albümdeki dokuz şarkı için bas gitar çalmıştır. Bir diğer üye Fuat Güner ise akustik gitar ve çalgılar bölümünde yer almıştır. Albümün kayıtları sırasında bu kişilerin yanı sıra Ahmet Kadri Rizeli, Tamer Pınarbaşı, Celal Bağlan, Seyfi Hayta, Serdar Erbaşı, Reyhan Dinletir, İlyas Tetik, Ergin Kızılay, Sevingül Bahadır, Ercan Irmak ve Orhan Topçuoğlu gibi isimlerde yer almıştır.
Müzik ve sözler
Albüme adını veren şarkı Kemal Burkay'ın şiiri olan "Gülümse" olmuştur. Albüme adını veren şarkı haricinde, dört slow şarkı yer almaktadır. Bu şarkılar içinden "Vazgeçtim" ve "Her Şeyi Yak" en çok ses getirenleri olmuştur. "Seni Kimler Aldı?" adlı parça daha sonra birçok kişi tarafından seslendirildi. Bir diğer slow parça ise "Tutsak" olmuştur. Slow parçalar o dönem çok büyük ilgi görmüştür. "Güllerim Soldu" adlı parça ise slow olmasına rağmen hareketli bir altyapıya sahiptir. Albümde bu parçaya klip çekilmese de en çok ses getiren parçalardan oldu. Sözlerini Aysel Gürel'in yazdığı haraketli parça ve albümün çıkış parçası olan "Hadi Bakalım" albümün en çok ses getiren ve en çok sevilen parçası oldu. Parça yayınlandığı sırada albümün satışları patladı ve albüm Türkiye'nin en çok satan albümleri arasına girdi. Albümdeki parçaların çoğu listelerde bir numaraya kadar yükseldi.
Sözlerini, Aysel Gürel'in yazdığı bir diğer parça "Ne Kavgam Bitti Ne Sevdam" büyük derecede olumlu tepkiler almıştır. Albümün son şarkısı "Değer mi?", Sezen Aksu'nun 1986 yılında yayınlanan Git albümünde yer alan şarkının aynısıdır. Fakat bu albüm için şarkıya farklı bir aranje yapılmıştır.
Tanıtım
Sezen Aksu'nun 1991-92 yılları arasında verdiği konserler sırasında sahnede çekilen bir fotoğrafı
Gülümse, 16 Temmuz 1991'de satışa sunuldu. Albüm, ilk haftasında sakin bir satış grafiği çiziyordu. Albüm yayınlandıktan 13 gün sonra yayınlanan "Hadi Bakalım" adlı albümün ilk çıkış parçasından sonra albümün bir anda satışları patladı. Radyolarda, televizyonlarda, barlarda ve her yerde bir anda bu parça çalmaya başladı. Parça ve albüm listelerde bir numaralara kadar yükseldi. Parça listelerde haftalarca bir numarada kaldı. Daha sonra, şarkı Avrupa'da single olarak piyasaya sürüldü.[2] Zirvede olduğu haftalar boyunca albüm, her hafta 25 bin kadar sattı. Böylece, albüm yayınlanan ilk şarkısıyla büyük bir çıkış yapmıştır. İlk şarkının yayınlanmasından dört ay sonra albümün ikinci şarkısı "Her Şeyi Yak" yayınlandı. Yayınlanan ikinci parça slow bir parçaydı. İlk şarkının yarattığı etkiye ulaşamasa da döneminde çok beğenildi. Şarkı dilden dile dolanıyordu. Şarkı listelerin ilk on numarasına kadar girmeyi başardı. Eleştirmenlerden de olumlu tepkiler almayı başardı. 1991 yılının Kasım ayında "Seni Kimler Aldı?" adlı üçüncü parça yayınlandı. Bu şarkı da ikinci şarkı gibi slow bir şarkıydı. İyi bir çıkış yapan parça ikincisi gibi aynı tepkiyi almadı. Fakat listelere girmeyi de başardı. Albümün yayınlanan dördüncü şarkısı "Tutsak" olmuştur. 1992 yılının Nisan ayında yayınlanan şarkı yine bir slow parçaydı. Albümde yayınlanan ikinci ve üçüncü slow parçalar kadar ilgi görmemiştir. Parça, daha önce yayınlanan diğer iki parça gibi olumlu tepkiler almamıştır. Dördüncü parça yayınlandıktan bir ay sonra, "Ne Kavgam Bitti Ne Sevdam" adlı hareketli parça yayınlanmıştır. Bu şarkı yayınlanan ilk parça gibi çok iyi olumlu eleştiriler almıştır. Bir anda her yerde çalmaya başlayan bu şarkı yıla damgasını vurmuştur. Listelerde bir numaraya kadar yükselmiştir. Eleştirmenlerden olumlu tepkiler almayı başarmıştır. Bu başarılı parçanın sözlerini Aysel Gürel yazmıştır. Ayrıca, Gürel ilk parçanın sözlerini de yazmıştır. 21 Haziran'da "Gülümse" adlı slow parçayı yayınlamıştır. Albümün yayınlanan altıncı şarkısı olma özelliğini taşıyan bu parça ayrıca Kemal Burkay'ın şiirinden şarkıya çevrilmiştir. Albüme ismini veren bu parça olumlu eleştiriler almıştır. İnsanlar tarafından çok beğenilmiştir. O dönem radyolarda ise sıkça çalınmıştır.
Mizah en önemli unsur tabi. Şarkılarımda verdiğim mesajları mizahla yoğurup sunduğumda halk tarafından daha çok kabul görüyor. İnsanlar, kendilerine kızıldığında bile bunun espriyle yapılmasından hoşlanıyorlar. Bu arada ben açık düşündüğümü her zaman olduğu gibi söyleyen bir kişiyim. Ama yapımda küçüklüğümden beri mizaha yatkınlık büyük. İşte bu yanım belki halk tarafından tutuluyor.
— Sezen Aksu
Haziran ayında yayınlanan altıncı şarkıdan sonra aynı ayın sonunda "Namus" adlı hareketli parça yayınlanmıştır. Daha önce yayınlanan iki hareketli parça kadar olmasa da yine olumlu tepkiler almıştır. Listelere giren bu şarkı eleştirmenler tarafından da olumlu karşılanmıştır. Ağustos ayının son günü albümün yedinci ve son şarkısı yayınlandı. Yine bir slow parça olan şarkının adı "Vazgeçtim" idi. Şarkı albümdeki diğer slow şarkıların aksine farklı bir yer edindi kendine. İnsanlar ve eleştirmenler tarafından büyük derecede olumlu tepkiler aldı. Yıla damgasını vuran slow şarkılar arasında da yer aldı. Söz ve müziği Sezen Aksu'ya ait olan "Güllerim Soldu" adlı şarkıya klip çekilmemiştir. Fakat şarkı albümün en iyi şarkılarının arasında yer almıştır. Bu şarkıya klip çekilmese de bir televizyon programında klip tarzı bir şey ile yayınlanmıştır. İnsanların büyük beğenisini kazanan bu şarkı yıla damgasını vurmuştur. Slow bir parça olsa da aranjesi ile hareketli bir parçaya dönüşmüştür. Albümün son parçası ise, Sezen Aksu'nun 1986 yılında yayınlanan albümü Git'in içinde yer alan "Değer mi?" adlı şarkı olmuştur. Farklı bir aranje yapılarak albüme konulan bu parçaya klip çekilmemiştir.
Etki ve miras
Sezen Aksu, birçok kişiye müzik sanayisindeki görünüşü ve duruşu değiştirdi ve aynı anda hem artistik, hem de kazançlı olabilmeyi başardı. Gülümse'nin yayımlandığı sıralarda Sezen Aksu, birçok sanayinin gelişmesinde rol oynadı. Albümün, 2 milyonluk bir satış rakamına ulaşmasıyla Unkapanı'nda zirveye yerleşmiştir.[3] Basının albüm üzerindeki yoğun ilgisi de albüm satışları üzerinde büyük bir etken yaratmıştır. Müzik piyasası, 1980'lerin sonlarına doğru hareketlenmiş, değişen ve gelişen teknoloji müziği de etkilemişti. Akustik enstrümanlardan bilgisayar seslerine geçiş yıllarıydı bunlar ve yapılan düzenlemelerde artık bu yeni sesler kullanılıyordu.
Albümün satışları ilk başta durgun gitmiştir. Fakat albüm yayınlandıktan tam 13 gün sonra sözlerini Aysel Gürel'in yazdığı "Hadi Bakalım" adlı parçanın klibi yayınlandı. Parçanın klibi yayınlandığı anda albüm satışları bir anda patladı. 1980'li yıllardaki hayatı ele veren bu parça o dönem herkesin diline dolandı. Şarkı o kadar büyük bir etki yarattı ki dönemin siyasi partisi ANAP'ın seçim müziği oldu. Sezen Aksu'nun yeni zihniyetle alay ettiği bu şarkı yeni zihniyetin seçim şarkısı oldu. Böylece bu şarkı hem 1990'lı yılların açılışını yaptı, hem de 1990'lı yıllardaki pop müzik patlamasının işaretini verdi. Sadece müzikte değil yaşamın her yönünde bir salgın yaşanmaya başlandı. Bu şarkıdan sonra Sezen Aksu albümündeki yedi şarkıya daha klip çekti.
Albüm, aradan yıllar geçmesine rağmen halen olumlu eleştiriler almaktadır. Albümdeki sound'ların hala en iyilerin içinde yer alır. Albümdeki en iyi şarkıların "Hadi Bakalım", "Ne Kavgam Bitti Ne Sevdam", "Vazgeçtim" ve "Gülümse" olduğu üzerinde durulmaktadır. Albümün yıllar süren etkisinin ardından, Türkiye'nin en iyi ve en çok satan albümleri arasında yer almıştır. Sezen Aksu, bu albüm sayesinde 1992 yılında MÜ-YAP tarafından en çok satan kadın sanatçı ödülünü almıştır.
![[icon]](Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small}
