Fıstık ezmesi

Fıstık ezmesi
Alternatif isimPeanut butter
Ülke(ler)ABD
TürüÇeşitli
Servis şekliSoğuk
Ana malzemelerKavrulmuş fıstık, tuz
Kalori190 (32 g)[1]

Fıstık ezmesi, kavrulmuş yer fıstığından yapılan bir ezme çeşididir. Genellikle yer fıstığı ile birlikte tuz, tatlandırıcı veya emülsiyon sağlayan maddeler içerir. Pek çok ülkede yaygın olarak tüketilmektedir. Amerika Birleşik Devletleri[2] her yıl $800 milyon dolarlık fıstık ezmesi tüketiyor ve fıstık ezmesi ihracatın liderlerinden biridir.[3]

Badem ve kaju ezmelerine benzeyen fıstık ezmesi ekmeğe, tosta veya krakerlere sürülüp sade yenilebilir ya da fıstık ezmeli reçelli sandviç yapmak için kullanılabilir. Hem krep, yumurtalı ekmek, granola ve smoothie gibi çeşitli kahvaltılık yemeklerinde hem de bisküvi ve çikolatalı brownie gibi tatlılarda kullanılır.

Tarih

Yer fıstığının gıda olarak tüketimi ilk olarak Meksika'daki Aztek ve Peru'daki İnka imparatorluklarında görülmüştür.[4][5]

1884 yılında Kanadalı Marcellus Gilmore Edson (1849 – 1940) fıstık ezmesi patentini almış.[6] Patent başvurusuna göre, fıstık ezmesini elde etmek için öncelikle kavrulmuş fıstıklar iyice ezilene kadar öğütücüde çekilir, sonra da ezmenin kıvamı sertleşene kadar şeker eklenirdi. 1894 yılında St. Louis'den George Bayle isimli bir iş adamı fıstık ezmesini üretip satmaya başlamış.[7]

Kahvaltılık gevrek üreticisi olarak tanınan John Harvey Kellogg'a 1898'de "Besleyici ürünler üretim işlemi" için bir patent verildi ancak fıstıkları kavurmaktansa haşlıyormuş.[8] Fıstık ezmesinin ilk üretildiği dönemde zengin insanların yediği bir gıda ürünüydü ve pahalı sağlık merkezlerinde servis edilerek daha ünlü olmaya başladı. Kellogg'un Batı Sağlık Gelişme Kurumunda hastalara fıstık ezmesi verilirdi çünkü hem yüksek protein oranlı hem de çiğnenmeden yutulan bir yemeğe ihtiyaçları vardı.[7]

İlk fıstık ezmesi makineleri Kellogg'un Battle Creek Tımarhanesi'nde çalışmış olan Joseph Lambert ve Doktor Ambrose Straub tarafından geliştirilmiş.[9][10] 1903 yılında fıstık ezmesi makinesi için patent almışlar. 1922'de kimyacı Joseph Rosenfeld pürüzsüz fıstık ezmesi yapılışında kısmen hidrojene yağın yağ ayrılmasını engellediğini anladı ve 1928'de Peter Pan şirketine bu yöntemin kullanma izini verildi.[9] 1932'de Skippy markası altında Rosenfeld fıstık ezmesi üretimine başladı ve ezmeyi yayıklıyarak daha pürüzsüz bir kıvam elde etti. Ezmenin içine fıstık parçaları karıştırarak da ilk "chunky" fıstık ezmesini yapmış. 1955'te Procter & Gamble şirketi Jif markasını piyasaya sürdü. Jif'e şeker ve melas eklendiği için diğer fıstık ezmelerinden daha tatlı bir ezmeydi.[7]

Çeşitler

Fıstık ezmesinin iki ana çeşidi "çıtır" (İngilizce: chunky) ve "pürüzsüz" (İngilizce: smooth).[11] Çıtır fıstık ezmesine kalın çekilmiş fıstık parçaları ekleniyor. ABD gıda yönetmelikleri altında "peanut butter" diye satılan fıstık ezmelerin 90% fıstıkdan yapılmalı.[12] Kalan <10% çoğu zaman tuz, tatlandırıcı ve hidrojene yağ gibi bir emülsiyon sağlayan maddeden oluşur. ABD'de "peanut butter" olarak satılan ezmelerin içinde herhangi bir yapay tatlandırıcı, kimyasal koruyucu ve renk maddesi bulunmamaktadır.[13]

Kaynakça

  1. ^ Zelman, Kathleen M.; MPH; RD; LD. "Don't Ditch These 'Fattening' Foods When You're on a Diet". WebMD. 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2018. 
  2. ^ "U.S. Exports of (NAICS 311911) Roasted Nuts & Peanut Butter With All Countries]". US Census Bureau. 2012. 19 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2018. 
  3. ^ Chakravorty, Rup. "Breeding a better peanut butter". American Society of Agronomy. 10 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015. 
  4. ^ Bureau, Commodity Research (24 Ağustos 2007). "The CRB Commodity Yearbook 2007". John Wiley & Sons. 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2016 – Google Books vasıtasıyla. 
  5. ^ Christopher Cumo. Foods That Changed History: How Foods Shaped Civilization from the Ancient World to the Present. ABC-CLIO. s. 284. 
  6. ^ "Manufacture of peanut candy, US Patent #306727". US Patent Office. 21 Ekim 1884. 5 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017. 
  7. ^ a b c Michaud, Jon (28 Kasım 2012). "A chunky history of peanut butter". www.newyorker.com. New Yorker. 31 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2017. 
  8. ^ "Process of producing alimentary products, US Patent #604493". US Patent Office. 24 Mayıs 1898. 5 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017. 
  9. ^ a b "The History of Peanut Butter". Huffington Post. 31 Ağustos 2012. 26 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2016. 
  10. ^ Innovate St. Louis (25 Ağustos 2011). "Innovation in St. Louis History – Innovate St. Louis". Innovatestl.org. 27 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2011. 
  11. ^ Spiegel, Alison (23 Temmuz 2014). "Smooth vs. Chunky Peanut Butter: The Great Debate". 2 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2016. 
  12. ^ Blitz, Matthew (14 Ekim 2015). "Why Midcentury Lawyers Spent 12 Years Arguing About Peanut Butter". Atlas Obscura. 15 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2015. 
  13. ^ Rosengarten, Jr., Frederic (2004). The Book of Edible Nuts. Courier Corporation. s. 162. 

Read other articles:

Jalan Raya Burma

Halaman ini berisi artikel tentang jalan Tiongkok-Burma. Untuk Pengepungan Yerusalem 1948, lihat Jalan Burma (Israel). Untuk jalur kereta api masa perang yang dibangun Jepang di Asia Tenggara, lihat Burma. Transportasi Pasukan Sekutu di Burma dan Tiongkok barat daya mencakup Jalan Raya Burma Jalan Raya Burma (Hanzi: 滇缅公路) adalah sebuah jalan yang menghubungkan Burma dengan barat daya Tiongkok. Terminalnya adalah Kunming, Yunnan, dan Lashio, Burma. Dibangun saat Burma menjadi sebua...

 

Józef Kowalczyk

Polish Roman Catholic prelate, canon lawyer and diplomat His ExcellencyJózef KowalczykArchbishop Emeritus of GnieznoPrimate Emeritus of PolandChurchRoman CatholicArchdioceseGnieznoInstalled26 June 2010Term ended17 May 2014OrdersOrdination14 January 1962by Józef DrzazgaConsecration20 October 1989by John Paul IIPersonal detailsBorn (1938-08-28) 28 August 1938 (age 85)Jadowniki MokreNationalityPolishMottoFiat Voluntas Tua (Thy will be done)Coat of arms Józef Kowalczyk (Polish p...

 

Central London

Mappa della Central London. Il termine Central London (Londra Centrale in italiano) si riferisce a quella parte di Londra che è vicina al nucleo centrale della città. Benché non vi sia una definizione convenzionale né ufficiale che definisca questa zona, sono le caratteristiche di questa, ossia l'alta densità abitativa, gli elevati valori dei terreni, l'elevata popolazione diurna e l'alta concentrazione di organizzazioni rilevanti a livello regionale, nazionale e internazionale, a defini...

2 Tawarikh 35

2 Tawarikh 35Kitab Tawarikh (Kitab 1 & 2 Tawarikh) lengkap pada Kodeks Leningrad, dibuat tahun 1008.KitabKitab 2 TawarikhKategoriKetuvimBagian Alkitab KristenPerjanjian LamaUrutan dalamKitab Kristen14← pasal 34 pasal 36 → 2 Tawarikh 35 (atau II Tawarikh 35, disingkat 2Taw 35) adalah pasal ketiga puluh lima Kitab 2 Tawarikh dalam Alkitab Ibrani dan Perjanjian Lama di Alkitab Kristen. Dalam Alkitab Ibrani termasuk dalam bagian Ketuvim (כְּתוּבִים, tulisan).[1] ...

 

Carl Schramm

American economist (born 1946) Carl J SchrammBorn1946 (age 77–78)Syracuse, New York, U.S.Academic careerInstitutionSyracuse UniversityFieldUniversity ProfessorAlma materGeorgetown University JDUniversity of Wisconsin MS, PhDLe Moyne College BSContributionsExpeditionary economics[1]Claremont Institute[2]AwardsUniversity of Rochester’s George Eastman Medal[3] Websitewww.carlschramm.com [1] Carl J. Schramm (born 1946) is an American economist, entreprene...

 

L.A. Comic Con

Annual Los Angeles multi-genre convention Comikaze Expo redirects here. Not to be confused with Comikaze or Komikazen. L.A. Comic ConFormer logo as Stan Lee's ComikazeStatusActiveGenreSpeculative fictionVenueLos Angeles Convention CenterLocation(s)Los Angeles, California, U.S.CountryUnited StatesInauguratedNovember 5, 2011; 12 years ago (2011-11-05) (as Comikaze Expo)Most recentDecember 1, 2023; 5 months ago (2023-12-01)Next eventOctober 4, 2024;&#...

List of heritage sites in Wynberg, Cape Town

Map all coordinates using OpenStreetMap Download coordinates as: KML GPX (all coordinates) GPX (primary coordinates) GPX (secondary coordinates) This is a list of the heritage sites in Wynberg Magisterial District in Cape Town, as recognized by the South African Heritage Resources Agency.[1] SAHRA identifier Site name Description Town District NHRA status Coordinates Image 9/2/111/0144 Old Organ (1897), Moravian Church, Bridgetown, Athlone Athlone Wynberg Upload Photo 9/2/111/0024 So...

 

In the Heights

In the HeightsPoster promosi BroadwayMusikLin-Manuel MirandaLirikLin-Manuel MirandaNaskahQuiara Alegría HudesProduksi2005 Connecticut 2007 Off-Broadway2008 Broadway2009 Tur Amerika Serikat2011 Manila2011 Tur non-Equity 2013 Panama City2014 São Paulo2014 Santo Domingo2014 Off-West End2014 Tokyo2015 Melbourne2015 West End2015 Vancouver2015 Seoul2015 Buenos Aires2016 Lima In the Heights adalah musikal yang mengisahkan tentang kehidupan di Washington Heights, sebuah lingkungan mayoritas Hispani...

 

Universo Online

Brazilian web content, products and services company This article needs to be updated. Please help update this article to reflect recent events or newly available information. (July 2021) Universo Online S.A.Company typeSociedade AnônimaIndustryOnline service providerFounded1996; 28 years ago (1996)HeadquartersSão Paulo, BrazilKey peopleRômulo Dias, (Chairman & CEO)ProductsOnline mediaRevenue US$ 95.4 million (2021)[1]Net income US$ 82.4 million (2021)[1&#...

ذا هاوس أوف ذا ديد 2

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أبريل 2022) ذا هاوس أوف ذا ديد 2 المطور سيجا واو  الناشر سيغا  سلسلة اللعبة بيت الموتي  النظام مايكروسوفت ويندوزويإكس بوكسدريم كاستألعاب الصالات  تاریخ الإصدا�...

 

Manteca (song)

Afro-Cuban jazz song Dizzy Gillespie 1955 Manteca is one of the earliest foundational tunes of Afro-Cuban jazz. Co-written by Dizzy Gillespie, Chano Pozo and Gil Fuller in 1947, it is among the most famous of Gillespie's recordings (along with the earlier A Night in Tunisia) and is one of the most important records ever made in the United States, according to Gary Giddins of The Village Voice.[1] Manteca is the first tune rhythmically based on the clave to become a jazz standard. Hist...

 

Fluid dynamics

Aspects of fluid mechanics involving flow Part of a series onContinuum mechanics J = − D d φ d x {\displaystyle J=-D{\frac {d\varphi }{dx}}} Fick's laws of diffusion Laws Conservations Mass Momentum Energy Inequalities Clausius–Duhem (entropy) Solid mechanics Deformation Elasticity linear Plasticity Hooke's law Stress Strain Finite strain Infinitesimal strain Compatibility Bending Contact mechanics frictional Material failure theory Fracture mechanics Fluid mechanics Fluids St...

Surface science

Study of physical and chemical phenomena that occur at the interface of two phases For the journal, see Surface Science (journal). STM image of a quinacridone adsorbate. The self-assembled supramolecular chains of the organic semiconductor are adsorbed on a graphite surface. Surface science is the study of physical and chemical phenomena that occur at the interface of two phases, including solid–liquid interfaces, solid–gas interfaces, solid–vacuum interfaces, and liquid–gas interface...

 

Sherman Hoar

American politician This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Sherman Hoar – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2016) (Learn how and when to remove this message) Sherman HoarMember of the U.S. House of Representativesfrom Massachusetts's 5th districtIn officeMarch 4, 1891...

 

2004 elections in India

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 2004 elections in India – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2022) (Learn how and when to remove this message) This article is part of a series on the Politics of India Constitution and law Constitution of India Fundamental Rights, Directive...

Massimo Ghini

Italian film actor Massimo GhiniGhini in 2011Born (1954-10-12) 12 October 1954 (age 69)Rome, ItalyOccupationActorHeight1.78 m (5 ft 10 in) Massimo Ghini (left) on the set of Celluloide, Rome, Italy 1996 Massimo Ghini (born 12 October 1954) is an Italian actor.[1][2] Life He has worked with Franco Zeffirelli, Giorgio Strehler, Giuseppe Patroni Griffi, and Gabriele Lavia, among others. He has been married to actress Nancy Brilli, and is the father of four chi...

 

Shane Bemis

American politician Shane BemisMayor of Gresham, OregonIn officeJanuary 2007 (2007-01) – June 2020 (2020-06)[1]Preceded byCharles BeckerSucceeded byKarylinn Echols[2] Personal detailsBorn1972 (age 51–52)Billings, MontanaPolitical partyRepublicanSpouseAlix Bemis[3]ChildrenThree sonsResidenceGresham, OregonAlma materMarylhurst UniversityProfessionRestaurateur, politician Shane Bemis (born c. 1972) is an American politician who is...

 

Adolf Jahr

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada November 2022. Adolf JahrAdolf Jahr dan Alice Babs dalam Swing it, magistern! (1940).Lahir(1893-06-23)23 Juni 1893Nälden, Kabupaten Jämtland, SwediaMeninggal19 April 1964(1964-04-19) (umur 70)Stockholm, SwediaPekerjaanPemeranTahun aktif1925-1962 Johan Ad...

Ngerulmud

NgerulmudIbu kotaLokasi di Negara Bagian MelekeokNgerulmudLokasi di PalauKoordinat: Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:ISO 3166/data/PW' not found.Negara PalauNegara bagian MelekeokPopulasi • Total Ngerulmud: tidak dicatat secara terpisah tetapi tidak ada orang yang diketahui tinggal di daerah tersebut. [1] Negara bagian Melekeok: 318 (sensus 2020)[1] Zona waktuUTC+9 (Waktu Standar Palau)Kode ZIP96939Kode area telepon(+680) 654 Ngerulmud (peng...

 

الإسلام في منغوليا

جزء من سلسلة مقالات حولالإسلام حسب البلد الإسلام في إفريقيا أنغولا بنين بوتسوانا بوركينا فاسو بوروندي الكاميرون الرأس الأخضر أفريقيا الوسطى نشاد الجزائر جزر القمر الكونغو الديمقراطية الكونغو ساحل العاج جيبوتي مصر غينيا الاستوائية إريتريا إثيوبيا الغابون غامبيا غانا غي...