Ayrılmak veya ilişkinindağılması,[1][2] bir ilişkinin sona ermesidir. Eylem, bir kişi tarafından başlatıldığında genellikle argoda "[birini] terk etmek" olarak adlandırılır.[3][4][5][6] Bu terimin evli bir çift için kullanılması daha az olasıdır, buradaki ayrılığa tipik olarak ayrılık veya boşanma denir. Evlenmek üzere nişanlanan bir çift ayrıldığında ise buna genellikle "nişan bozma" denir. İnsanlar genellikle ayrılıkları romantik bir açıdan düşünürler ancak romantik olmayan ve platonik ayrılıklar da vardır ve bu tür ilişki çözülmeleri genellikle arkadaşlığın sürdürülememesinden kaynaklanır.[7]
Susie Orbach (1992), flört ve birlikte yaşama ilişkilerinin sona ermesinin boşanma kadar veya ondan daha fazla acı verici olabileceğini belirtmiştir. Bu ilişkilerin sosyal olarak daha az tanınmasını örnek göstermiştir.[8]
Modeller
Bir ilişkinin sona erme sürecini açıklamak için birkaç psikolojik model önerilmiştir. Birçoğu ilişkinin sona ermesinin aşamalar halinde gerçekleştiğini öne sürer.[9]
Ayrılığa götüren aşamalar
L. Lee,[10] nihayetinde ayrılığa giden beş aşama olduğunu öne sürüyor.
# Memnuniyetsizlik: ortaklardan biri veya her ikisi de ilişkiden memnun kalmaz
# Maruz kalma: her iki taraf da karşılıklı olarak ilişkideki sorunların farkına varır
# Müzakere: her iki taraf da sorunların çözümlerini müzakere etmeye çalışır
# Çözüm ve dönüşüm: her iki taraf da müzakerelerinin sonucunu uygular
# Fesih: önerilen çözüm sorunları düzeltemez ve başka çözüm kabul edilmez veya uygulanmaz
Bir ayrılık döngüsü
Steve Duck, altı aşamalı ayrılık döngüsünün ana hatlarını şöyle çiziyor:[11]
# İlişkiden memnuniyetsizlik
# Sosyal geri çekilme
# Hoşnutsuzluk nedenlerinin tartışılması
# Halka açılmak
# Anıları toparlamak
# Sosyal değer duygusunu yeniden yaratmak
Evlenmeden önce ayrılmayı öngören faktörler
Hill, Rubin ve Peplau[12] evlilikten önce ayrılmayı öngören beş faktörü şöyle tanımlamaktadır:
# İlişkiye eşit olmayan katılım
# Yaş farkı
# Farklı eğitim hedefleri
# Zeka farkı
# Fiziksel çekicilik farkı
Kaynakça
^"Breakup". Dictionary.com. 23 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2012.
^Lee, L. (1984). "Sequences in Separation: A Framework for Investigating Endings of the Personal (Romantic) Relationship". Journal of Social and Personal Relationships. 1 (1): 49-73. doi:10.1177/0265407584011004.
^Steve Duck et al., The Basics of Communications (2011) p. 151 Table 6.2