Büşra el-Esad (d. 24 Ekim 1960; Şam, Suriye)[1] 1971-2000 yılları arasında Suriye'nin devlet başkanlığını yapmış olan Hafız Esad'ın ilk çocuğu ve tek kızıdır. Eski Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın kız kardeşidir. Suriye Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkan Yardımcısı ve Suriye Askeri İstihbarat eski Başkanı Asıf Şevket'in eşidir. Eşi Asıf Şevket 18 Temmuz 2012'de Şam'da meydana gelen ve Suriyeli muhalif isyancı gruplardan oluşan bir koalisyon tarafından üstlenilen patlamada hayatını kaybetmiştir.[2]
Suriye İç Savaşı'nın bir sonucu olarak, Mart 2012'de Avrupa Birliği'nin ekonomik yaptırımlarına ve seyahat yasaklarına tabi olan Suriye hükümeti figürleri listesine alındı.[3] 28 Eylül 2012 tarihinde Büşra Esad'ın beş çocuğuyla birlikte Suriye'den kaçarak Birleşik Arap Emirlikleri'ne sığındığı bildirildi.[4] Ocak 2013'te Büşra el-Esad'a Dubai'de annesi Enise Mahluf da katıldı.[5]
Biyografi
Büşra'nın babası Hafız Esad ile yakın bir ilişki içinde olduğu ve özellikle 1990'larda Hafız'ın sağlığı bozulmaya başladığında, hayatının son yıllarında liderlikte büyük bir rol üstlendiği bildirilmektedir. İdari görevler ve hatta önemli karar alma süreçlerinin çoğu, Başkanlık Sarayı'nda babasının yanında kendi ofisini kuran Büşra'ya devrediliyordu. 1970'lerin sonlarında babasına dış ziyaretlerinde eşlik etmiş ve babasının yakın çevresindeki karar alma mekanizmalarında, özellikle de ekonomi ve dış ilişkilerle ilgili konularda çok aktif olması, liderlik rolü ve hatta olası haleflik için düşünüldüğüne dair spekülasyonlara yol açmıştır. Buna rağmen 1980'lerde küçük kardeşi Basil, 1994'ten sonra da ikinci büyük kardeşi Beşar bu rolü üstlendi. Her iki durumda da, özellikle Beşar'ın seçilmesinden sonra, onun bu rol için yetersiz olduğuna inanarak, haleflik için mücadele etmeye çalıştı. Kadın olmasaydı, başkanlık için yetiştirileceğine dair yaygın bir spekülasyon var.[7] Amcası Rıfat Esad'ın 1984'teki başarısız darbe girişiminin ardından hapse atılmasının aileyi küçük düşüreceği konusunda babasının ikna edilmesine yardımcı olduğu belirtiliyor.[8]
Büşra 1982 yılında Şam Üniversitesi'nden eczacılık diplomasını aldı. Büşra üniversitedeyken Suriye Kabinesi'nin bir üyesi olan Buseyna Şaban ile arkadaş oldu.[8][9] Bazı kaynaklar Şaban'ın Büşra'yı kendisinden 10 yaş büyük ve evli olduğu söylenen, çapkınlığıyla ün salmış bir subay olan Şevket ile tanıştırdığını bildiriyor.[8] Ailesinin karşı çıkmasına rağmen Büşra 1995 yılında Şevket ile evlendi.[10]
Kardeşi Basil Esad'ın 1994 yılında ölümünden bu yana Büşra'nın Suriye'de artan bir nüfuzu olduğu bilinmektedir. Suriye'nin ilaç endüstrisinin gelişimine rehberlik etmede önemli bir rol oynadığı bildirildi. Büşra'nın ayrıca merhum kocasının kabul görmesi ve tanınması için de çalıştığı belirtiliyor. 1990'ların sonlarında Asıf Şevket, Suriye'nin askeri ve istihbarat aygıtları içinde kilit güvenlik rolleri üstlendi.[8][11]
Büşra ile kayınbiraderi Suriye'nin First Lady'si Esma Esad arasında gerginlik yaşandığı bildirildi. Esma, 2000 yılında Suriye Devlet Başkanı ile evlendiğinden beri sık sık kamuoyu ve medya önünde görünerek sosyal geleneklere meydan okuyordu. Büşra'nın Esma'nın böylesine kamusal bir rol üstlenmesini onaylamadığı bildirildi.[8]
Büşra, kocasının bir bomba patlaması sonucu ölmesinin ardından Eylül 2012'de Birleşik Arap Emirlikleri'ne taşındı.[10] Sorumluluğu isyancılar üstlense de, kardeşinin rejiminin bir rol oynamış olabileceğine dair bazı şüpheler vardı.[12] Büşra beş çocuğuyla birlikte Dubai'de yaşıyor.[13]
2019 yılında Büşra'nın kızı Enise'nin, uluslararası yaptırımlara tabi bir ailenin üyesi olmasına rağmen Londra Sanat Üniversitesi'nde mekânsal tasarım okuduğu bildirildi. Daha sonra Ulusal Suç Ajansı kızın banka hesabında kalan 25.000 Sterline el koydu.[14][15]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
