Endometrial polip veya uterin polip, rahmin iç astarında bulunan bir kitle’dir.[1]
Endometriyal polip, rahimin iç yüzeyinde dokudan kaynaklı olan iyi huylu bir et parçası veya et beni olarak bilinir.
Geniş düz bir tabana sahip olabilirler (sapsız) veya rahme uzun bir pedikülle bağlanmış olabilirler (saplı).[1][2]
Rahim'in iç yüzeyinde bazı bölümlerde normalden fazla büyümesi durumunda rahim boşluğa doğru itilir ve polip meydana gelir. İtilen dokular endometriyum ile olan bağlantıyı kaybetmez. Rahimdeki bu bağlantı çok ince ise buna saplı polip denir. Saplı polipler zamanla rahim'in dışına sarkabilir. Endometriyal polipler sadece bir tane yâ da duruma göre sayısı fazla olabilir.
Saplı polipler sapsız olanlardan daha yaygındır.[3] Boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişir.[2] Saplı iseler, serviks içinden vajina'ya doğru çıkıntı yapabilirler.[1][4] Özellikle büyük poliplerde küçük kan damarları bulunabilir.[1]
Endometriyal Polip Nedeni
Poliplere neden olan faktörler bilinmez. endometrial hiperplazine genelde fazla östrojenin salgılanması ‘nın neden olduğu düşünülür. Meme kanserinde tamoksifen tedavisi alan kişilerde endometriyal poliplere sık rastlanmaktadır.
Endometriyal Polip Belirtileri
En çok rastlanan problemler kanamanın fazla olmasıdır. Regli kanamasının fazla olması veya iki regli döneminin arasında lekeli kanamalar olması polip’in belirtisidir. Menopoza girmiş kadınlarda da görülen kanamaların sebebinde endometriyal polip olabilir. Bazı kişilerde regli sonrasında akıntı ile birlikte kahverengi lekelerin gelmesi polip olabileceğini gösterir. Düzensiz kanamalar ve cinsel ilişki esnasında olan kanamalar regli olduğu dönemde oluşan kramplar gibi belirtilere neden olabilir.
Polipin kan damarlarından kanama, adet sırasında kan kaybının artmasına ve adet dönemleri arasında veya menopozdan sonra kan "lekelenmesine" katkıda bulunur.[5]
Endometriyal Polip Tanısı
Endometriyal Polip kanama şikâyeti nedeniyle doktora giden hastanın rahim'in iç tabakası patoloji uzmanının incelemesi sonucunda tanı konur.
Jinekolojik muayenede gözle görülen rahim ağzından sarkan polip şüphesi doğar.
Histerolpingografi sistemi büyük poliplerin saptanmasına yardımcı olmaktadır.
Rutin olarak trans vajinal ultrasonografi ile polipleri görme olasılığı %66 olurken sonohisterografi ile %69 olmaktadır.
Doktor muayenesinde gözle görülen polipler hemen tedaviye başlanabilir.
Vajinal kanamaların durdurulması için yapılan kürtajlarda patolojik işlemden sonra polip tanısı konur. Kürtaj sonrası gebe kalma biraz ertelenebilir. Ama isteyenler tüp bebek yöntemini kullanarak bebek sahibi olabilirler.
Bilgisayarlı tomografi sistemi rahim'in içinde bulunan polipleri gösterir.
Endometriyal polipler tek başına olabilir veya başkalarıyla birlikte olabilir.[7] Yuvarlak veya ovaldirler ve çapları birkaç milimetre ile birkaç santimetre arasındadır.[5][7] Genellikle aynı kırmızı renktedirler. /kahverengi çevreleyen endometriyum rengi, ancak büyük olanlar daha koyu kırmızı görünebilir.[5] Polipler yoğun, fibröz doku (stroma), kan damarları ve endometriyal epitelyum ile kaplı bez benzeri boşluklardan oluşur.[5] Saplı iseler, ince bir sap (pedikül) ile bağlanırlar. Sapsız iseler düz bir tabanla rahim duvarına bağlanırlar.[7]
Tedavi
Polipler, histeroskopi ile veya histeroskopi olmadan küretaj kullanılarak cerrahi olarak çıkarılabilir.[8] Histeroskopi yapılmadan küretaj yapıldığında polipler gözden kaçabilir. Bu riski azaltmak için, küretaj yönteminin başlangıcında uterus ilk önce kavrama forseps kullanılarak araştırılabilir.[5] Histeroskopi, rahim ağzı içinden sokulan bir kamera ile endometriyumun (rahmin iç astarı) ve polipin görselleştirilmesini içerir. Büyük polipler, her bölüm çıkarılmadan önce bölümler halinde kesilebilir.[5]Kanserli hücrelerin varlığı bir histerektomi (uterusun cerrahi olarak çıkarılması) önerebilir.[2] Kanser olmadığında histerektomi genellikle düşünülmez.[5] Her iki yöntemde de genel anestezik genellikle sağlanır.[6]
Polip çıkarmanın doğurganlık üzerindeki etkileri araştırılmamıştır.[9]
Hastalığın sonucunu tahmin
Endometriyal polipler genellikle iyi huylu (benign) olmakla birlikte bazıları kanser öncesi veya kanserli olabilir.[2] Endometriyal poliplerin yaklaşık %0,5'i adenokarsinom hücreleri içerir.[10] Polipler, IVF tedavisi gören kadınlarda düşük riskini artırabilir.[2]Fallop tüpleri'ne yakın gelişirlerse, gebe kalmada zorluklara yol açabilirler.[2] Histereskopi gibi tedaviler ilgili polipi genellikle iyileştirse de, endometriyal poliplerin tekrarlaması sıktır.[5] Tedavi edilmeyen küçük polipler kendi başlarına gerileyebilir.[11]
Kaynakça
^abcd
Jane A. Bates (1997). Practical Gynaecological Ultrasound. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN1-900151-51-0.