Büyük Medrese (Lefkoşa)

Büyük Medrese, Lefkoşa'da bulunan bir medreseydi. 1573-1936 yılları arasında var oldu.

Tarihi

1573 yılında Osmanlı padişahı II. Selim tarafından Kıbrıs'taki ilk medrese olarak yaptırıldı.[1] Selimiye Camiin arkasında bulunan medrese, II. Mahmut döneminde yakınına yapılan Sultan II. Mahmut Kütüphanesi ve Selimiye Camii ile birlikte Selimiye külliyesinin parçasını teşkil etmekteydi. Tarihi boyunca "Medrese-i Kebir", "Medrese-i Cedid" (Yeni Medrese) ve "Sultan Selim Medresesi" adlarıyla da bilinmiştir. 20. yüzyılın başlarına dek yaygın olarak kullanılan adı "Medrese-i Cedid" olsa da bu tarihlerde "Büyük Medrese" adı daha yaygın kullanılır olmuştur.[2]

Medresenin masrafları dört ayrı vakıfça görülüyordu. Bunlardan üçü konakları hemen yanda bulunan Menteşzade ailesi tarafından kurulmuş olup topluca "Menteşzade Vakfı" adıyla anılmaktaydılar. Bu vakıflardan ilki 1730 yılında Menteşzade ailesinden Hacı İsmail Ağa, Hacı Ramazan Ağa tarafından kurulmuş olup, müderris maaşlarına günde 10 para ve öğrencilere günde birer para (yağ parası) verilmesini sağlamaktaydı. Bu vesileyle medrese "Menteşzade Kapıcıbaşı Hacı İsmail Ağa Medresesi" olarak da anılır olmuştu. İkinci vakıf, yine Menteşzade ailesinden Belkis Hanım tarafından 1745 yılında kurulmuştur. Bu vakıf aracılığıyla her yıl medreseye 1000 akça bağış sağlanmıştır.[2]

1828 yılında bir de çeşme eklenmiştir. 1936'da yıktırıldı. Son olarak 1939-40 yılında eğitim verip kalıntıları terk edildi. İsmail Ağa tarafından bağışlanan yapı, Vakıflar İdaresi tarafından yönetiliyordu. Sınıfları ve yatakhaneleri mevcuttu.

Kaynakça

Genel

  • Hakeri, Bener Hakkı (1992). "Büyük Medrese". Kıbrıs Türk Ansiklopedisi. I. Kıbrıs Gazetesi Yayınları. s. 69. 

Özel

  1. ^ Gazioğlu, Ahmet C. (1990). The Turks in Cyprus: a province of the Ottoman Empire (1571-1878). K. Rüstem. s. 198. 
  2. ^ a b Bağışkan, Tuncer (2005). Kıbrıs'ta Osmanlı Türk Eserleri. Kıbrıs Türk Müze Dostları Derneği. ss. 357-8. 

Ayrıca bakınız