Béla Károlyi

Béla Károlyi
Károlyi 2009'da
Doğum13 Eylül 1942(1942-09-13)
Kaloşvar, Macaristan
Ölüm15 Kasım 2024 (82 yaşında)
Houston, Teksas, ABD
EğitimRomanya Beden Eğitimi Koleji[1]
MeslekJimnastik antrenörü
Etkin yıllar1956–1997
İşveren
  • Romanya Jimnastik Federasyonu
  • ABD Jimnastik Federasyonu
Tanınma nedeni
  • Rumen merkezi jimnastik eğitim sistemi
  • Avrupa, Dünya ve Olimpiyat jimnastikçilerinin koçu
Memleket
  • Macaristan
  • Romanya
  • ABD
Evlilik
Márta Erőss
(e. 1963; ö. 2024)
Çocuk(lar)Andrea Wise
Ödüller
  • Uluslararası Jimnastik Şeref Holü (1997)
  • ABD Jimnastik Şeref Holü (2000)

Béla Károlyi (Macarca telaffuzu: [ˈbeːlɒ ˈkaːroji]; 13 Eylül 1942 - 15 Kasım 2024), Macar asıllı Rumen-Amerikalı jimnastik antrenörü.[2]

Hayatı

Károlyi, 13 Eylül 1942'de Kaloşvar, Macaristan'da doğdu.[3] Romanya Beden Eğitimi Koleji'nden mezun oldu.[4] Antrenörlük kariyerinin başlarında Rumen merkezi jimnastik eğitim sistemini geliştirdi.[5] Romanya Jimnastik Federasyonu ve ABD Jimnastik Federasyonu'na bağlı olarak çalıştı. Eski öğrencilerinden arasında Olimpiyat Oyunları'nda tam puan alan ilk jimnastikçi Nadia Comăneci'de vardı. Nikolay Çavuşesku'nun diktatörlüğü zamanında Rumen yetkililerle sık sık polemiğe girdi bu nedenle ailesiyle 1981'de Amerika Birleşik Devletleri'ne iltica etti.[6] Aynı zamanda aralarında; Ecaterina Szabo, Mary Lou Retton, Julianne McNamara, Betty Okino, Teodora Ungureanu, Kim Zmeskal, Kristie Phillips, Dominique Moceanu, Phoebe Mills ve Kerri Strug'un bulunduğu önemli şampiyon jimnastikçinin antrenörlüğünü yapmıştır.[7] Ayrıca 1996 Yaz Olimpiyatları esnasında mücadele eden birçok sporcuyuda yetiştirmiştir. Hizmetleriyle adı 1997'de Uluslararası Jimnastik Şeref Holü'ne ve 2000'de ABD Jimnastik Şeref Holü'ne girdi.[8]

Márta Erőss ile evli bir kızı bulunan Károlyi, 15 Kasım 2024'te Houston, Teksas'ta doğal nedenlerden 82 yaşında öldü.[9][10]

Kaynakça

  1. ^ Barron, David (11 Ağustos 2004). "Another Karolyi leads charge for Olympic gold". Chron.com. 14 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2016. 
  2. ^ "The U.S. Women's Gymnastics Team Falls From Grace". Rolling Stone. 22 Eylül 1988. 4 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2018. 
  3. ^ Ford, Bonnie D.; Roenigk, Alyssa. "The Karolyi Ranch, where U.S. women's gymnastics gold was forged -- at a price". ESPN.com. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021. 
  4. ^ Shelton, Gary. "Time to bid Bela goodbye" 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. St. Petersburg Times, September 20, 2000.
  5. ^ "Restoration – Northern Transylvania: 1940". Central European University. 21 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ Latimer, Clay, "Karolyis' Olympics rise is gym dandy: Husband-and-wife team have shaped gymnastics in U.S.", Rocky Mountain News, August 3, 2008
  7. ^ Barron, David (11 Ağustos 2004). "Another Karolyi leads charge for Olympic gold". Chron.com. 18 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2016. 
  8. ^ Thomas, Robert McG. Jr and Michael Janofsky (March 10, 1987). "Citizen Karolyi" The New York Times.
  9. ^ "Hall of Fame Coach Bela Karolyi Passes Away". USA Gymnastics. 16 Kasım 2024. 18 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2024. 
  10. ^ Graves, Will (16 Kasım 2024). "Bela Karolyi, gymnastics coach who mentored Nadia and Mary Lou and courted controversy, dies at 82". The Associated Press. 17 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2024. 

Dış bağlantılar