"Endoskopi", Gastrointestinal endoskopi adıyla da bilinen yemek borusu, mide, oniki parmak bağırsağı ve kalın bağırsağın incelendiği tetkik yöntemlerinin genel adı. Ayrıca böbrek taşı düşürenler için de geçerli bir teşhis yöntemidir, sadece mideyle sınırlı değildir.[1] Endoskopi prosedüründe içi boş bir organın veya vücut boşluğunun içini incelemek için bir endoskop kullanılır. Diğer birçok tıbbi görüntüleme tekniğinden farklı olarak endoskoplar doğrudan organın içine yerleştirilir.
Endoskopi (halk dilinde hortum) ışık yardımıyla organların içini gösteren bir tüptür[2]. “endo” kelimesi “iç” ve “skopi” eki de “görüntüleme” anlamına gelmektedir.
Mide bulantısı, kusma, karın ağrısı, yutma güçlüğü, mide-bağırsak kanaması gibi sindirim sistemindeki semptomların araştırılması için endoskopi yapılabilir. Aynı zamanda, çoğunlukla anemi, kanama, inflamasyon ve sindirim sistemi kanserleri gibi durumları kontrol etmek için biyopsi yapılarak da kullanılır.[3]
Mide Endoskopisi
Hasta 8-12 saat arası aç kalır, müsile gerek yoktur.Genel anestezi yapılması planlanıyorsa gerekli tetkikler yapılır.Hastaya önlük giydirilir, sedyeye oturtulur ve ağza diş hekimlerinin de kullandığı lokal anestezik madde sıkılır. (Bu işlemi tolere edemeyecek hastalara genel anestezi uygulanmaktadır). Bu sprey bulantıyı ve yutkunmayı önler. Hastaya genel anestezi veya sedasyon uygulanması planlanıyorsa hasta 6 saat daha ek olarak aç kalır, hastanın bilinci tamamen açık olacaksa hafif sakinleştiriciler verilebilir. Hasta sol yana yatırılır ve ekstremiteleri sabitlenerek başı 90 derece sola döndürülür.[4] Ağız boşluğuna dişleri ve endoskobu korumak için ağızlık takılır. İki-üç dakika sonra endoskop ağızdan mideye indirilir. Hastalığın türüne göre öğürmeler görülebilir, bu doğaldır. Ufak bir ihtimal de olsa mide delinmesi yaşanabilir ancak bu gibi yırtıklar küçük cerrahi müdahalelerle düzeltilebilmektedir.[5]
Türkiye'de endoskopik işlemlerin hangi alanın uzmanlarınca yapılacağı konusunda tartışma vardır[6]. Konu, genel cerrahi uzmanları ile dahiliye uzmanları arasında davalara da sebep olmuştur. Dahiliye uzmanları, cerrahların eğitiminde endoskopik işlemlerin olmadığını iddia ederken cerrahlar, dahiliye endoskopi uzman sayısının azlığını, uzayan randevu listelerini ve bugüne dek bu hastaların ekserisinin zaten cerrahlarca tedavi edildiğini ileri sürerler.