PROFILPELAJAR.COM

Antimon trisülfür
Adlandırmalar
	IUPAC adı diantimon trisülfür, antimon(III) sülfür
	Diğer adlar antimon sülfür, antimon seskisülfür, siyah antimon,
Tanımlayıcılar
CAS numarası	1345-04-6 ;
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü;
ChemSpider	17621613;
ECHA InfoCard	100.014.285
PubChem CID	16689752;
UNII	F79059A38U ;
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID6030732 ;
	InChI InChI=1S/3O.2Sb Key: IHBMMJGTJFPEQY-UHFFFAOYSA-N;
	SMILES S=[Sb]S[Sb]=S;
Özellikler
Molekül formülü	Sb2S3
Molekül kütlesi	339.715 g/mol
Görünüm	gri / siyah ortorombik kristal (stibnit)
Yoğunluk	4.562g cm−3 (stibnite)
Erime noktası	550 °C (stibnit)
Kaynama noktası	1150 °C
Çözünürlük (su içinde)	0.00017 g/100 mL (18 °C)
Manyetik alınganlık (χ)	-86.0•10−6 cm3/mol
Kırınım dizimi (nD)	4.046
Termokimya
Isı sığası (C)	123.32 J/K mol
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)	-157.8 kJ/mol
Tehlikeler
	GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar
İşaret sözcüğü	Dikkat
Tehlike ifadeleri	H302, H332, H411
Önlem ifadeleri	P273
NFPA 704; (yangın karosu)	2 0 0
	Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC):
LD50 (medyan doz)	> 2000 mg/kg (sıçan, oral)
	NIOSH ABD maruz kalma limitleri:
PEL (izin verilen)	TWA 0.5 mg/m3 (as Sb)
REL (tavsiye edilen)	TWA 0.5 mg/m3 (as Sb)
	Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
	Bilgi kutusu kaynakları

Antimon trisülfür (Sb₂S₃) doğada kristal stibnit minerali ve amorf yapılı kırmızı metastibnit minerali olarak bulunur.^[3] emniyet kibritlerinde, askeri mühimmatlarda, patlayıcı maddelerde ve havai fişeklerde kullanılmak için üretilmektedir. Ayrıca yakut renkli cam üretiminde ve plastiklerde alev geciktirici olarak kullanılır.^[4] Tarihsel olarak stibnit formu, 16. yüzyılda üretilen resimlerde gri bir pigment olarak kullanılmıştır.^[5] 1.8-2.5 eV direkt bant aralığına sahip bir yarı iletkendir. Uygun katkılama ile, p ve n tipi malzemeler üretilebilir.^[6]

Hazırlanması ve reaksiyonları

Sb₂S₃, 500-900 °C sıcaklıkta elementlerden hazırlanabilir:^[4]

2Sb + 3S → Sb₂S₃

Asitlendirilmiş bir Sb(III) çözeltisinden, H₂S geçirildiğinde, Sb₂S₃ çökeltilir.^[7] Bu reaksiyon antimon tayini için gravimetrik bir yöntem olarak kullanılmıştır. H₂S'ün sıcak HCl içindeki bir Sb(III) bileşiği içerisinden geçirilmesi, reaksiyon koşulları altında siyaha dönüşen turuncu bir Sb₂S₃ formu çökelir.^[8]

Sb₂S₃ kolayca oksitlenir, oksitleyici maddelerle kuvvetlice reaksiyona girer.^[4] Mavi alevle havada yanar. Kadmiyum, magnezyum ve çinko kloratlarla akkor derecede ışık yayarak reaksiyona girer. Sb₂S₃ ve klorat karışımları patlayabilir.^[9]

Antimon cevherlerinden antimon ekstraksiyonunda, Sb₂S₃’ün tiyoantimonat(III) tuzları (tiyoantimonit olarak da adlandırılır) oluşturmak için reaksiyona girdiği alkali sülfür işlemi kullanılır:^[10]

3Na₂S + Sb₂S₃ → 2Na₃SbS₃

Sb₂S₃’den farklı tiyoantimonat(III) iyonları içeren bir dizi tuz hazırlanabilir:^[11]

[SbS₃]³⁻, [SbS₂]⁻, [Sb₂S₅]⁴⁻, [Sb₄S₉]⁶⁻, [Sb₄S₇]²⁻ ve [Sb₈S₁₇]¹⁰⁻

Bir tiyoantimonat(V) tuzu olan, "Schlippe tuzu", Na₃SbS₄•9H₂O, Sb₂S₃'ün kükürt ve sodyum hidroksit ile kaynatılmasıyla oluşur. Reaksiyon şu şekilde yazılabilir:^[7]

Sb₂S₃ + 3S²⁻ + 2S → 2[SbS₄]³⁻

Yapısı

Sb₂S₃'ün siyah iğne benzeri formunun yapısı, stibnit, antimon atomlarının iki farklı koordinasyon ortamında, üç köşeli piramit ve kare piramit olduğu bağlantılı şeritlerden oluşur.^[7] Bi₂S₃ ve Sb₂Se₃'de benzer şeritler oluşur.^[12] Kırmızı formu metastibnit, amorf yapılıdır. Son çalışmalar, stibnitin (I) daha önce tanımlanan yüksek sıcaklık formu, stibnit (II) ve stibnit (III) olarak adlandırılan, stibnitin sıcaklığa bağlı bir dizi yapıya sahip olduğunu göstermektedir.^[13] Diğer makaleler, antimonun gerçek koordinasyon polihedrasının aslında SbS₇ olduğunu, M1 bölgesinde (3+4) koordinasyon ve M2 bölgesinde (5+2) olduğunu göstermektedir. Bu koordinasyonlar ikincil bağların varlığını dikkate alır. İkincil bağların bazıları kohezyon uygular ve istiflenmiş bir şekilde bağlıdır.^[14]

Kaynakça

^ ^a ^b {{Kitap kaynağı |editör1-soyadı=Haynes |editör1-ad=W. M. |başlık=CRC Handbook of Chemistry and Physics |tarih=2014 |yayıncı=CRC Press |yer=Boca Raton, FL |isbn=978-1-4822-0867-2 |sayfalar=4-48|basım=95.95
^ ^a ^b NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0036". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
^ SUPERGENE METASTIBNITE FROM MINA ALACRAN, PAMPA LARGA, COPIAPO, CHILE, Alan H Clark, THE AMERICAN MINERALOGIST. VOL. 55., 1970
^ ^a ^b ^c Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. bas.). Butterworth-Heinemann. ss. 581–582. ISBN 0080379419.
^ Eastaugh, Nicholas (2004). Pigment Compendium: A Dictionary of Historical Pigments. Butterworth-Heinemann. s. 359. ISBN 978-0-7506-5749-5.
^ Electrochemistry of Metal Chalcogenides, Mirtat Bouroushian, Springer, 2010
^ ^a ^b ^c Şablon:Holleman&Wiberg
^ A.I. Vogel, (1951), Quantitative Inorganic analysis, (2d edition), Longmans Green and Co
^ Hazardous Laboratory Chemicals Disposal Guide, Third Edition, CRC Press, 2003, Margaret-Ann Armour, 9781566705677
^ Anderson, Corby G. (2012). "The metallurgy of antimony". Chemie der Erde - Geochemistry. 72: 3-8. doi:10.1016/j.chemer.2012.04.001. ISSN 0009-2819.
^ Inorganic Reactions and Methods, The Formation of Bonds to Group VIB (O, S, Se, Te, Po) Elements (Part 1) (Volume 5) Ed. A.P, Hagen,1991, Wiley-VCH, 0-471-18658-9
^ Wells A.F. (1984) Structural Inorganic Chemistry 5th edition Oxford Science Publications 0-19-855370-6
^ Kuze S., Du Boulay D., Ishizawa N., Saiki A, Pring A.; (2004), X ray diffraction evidence for a monoclinic form of stibnite, Sb2S3, below 290K; American Mineralogist, 9(89), 1022-1025.
^ Kyono, A.; Kimata, M.; Matsuhisa, M.; Miyashita, Y.; Okamoto, K. (2002). "Low-temperature crystal structures of stibnite implying orbital overlap of Sb 5s 2 inert pair electrons". Physics and Chemistry of Minerals. 29 (4): 254-260. doi:10.1007/s00269-001-0227-1.

[CRC95ed-1] {{Kitap kaynağı |editör1-soyadı=Haynes |editör1-ad=W. M. |başlık=CRC Handbook of Chemistry and Physics |tarih=2014 |yayıncı=CRC Press |yer=Boca Raton, FL |isbn=978-1-4822-0867-2 |sayfalar=4-48|basım=95.95

[PGCH-2] NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0036". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[3] SUPERGENE METASTIBNITE FROM MINA ALACRAN, PAMPA LARGA, COPIAPO, CHILE, Alan H Clark, THE AMERICAN MINERALOGIST. VOL. 55., 1970

[Greenwood-4] Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (2. bas.). Butterworth-Heinemann. ss. 581–582. ISBN 0080379419.

[5] Eastaugh, Nicholas (2004). Pigment Compendium: A Dictionary of Historical Pigments. Butterworth-Heinemann. s. 359. ISBN 978-0-7506-5749-5.

[6] Electrochemistry of Metal Chalcogenides, Mirtat Bouroushian, Springer, 2010

[HOWI-7] Şablon:Holleman&Wiberg

[Vogel-8] A.I. Vogel, (1951), Quantitative Inorganic analysis, (2d edition), Longmans Green and Co

[9] Hazardous Laboratory Chemicals Disposal Guide, Third Edition, CRC Press, 2003, Margaret-Ann Armour, 9781566705677

[Anderson2012-10] Anderson, Corby G. (2012). "The metallurgy of antimony". Chemie der Erde - Geochemistry. 72: 3-8. doi:10.1016/j.chemer.2012.04.001. ISSN 0009-2819.

[11] Inorganic Reactions and Methods, The Formation of Bonds to Group VIB (O, S, Se, Te, Po) Elements (Part 1) (Volume 5) Ed. A.P, Hagen,1991, Wiley-VCH, 0-471-18658-9

[12] Wells A.F. (1984) Structural Inorganic Chemistry 5th edition Oxford Science Publications 0-19-855370-6

[13] Kuze S., Du Boulay D., Ishizawa N., Saiki A, Pring A.; (2004), X ray diffraction evidence for a monoclinic form of stibnite, Sb2S3, below 290K; American Mineralogist, 9(89), 1022-1025.

[14] Kyono, A.; Kimata, M.; Matsuhisa, M.; Miyashita, Y.; Okamoto, K. (2002). "Low-temperature crystal structures of stibnite implying orbital overlap of Sb 5s 2 inert pair electrons". Physics and Chemistry of Minerals. 29 (4): 254-260. doi:10.1007/s00269-001-0227-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

PROFILPELAJAR.COM

Antimon trisülfür

Hazırlanması ve reaksiyonları

Yapısı

Kaynakça

Read other articles:

Betty Abah

Società Sportiva Lanciano 2004-2005

Jim Belushi

海尔·塞拉西一世

Otero de Bodas

TacSat-4

ريتشموند (ميشيغان)

Rukun

Ocean City State Park

KPXJ

العلاقات التشيكية الموريتانية

Ricardo Brennand Institute

مجلة اليرموك

Biara Bath

Christine and the Queens

Joseph Jekyll

FC Augsburg II

Life, Animated

All the Wrong Questions

波音767