Balgam, alt solunum yolundan (soluk borusu ve bronşlar) dışarı öksürülenmukustur. Tıpta balgam örnekleri, çıplak gözle incelemelerde, solunum yolları enfeksiyonlarına yönelik mikrobiyolojik taramalarda ve solunum sisteminin sitolojik incelemelerinde kullanılır. Bu tarz incelemelerde hastanın numuneye burundan gelen herhangi bir mukus madde karıştırmaması kritiktir.
Çıplak gözle yapılan incelemeler, hastanın bizzat kendisi tarafından çeşitli renkleri gözlemlemesi yoluyla yapılabilir. Herhangi bir sarı renk tonunun varlığı (irin), bir enfeksiyonun varlığını gösterse de bunun hangi tür bir organizma nedeniyle olduğu bilinemeyebilir. Bu tarz renk incelemeleri en iyi beyaz bir zemin (kağıt, kap, lavabo, vb.) üzerinde yapılır. Sarı rengin çok koyu olduğu durumlarda bakteri rolü olma ihtimali üzerinde daha çok durulur (bronşit, bronkopnömoni ve zatürre).
Tanım
En iyi balgam örnekleri, ağız bölgesindeki bakterilerin numuneye dahil olmadığı çok az tükürük barındıranlardır.[1] Bu durum özellikle sitolojik veya mikrobiyolojik laboratuvar araştırmalarında önemlidir. Numune yeterliliği laboratuvar teknolojistleri tarafından Gram boyama veya sitoloji boyama yöntemleriyle kontrol edilir. Düşük güç mikroskoplarda 25'ten fazla yassı epitelin gözlemlenmesi, balgama tükürük bulaştığını işaret eder.[2] Balgam örnekleri, astım gibi hastalıklarda solunum yolu yangılarının derecesini ölçmekte kullanılır. Bu yol aracılığıyla kortikosteroidlerle tedaviye direnç gösteren ciddi astım tiplerinin varlığı belirlenir.[3]