Esenboğaz, Göle

Esenboğaz
Köy
Harita
Ardahan'ın konumu
Ardahan'ın konumu
Ardahan üzerinde Esenboğaz
Esenboğaz
Esenboğaz
Esenboğaz'ın Ardahan'daki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlArdahan
İlçeGöle
Coğrafi bölgeDoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[3]
İhtiyar heyeti[3]
Rakım2300 m
Nüfus
 (2022)
 • Toplam222
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0478
İl plaka kodu75
Posta kodu75700

Esenboğaz, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Esenboğaz köyünün eski adı 1886 tarihli Rus nüfus sayımında Kalpikar (Кальпикар), 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kelpekör (كلپەكور) olarak geçer.[4][5]

Kalpikar köyü sınırları içindeki megalit kule kalıntısı, buranın çok eski bir yerleşim alanı olduğunu göstermektedir.[6] Köy Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Kola'da yer alır. Nitekim bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir.

Türkçe Göle olarak bilinen Kola bölgesi uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sora, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Kalpikar (Кальпикар) adıyla kaydedilmiş olan köy, Ardahan sancağının Göle kazasına bağlıydı ve nüfusu, tamamı Kürt olarak kaydedilmiş 37 kişiden oluşuyordu.[4] Köyün nüfusu 1896 yılında 40 kişi, 1906 yılında 128 kişi olarak tespit edilmiştir.[7]

Kalpikar köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre fiilen Ermenistan'ın sınırları içinde kaldı. 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Klapikar Türkiye'ye bırakıldı.[8]

Kalpikar köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kelpekör (كلپەكور) adıyla Kars vilayetinin Göle kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[5] 1940 genel nüfus sayımında "Kelbikör" adıyla geçen köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 207 kişiden oluşuyordu.[9] Kalpikar / Kelbikör Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Esenboğaz olarak değiştirilmiştir.[10] 1965 genel nüfus sayımında Esenboğaz köyünün nüfusu 462 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde sadece 25 kişi okuma yazma biliyordu.[11]

Coğrafya

Köy, Ardahan il merkezine 54 km, Göle ilçe merkezine 10 km uzaklıktadır.[12]

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2022 222[2]
2021 248[2]
2020 264[2]
2019 270[2]
2018 259[2]
2017 272[2]
2016 281[2]
2015 308[2]
2014 324[2]
2013 363[2]
2012 389[2]
2011 414[2]
2010 467[2]
2009 486[2]
2008 482[2]
2007 458[2]
2000 464[12]
1990 549[13]
1985 611[14]

Kaynakça

  1. ^ "Esenbogaz, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Göle Esenboğaz Köy Nüfusu". Nufusune.com. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  3. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  4. ^ a b ""Göle Kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 771.
  6. ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 330, ISBN 9789941478178.
  7. ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 112, ISBN 9786052100271.
  8. ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022. 
  9. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 351.
  10. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 697". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021. 
  11. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 358.
  12. ^ a b "Esenboğaz Köyü". YerelNet.org.tr. 3 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  13. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar