Aleksei Yakovlevich Kapler, (Rusça:Алексей Яковлевич Каплер), (d.11 Ekim 1903, Kiev, Ukrayna; ö.11 Eylül 1979, Moskova, Rusya). Tanınan bir Sovyet film yapımcısı, senarist, oyuncu ve yazardı. 1918'de Lenin, Amfibi Adam, Mavi Kuş ve Çizgili Gezi gibi birçok Sovyet filminin senaristi ve Kinopanorama TV programının çapa ve yönetmenlerinden biri olarak biliniyordu. 1941'de Kapler, Stalin Ödülü'ne layık görüldü.[1]
Gençliği
Aleksei 1903 veya 1904 yılında kiev'de Tesettür Atölyesi yöneten zengin bir aileye doğmuştur.15 yaşında Arkadaşları Sergey Yutkevich ve Grigori Kozintsev ile bir "halk komedisi tiyatrosu" kurdular. Üçlü Kyiv meydanlarında küçük oyunlar sergileyerek yerel ün kazandı. Zaman geçtikçe genç üçlü Kyiv'i çok küçük görmeye başladı ve oyunlarını Rusya'nın başkenti Petrograd'a (bugünkü Sankt Petersburg) taşırlar.[1]
Savaş Öncesi kariyeri
Burada "Acayip Aktörün Fabrikası" adında yeni bir tiyatro açtılar. Tiyatro deneysel oyunları ve radikal yönetim stilleriyle meşhur oldu. Petrograd'dan sonra Odesa'da "Odesa film fabrikası" kurdu ve Aleksandr Dovjenko'nun altında çalışma şansı buldu. Odesa'dayken Potemkin Zırhlısı filminin çekiliş sürecini izleme şansı buldu ve deneyim kazandı.1930'larda birçok ünlü filme imza atıp Sovyetler birliği tarihinde bir ilke imza atarak Lenin'i film sahnesine sokmuştur. Bu başarıları sayesinde 1941 yılında Stalin Ödülü'ne layık görüldü.[1]
Savaş
1941'de başlayan Alman-Rus savaşında gönüllü olarak askeri muhabir oldu. 1942'de Leningrad partizan birliğine paraşütle atladı ve burada gördüklerini ve duyduklarını 1943 yılında yayımlanan "O Anavatanı Savunuyor" adlı filmine ekledi.[1]
Sürgün
1943'te Sovyet pilotları ele alan bir film için Vasili'den bilgi almak için ziyarete geldi.Buradaki bir film önizlemesini görmeye gittiğinde Svetlana ile tanışıp Kızının yaşadığı aşk Stalin'in kulağına gelince Aleksey Kapler "Anti Sovyet Tahrik Eylemleri" Suçundan 5 yıl boyunca Vorkuta tiyatrosuna sürgün edildi. Cezası bitince ayrıca 5 yıl boyunca Inta Gulag kampında Madenlerde çalıştı.[1][2]
Ölümü
1954'ten sonra Mosfilm Stüdyosunda film yapımına devam etti. Moskova'da 11 eylül 1979 yılında kanserden dolayı öldü.[2][3]
Antisemitizm
Halk Komedisi Tiyatrosundayken direktörü Aleksei'nin adını oyunlarında yahudi karşıtı saldırıları önlemek için değiştirmesini önermiştir.[1] Svetlana'nın biyografisine göre Aleksey Kapler'in 1943'te yargılanmasının önemli sebeplerinden biri Stalin kendi kızının yahudi biriyle aşık olmasını istememesidir.[4]
Kaynakça
