Araban, Gaziantep

Araban
İlçe
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlGaziantep
Coğrafi bölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
 • KaymakamHilal Kızılkaya
 • Belediye başkanıMehmet Özdemir (MHP)
Rakım566 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam32.846
 • Kır
-
 • Şehir
33.136
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0342
İl plaka kodu27
Resmî site
araban.bel.tr

Araban, Gaziantep ilinin bir ilçesidir.

Araban'da yazların sıcak ve kurak, kışların serin ve yağışlı geçtiği Akdeniz iklimi hüküm sürer. Sıcaklık sıfırın altına pek düşmez, karlı gün sayısı ortalama bir veya iki gündür. Akdeniz bitkisi olan zeytin, bağ, limon ve turunçgiller iklim şartlarına elverişlidir. Tarım olarak zeytin yetiştiriciliği ve fıstık yetiştiriciliği yaygındır. Nizip zeytini bu bölgeye has bir zeytin türüdür.[2]

Aşağıkaravaiz Köyü

Tarih

İlçedeki Roma anıt mezarlarından biri (Eylül 2004)

Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan 1148-1150 yıllarında Araban Kalesi'ni ele geçirmiş, daha sonra 1155'te Atabey Nureddin Mahmud Zengi, Araban'ı Selçuklulardan almıştır. Bu tarihten sonra yöre, Halep Eyyubileri, Anadolu Selçukluları (1218), Memlûklular, İlhanlılar (1259), Memlûklular (1260), Dulkadiroğulları ve tekrar Memlûkluların hakimiyeti altına girmiştir.

Yavuz Sultan Selim zamanında bölge, Osmanlı topraklarına 1517'de katılmış, 1523 yılından sonra Birecik Sancağı'nın Rumkale kazasına bağlanmıştır. Gaziantep'e bağlı olan Araban, Cumhuriyetin ilanından sonra Raban isimli bir kasaba iken, ismi sonradan değişmiştir.

Coğrafya

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer almaktadır. Güneyinde Karadağ ve Yavuzeli ilçesi, kuzeyinde Adıyaman'ın Besni İlçesi, batısında Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi, doğusunda ise Fırat Nehri ve Şanlıurfa'nın Halfeti ve Bozova ilçeleri ile çevrilidir. Gaziantep ilinin kuzeydoğusunda 250 km² lik genişlikteki Araban Ovası'nda yer almakta olup, ismini de bu ovadan almıştır.

Araban 1000–1500 m yüksekliğinde bir plato üzerinde yer almaktadır. İlçe topraklarının etrafı dağlarla çevrilmiştir. Batısında Kartal (Sof) Dağları doğu-batı doğrultusunda uzanır.Kuzeyde Beşparmak dağları ile çevrilidir. İlçe Fırat Nehri'nin batısında ve bu nehre dökülen karasu Irmağı'nın kenarındadır. Fırat nehri Araban'ın Şanlıurfa ili ile doğal sınırını çizer. Karasu Araban Ovası'nın içerisinden geçerek Fırat'a dökülür.

Gaziantep'e 67 km uzaklıktaki ilçe, denizden 610 m yüksekliktedir. Yüzölçümü 534 km²'dir.

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1960[3] 12.284 1.782 10.502
1965[4] 19.535 2.303 17.232
1970[5] 23.532 3.563 19.969
1975[6] 25.072 5.381 19.691
1980[7] 26.868 8.213 18.655
1985[8] 34.076 11.176 22.900
1990[9] 36.773 14.275 22.498
2000[10] 31.819 10.666 21.153
2007[11] 31.861 9.805 22.056
2008[12] 31.770 9.651 22.119
2009[13] 31.949 9.758 22.191
2010[14] 32.213 9.863 22.350
2011[15] 32.136 9.915 22.221
2012[16] 32.091 10.063 22.028
2013[17] 32.102 32.102 veri yok
2014[18] 31.835 31.835 veri yok
2015[19] 31.837 31.837 veri yok
2016[19] 31.987 31.987 veri yok
2017[19] 32.292 32.292 veri yok
2018[19] 32.846 32.846 veri yok
2019[19] 32.761 32.761 veri yok
2020[19] 33.136 33.136 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Ekonomi

tarım en önemli geçim kaynağıdır. Pamuk, buğday, arpa, mısır, sarımsak, Antep fıstığı tarımı önceliklidir. Yer, yer meyve ve sebze bahçeleri görülse de bu ailelerin günlük ve dönemlik ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Sanayi ve turizm gelişmemiştir.

Altyapı bilgileri

İdari birimler

Araban, 1957 yılında da ilçe olmuştur.[20]

Belediyeler

İlçeye bağlı olan bir belediye vardır. Bu da merkez Araban Belediyesidir.

Turizm

Bölgede birçok yerde tarihi zenginlik göze çarpmaktadır: Araban'ın kaleleri, harabeleri, ilk çağlardan kalan tarihi öneme sahip mezarlıklar ve birçok alanda yazıtlar. Araban kalesi eşkıya sığınağı olduğu için Osmanlı döneminde eşkıyanın barınmaması için yıktırılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2012. 
  2. ^ "Gaziantep ve çevresinin iklimi" (PDF). 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Şubat 2024. 
  3. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  4. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  17. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  18. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  19. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Araban Nüfusu - Gaziantep". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Gaziantep Araban Nüfusu". nufusune.com. 
  20. ^ "7033 sayılı Kanun" (PDF). Resmî Gazete. 27 Haziran 1957. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 

Dış bağlantılar